انصاف و امانت علمى - دريای موج خيز نسخه متنی

انصاف و امانت علمى

رعايت انصاف و حفظ امانت علمى در مباحث كلامى و اعتقادى، گوهرى كمياب، و جمعِ ميان 'پاى بندى' به اصول اعتقادى و بى طرفى در دفاع از آن اصول، كارى بسيار سخت و دشوار است، و امينى - به گفته صاحب نظرانِ منصفِ اهل سنت - در الغدير، به نيكى از عهده اين كار دشوار برآمده است.

استاد محمد عبدالغنى حسن، محقق مصرى، در تقريظ بر الغدير، امينى را 'پژوهنده اى' مى داند كه با وجود عشق و علاقه بسيار به على "ع" و شيعيان او، 'امانت علمى و بى غرضى در بحث و تحقيق را بيش از توجه به احساسات و عواطف، درنظر داشته است.' [ ر.ك: حكيمى، محمدرضا، حماسه غدير، ص 359. ] عبدالفتاح عبدالمقصود، محقق و نويسنده شهير مصرى نيز معتقد است كه امينى در دفاع از اصالت 'غدير' و رد منكران و مخالفان آن، 'تنها زير تأثير انگيزه شيفتگى به امام على "ع" نبوده، بلكه... چهره قاضى و حَكَمى دادگر دارد كه موضوع را در دو كفه ترازوى منطق مى سنجد، آن گاه به عيان ثابت مى كند كه كدام كفه سنگين تر است. شايد هر بى طرفى كه نگاهى زودگذرا به صفحه هاى كتاب وى بيفكند - به ويژه بخشى كه به سلسله هاى وَضاعين "حديث سازان" و موضوعات "احاديث ساختگى" اختصاص يافته است - بدين حقيقت پى برد كه امينى، محققى امين است و در برگزيدن و استنباط آرا و عقايد خويش، از دقيق ترين شيوه هاى تحقيقِ منزهِ صحيح، پيروى كرده است.' [ ر.ك: حكيمى، محمدرضا، حماسه غدير، ص 372-373. از نويسندگان و محققان ايرانى نيز دكتر حميد عنايت، به توفيق شگرف امينى در جمع ميان آرمان خواهى "دلبستگى به اصول دينى و اخلاقى" و وفادارى به اصول روش علمى "حفظ بى طرفى در مقام پژوهش و تحقيق" تصريح كرده است. "ر.ك: همان، ص 508 - 514". ]

امينى، خود به دست هاى دسيسه گر در تاريخ و نقش تخريبى آنان در تحريف واقعيات و انحراف نسل ها از مسير حقيقت، نيك توجه داشت و به نقد جدى و اصولى نگارش ها و گزارش هاى تاريخى معتقد بود. [ ر.ك: علامه امينى، الغدير، ج 1، ص 3 - 5، 'التاريخ الصحيح.'. ] شدت اهتمام او را به حفظ امانت در گزارش تاريخ، مى توان از سفارش وى به فرزندش دريافت: '... در تأليف و قلم، پيوسته امانت را رعايت كند. هرچه نقل مى كند، عين نوشته باشد؛ حتى اگر على "ع" را 'كرم اللَّه وجهَه' نوشته اند، عيناً همان طور نقل كند و در تاريخ و منابع، خيانت نكند و در راه تأليف، خود را براى گرسنگى و دربه درى و چوب خوردن آماده گرداند و اگر نمى تواند، وارد گود نشود و كنار رود.' [ امينى، محمدهادى، يادنامه علامه امينى، ضميمه روزنامه رسالت، ص 5. ]