سرشت انسان - بخشی از زیبایی های نهج البلاغه نسخه متنی

كسى كه از خويشاوندان خود دست بكشد، در حقيقت يك دست از آنها گرفته شده، اما از او دستهاى زيادى گرفته شده است

سرشت انسان

على (عليه السلام) در زمينه سرشت انسان چنين مى‏گويد: قلب آدمى داراى صفات پسنديده و صفات ناپسندى بر خلاف آنها مى‏باشد: اگر اميد، به آن روى آورد طمع آن را خوار مى‏گرداند. و اگر طمع در آن بجوش آيد، حرص نابودش مى‏سازد و اگر خشم براى آن پيش آيد تندى و غضب به آن سخت مى‏گيرد. و اگر خشنودى آن را خوشبخت كند خوددارى (از زيانها) را فراموش مى‏كند. و اگر ترس آن را فراگيرد دورى جستن (از كار) مشغولش مى‏دارد، و اگر امنيت آن گسترش يابد غفلت آن را مى‏ربايد. و اگر مالى بدست آورد بى‏نيازى آن را به ناسپاسى مى‏كشاند. و اگر به مصيبتى دچار شود بى‏تابى رسوايش مى‏كند. و اگر فقر و تنگدستى آن را بگزد سختى و بلا گرفتارش مى‏كند. و اگر گرسنگى بر آن سخت گيرد ناتوانى آن را از پاى در مى‏آورد. و اگر سيرى آن از حد بگذرد پرى شكم آنرا آزار مى‏دهد. پس هر كوتاهى در باره آن زيان آور و هر زياده‏روى نسبت به آن تباه كننده مى‏باشد