در اسلام، آنچه تكليف آور است. «دانايى» و «توانايى» است. هرچه انسان بيشتر «بداند» و «بتواند»، مسؤوليتش سنگينتر است. «علم» و «قدرت»، زمينه مسؤوليت انسان مسلمان است. اگر «دانش»، دست انسان را نگيرد و به «نجات» نرساند، وبال گردن است و مايه بدفرجامى.خسارت، از آنِ كسى است كه چيزى نمى داند. خسران زده تر، كسى است كه مىداند ولى عمل نمى كند.حكيمى را پرسيدند: عالم بى عمل به چه ماند؟گفت: به درخت بى ثمر. (گلستان سعدى)آنچه بيشتر مايه رسوايى و خسران است، مربوط به آخرت است. از زبان پيامبر بزرگ بشنويم:«اى ابوذر!.در قيامت، گروهى از بهشتيان به اهل دوزخ رو كرده، مىپرسند:ما به كمك تعليمها و آموزشهاى شما و در سايه تاءديب و تربيت شما به بهشت وارد شديم. شما خودتان چرا به دوزخ افتاديد؟مى گويند:ما به خير دعوت مىكرديم. ولى خودمان عمل نمى كرديم.» (13)آيا اين خسارت نيست كه انسان، دارويى براى درمان بيماران يا مشعلى براى هدايت ديگران تهيه كند، ولى خود در كام مرض بميرد يا در دام ظلمت بماند؟!هم ندانستن عيب است، هم به دانسته عمل نكردن.رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم ادامه مىدهد:«اى ابوذر!...حقوق پروردگار، بيش از آن است كه بندگانش بتوانند ادا كنند.نعمتهاى خدا، افزونتر از آن است كه بندگان، قدرت شمارش آن را داشته باشند.اى ابوذر!..تو، در گذشت شب و روز، در حالى به سر مىبرى كه اَجَلها كم مىشود، كارها دقيقاً محفوظ است، مرگ هم ناگهان مىرسد.هر زارع و كشتكارى، آنچه را كاشته درو مىكند (گندم از گندم برويد، جو ز جو...)هركس به هر چيزى برسد، خداوند عطا كرده، و هركه از گزند و شرّى محفوظ مانده، خداوند نگهبانش بوده است...» (14)
لطفا منتظر باشید ...
