3- خديجه و فاطمه- سلام الله عليهما- دو الگوي ماندگار - الگوهاي ناب در نگاه دخت آفتاب نسخه متنی

3- خديجه و فاطمه- سلام الله عليهما- دو الگوي ماندگار

پيروزي‎ها و افتخارات هريك از ما به‎گونه‎اي است كه گاه افراد ديگري در دستيابي به آن مثل‎ها بوده و در عظمت و سربلندي همسان ما محسوب مي‎شوند اما گاهي امتيازي از آن ما خواهد بود كه بي‎نظير ويگانه است و در عصر ما همانند نخواهد داشت.

حضرت خديجه يگانه بانويي در آفرينش است كه از آغاز تا فرجام هستي، هيچ فردي همسان او در افتخار و سربلندي نبوده و نخواهد بود و آن مادري دخت آفتاب، فاطمه زهرا ـ عليها السلام ـ است. گر چه اين بانوي عزيز صاحب فرزنداني ديگر از رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ گرديد و قاسم، زينب، رقيه، ام كلثوم و عبدالله را به دنيا آورد و يا تنها او و مارية قبطيه ـ مادر ابراهيم ـ از پيامبر فرزنددار شدند، اما نشان روشني‎بخش نام و ياد خديجه ـ كه براي هميشه در تاريخ افتخارات او جاودان خواهد ماند ـ نسبت دختر دلبند وي، زهراي مرضيه ـ عليها السلام ـ است؛ فرزندي كه خداوند او را خيركثير يعني «كوثر» نام نهاد تا بركات بيكران او بيش از هزاران پسر، نورانيت داشته باشد.[1]

گويي اين شرافت پايدار موجب گرديد كه شاعري، خديجه را «ملكة مكّه» نام نهاده و اين گونه بسرايد:

چه خوش است شب ميلاد؛ شب بيستم جمادي؛ ميلاد دختر مصطفي رسول خدا؛ صديقه و طاهره و بتول؛ خديجه «ملكة مكّه»؛ كه بر روي تخت و سرير نشسته، شايستة اوست كه همواره به دخترش؛ كه مادر حسين و حسن است افتخار كند.

اينك چگونگي ميلاد فاطمه زهرا ـ عليها السلام ـ را از زبان آن حضرت مي‎شنويم تا از لياقت و شخصيت چشمگير خديجه ـ عليها السلام ـ بيش از پيش آگاه شويم.

روزي زهراي مرضيه ـ عليها السلام ـ رو به همسر خود امام ـ عليه السلام ـ كرده، فرمود:

«... اي ابوالحسن! بدان كه پروردگار نور مرا آفريد، در حالي كه تسبيح‎گوي خداوند بزرگ بود، آن گاه آن را در يكي از درختان بهشتي به وديعت نهاد. آن درخت درخشيد و هنگامي كه پدرم -در شب‎معراج- وارد بهشت شد، پروردگار به آن حضرت الهام كرد تا از ميوه آن درخت چيده و در دهان خود بگذارد. پيامبر چنين كرد. بدين ترتيب خداوند مرا در قلب پدرم قرار داد و بعد از آن به خديجه منتقل كرد و او هم مرا به زمين نهاد، من از آن نور هستم. آن چه را كه بوده و هست و هنوز نيامده مي‎دانم. علي! مؤمن با نور خدا مي‎نگرد.»[3]

گر چه در بعضي منابع «خرما» و برخي «سيب» به عنوان ميوه آن درخت معرفي شده است، اما از مجموع سخنان معصومان ـ عليهم السلام ـ گفتار رسول خدا به دست مي‎آيد كه فرمود:

«فاطمه حوريه‎اي انساني است. هرگاه مشتاق بوي بهشت مي‎شوم، دخترم زهرا ـ عليها السلام ـ را مي‎بويم.»[4]

و بي‎شك در اين ميان شايستگي بي‎نظير بانوي بزرگ، حضرت خديجه به خاطر لياقت فرزندي اينگونه آشكارتر مي‎شود.

پرسشي كه بسياري از زنان و مردان ـ به ويژه جوانان خداجو و الگو طلب ـ با آن همراه بوده و گاه و بيگاه در فرصت‎هاي مختلف مطرح مي‎كنند آن است كه به راستي اگر ما نيز فرزنداني برجسته و شايسته بخواهيم، تلاش و كوشش ما در انجام شرايط و ايجاد مقدّمات نتيجه‎اي در بر خواهد داشت، يا آنكه اراده الهي يگانه‎دليل در چنين پديده‎هايي خواهدبود، همانند ميلاد شخصيت‎هايي چون فاطمه زهرا ـ عليها السلام ـ كه لطف پيدا و پنهان خداوند و اراده بي‎همتاي او علت‎خلقت آن‎حضرت گرديده است!

پاسخ را با حديثي آغاز مي‎كنيم كه در آن اشاره به هجرت چهل روزه رسول خدا از خديجه كبري شده، كه در آن ايّام، آن حضرت به عبادت و بندگي در پيشگاه خداوند مشغول بوده، سپس از سيب بهشتي تناول كرده و آن گاه خديجه را باردار گرديده است.[5] بي‎گمان دوري پيامبر از همسر عزيز و مهربان خود، آن هم به مدّت چهل روز با توجه به عصمت آن حضرت كه نه تنها گناهي مرتكب نشده و بلكه فكر گناه هم نمي‎كرده است، بزرگترين درس و عالي‎ترين پاسخ به ما خواهد بود، تا بدانيم، صفات و روحيات پدران و مادران و خصوصيات محيط زندگي تأثير به سزا درفرزندان خواهد داشت.

از اين رو عالمان ربّاني و روشن‎ضمير در سفارش‎هاي خود به مادران و همسران، هماره آنان را به تلاوت آيات قرآن، بيداري صبحگاهان، دوري از گناه و توجه به آداب و اخلاق شايستگان توصيه كرده تا محيط خانه و خانواده روشن از نور معنويت و عبادت شده و هرگز بدون حساسيت و مسؤوليت به ديدني‎ها و شنيدني‎ها و خوردني‎ها اجازه ورود از مرز جسم و جان ندهيم. همان‎گونه كه رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ براي نشست و برخاست‎هاي روزمره خود با افراد، هر روز هفتاد بار استغفار كرده تا آينه قلب را از غبارها و تيرگي‎ها پاك و پيراسته سازد.[6]

[1] . بحار الانوار، ج 16، ص 21.

[2] . الكوكب الدرّي، شيخ مهدي مازندراني از بهجة قلب المصطفي، ص 197 و 198 (مترجم).

[3] . عوالم العلوم و المعارف، ج 11، ص 7.

[4] . همان، ص 10 و 43 و 201؛ كنز الدقائق، ج 9، ص 523؛ نزهة الابرار، ص 390؛ معالم الزلفي، ج 1، ص 311؛ الدمعة الساكبه، ج 1، ص 238؛ جلاء العيون، ج 1، ص 123؛ بحار الانوار، ج 16، ص 80؛ بيت الاحزان، ص 4ـ5؛ تفسير فرات، ص 216.

[5] . جنّة المأوي، ص 327.

[6] . نك: سيرة النبي، تأليف علامه طباطبايي (ويژگي‎هاي والاي عبادي رسول اكرم ـ صلّي الله عليه و آله ـ در زندگي و ساعات مختلف شبانه روز).