لطفا منتظر باشید ...
فصل پانزدهم : عفت، فضيلت بزرگ اخلاقى
اشاره
«عفت »نقطه مقابل «شكم پرستى و شهوت پرستى »است كه از مهمترين فضايل انسانى محسوب مى شود. «عفت »به گفته راغب اصفهانى در كتاب «المفردات »،به معنى پديد آمدن حالتى درنفس است كه آدمى را از غلبه شهوت باز مى دارد و«عفيف »به كسى گفته مى شود كه داراى اين وصف و حالت باشد.
صاحب «مقاييس اللغة »مى نويسد:«عفت در اصل به دو معنى آمده است:نخست،خوددارى از انجام كارهاى زشت و ديگر،كم بودن چيزى.لذا عرب به باقى مانده شيردر پستان مادر«عفه »(بر وزن مدت)مى گويد.»ولى از كلام راغب اصفهانى درمفردات،استفاده مى شود كه هر دو معنى به يك چيز باز مى گردد.(زيرا افراد عفيف به چيز كم قانع هستند.)
مؤلف التحقيق مى نويسد:«اين ماده در اصل،به معنى حفظ نفس از تمايلات و شهوات نفسانى است،همان گونه كه تقوا به معنى حفظ نفس از انجام گناهان مى باشد،بنابراين عفت يك صفت دورنى است،در حالى كه تقوا ناظر به اعمال خارجى است ».
علماى اخلاق نيز در تعريف «عفت »،آن را صفتى حد وسط در ميان شهوت پرستى و خمودى دانسته اند. آنچه بيان شد،تفسير«عفت »به مفهوم عام كلمه بود،زيرا بعضى براى معرفى «عفت »از نقطه مقابل آن،يعنى،پرده درى نيز استفاده كرده اند.به همين علت در بسيارى از موارد،واژه «عفت »را در مورد پرهيزكارى در خصوص مسايل جنسى استعمال كرده اند.
به هر حال از آيات قرآن مجيد و روايات اسلامى استفاده مى شود كه «عفت »-به هردو معنى-از بزرگترين فضايل انسانى است و هيچ كس در سير الى الله،بدون داشتن «عفت »به جايى نمى رسد.در زندگى دنيا نيز آبرو و حيثيت و شخصيت انسان در گروعفت است.
با اين اشاره به قرآن باز مى گرديم و آيات ذيل را بررسى مى كنيم:
1- للفقرآء الذين احصروا فى سبيل الله لا يستطيعون ضربا فى الارض يحسبهم الجاهل اغنياء من التعفف تعرفهم بسيماهم لا يسئلون الناس الحافا و ما تنفقوا من خيرفان الله به عليم (سوره بقره،آيه 273)
2- و راودته التى هو فى بيتها عن نفسه و غلقت الابواب و قالت هيت لك قال معاذ الله انه ربى احسن مثواى انه لا يفلح الظالمون (سوره يوسف،آيه 23)
3- و لقد همت به و هم بها لو لا ان رءا برهان ربه كذلك لنصرف عنه السوء والفحشاء انه من عبادنا المخلصين(سوره يوسف،آيه 24)
4-قالت فذالكن الذى لمتننى فيه و لقد راودته عن نفسه فاستعصم و لئن لم يفعل ماء امره ليسجنن و ليكونا من الصاغرين-قال رب السجن احب الى مما يدعوننى اليه والا تصرف عنى كيدهن اصب اليهن و اكن من الجاهلين-فاستجاب له ربه فصرف عنه كيدهن انه هو السميع العليم (سوره يوسف،آيه 32-34)
5- و الذين هم لفروجهم حافظونلا على ازواجهم او ما ملكت ايمانهم فانهم غيرملومين-فمن ابتغى ورآء ذلك فاولئك هم العادون (سوره مؤمنون،آيه 5-7)
6-.. و الحافظين فروجهم و الحافظات ...(سوره احزاب،آيه 35)
