پرهيز از آغاز كردن پيكار - سیاست نامه امام علی(علیه السلام) نسخه متنی

پرهيز از آغاز كردن پيكار

511. تاريخ الطبرى- به نقل از جندب ازدى-: به درستى كه در هر جا كه با دشمن برخورد مى كرديم، على عليه السلام به ما فرمان مى داد و مى فرمود: با آنان پيكار مكنيد تا آن كه آنان شروع كنند، كه شما بحمداللَّه- عزّوجلّ- حجّت داريد و رها ساختن آنان كه |نبردِ با شما را| آغاز كنند، حجّتى ديگر است براى شما. پس هرگاه با آنان پيكار كرديد و آنان را شكست داديد، پشت كرده به جنگ را مكشيد، مجروحان را به قتل نرسانيد، پرده درى مكنيد، كشته ها را مُثله نكنيد، وقتى به بارانداز دشمن رسيديد، امر پنهانى را هتك نكنيد، و بدون اجازه برخانه اى وارد نشويد، چيزى از آنان مَسِتانيد، مگر آنچه در لشكرگاه يافتيد، و زنى را با آزار، به هيجان نياوريد، گرچه به ناموس شما دشنام دهد و به فرماندهان و نيكان شما فحش گويد؛ چرا كه نيرو و توان آنان "زنان"، كم است.

512. امام على عليه السلام- در نامه اش به مالك اشتر، پيش از رُخداد صفّين-: بپرهيز از اين كه با اين گروه، نبرد را آغاز كنى، مگر آن كه آنان آغاز كنند،تا اين كه با آنان رو در رو شوى و سخن آنان را بشنوى؛ و بدى هاى آنان، تو را به نبرد وا ندارد، قبل از دعوت آنان |به هدايت| و بارها و بارها برايشان عذر و بهانه ساختن.

513. امام على عليه السلام- از سفارش وى به لشكرش پيش از رو در رويى با دشمن در |نبرد| صفّين-: با آنان كارزار مكنيد، تا آن كه آغاز كنند؛ چرا كه شما بحمداللَّه، حجّت داريد، و رها ساختن آنان كه |جنگ با| شما را آغاز كنند،حجّت ديگرى است به سود شما و بر زيان آنها. وقتى به خواست خدا شكست خوردند،پشت كرده به جنگ را مكشيد، و به كسى كه ناتوان است، آسيب مرسانيد و زخمى را از پا در مياوريد.

النهي عن الدعوة إلى المبارزة

514- الإمام عليّ عليه السلام- لابنه الحسن عليه السلام-: لا تدعونّ إلى مبارزة، وإن دُعيت إليها فأجِب؛ فإنّ الداعي إليها باغ، والباغي مصروع [ نهج البلاغة: الحكمة 233، عيون الحكم والمواعظ 9587:527، بحارالأنوار 668:454:33. ]

پرهيز از دعوت به پيكار

514. امام على عليه السلام- به فرزندش حسن عليه السلام-: تو هيچ گاه به پيكارْ دعوت مكن، و اگر به پيكار دعوت شدى، پاسخ ده؛ چرا كه دعوت كننده به پيكار، ستمكار است و ستمكار، شكست خورده و خوار است.

الحصانة السياسيّة للرسل

515- الإمام عليّ عليه السلام: إن ظفرتُم برجل من أهل الحرب فزعم أنّه رسول إليكم؛ فإن عُرف ذلك منه وجاء بما يدلّ عليه فلا سبيل لكم عليه حتى يُبلغ رسالاته ويرجع إلى أصحابه، وإن لم تجدوا على قوله دليلاً فلا تقبلوا منه [ دعائم الإسلام 376:1. ]

مصونيت سياسى فرستادگان

515. امام على عليه السلام- اگر بر مردى از دشمنْ دست يافتيد و او ادّعا داشت كه فرستاده ى به سوى شماست، اگر اين امر از او محرز شد و شاهدى بر آن آورد، پس شما را به او كارى نيست تا پيغامش را برسانَد و نزد يارانش باز گردد؛ امّا اگر شاهدى بر سخنش نيافتيد، اين ادّعا را از او نپذيريد.