اخلاق در قرآن کریم جلد 2

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

اخلاق در قرآن کریم - جلد 2

ناصر مکارم شیرازی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

2- عواقب شوم غفلت

«غفلت »و بى خبرى از خدا و روز جزا و سرنوشت انسان و بى مهرى زمانه و آثارسوء گناه،همه چيز انسان را به سيلاب فنا و نيستى سپرده و باعث خسارتهاى جبران ناپذيرى مى گردد كه بيانات معصومين عليهم السلام اشارات پرمعنايى به آن شده است از جمله:

الف: غفلت مايه قساوت قلب

سنگدلى و قساوت قلب نتيجه غفلت و دورى از معارف الهى است زيرا،عامل مهم لطافت روح و انعطاف قلب در برابر حق،يا خداست.هنگامى كه ريزش باران رحمت ذكر الهى از سرزمين دل قطع شود،قلب او به صورت بيابان خشك و سوزانى در مى آيدكه پر از سنگلاخ وحشتناك است.همان گونه كه امام باقر عليه السلام فرموده اند:«اياك و الغفلة ففيها تكون قساوة القلب،از غفلت بپرهيز كه مايه سنگدلى است » (35)

ب- غفلت و مرگ قلب


غفلت قلب انسان را مى ميراند،يعنى،پس از قساوت و سنگدلى،مرگ قلب فرامى رسد،به گونه اى كه ديگر مواعظ و اندرزها تاثيرى در آن نمى كند.در چنين حالتى،راه بازگشت به روى او بسته مى شود و اميدى براى سعادت او باقى نمى ماند.
امير مؤمنان على عليه السلام مى فرمايند:«من غلبت عليه الغفلة مات قلبه،كسى كه غفلت بر اوچيره شود،قلبش مى ميرد» (36) در حديث ديگرى از همان حضرت آمده است:«بينكم و بين الموعظة حجاب من الغفلة و الغرة،ميان شما و موعظه و اندرز،حجابى از غفلت و غرور است » (37)

ج- غفلت و فساد اعمال

«غفلت »موجب فساد اعمال انسان مى شود.افراد غافل و بى خبر به سراغ اعمال صالح كمتر مى روند و اگر بروند ديگر«غفلت »اجازه نمى دهد كه اعمال خالص با حضور قلب و جامع تمام شرايط و اجزاء،براى خدا انجام دهند. از اين رو،امير مؤمنان على عليه السلام فرموده اند:«اياك و الغفلة و الاغترار بالمهلة فان الغفلة تفسد الاعمال،از غفلت و غرور ناشى از مهلت الهى بپرهيز زيرا،غفلت اعمال آدمى رافاسد مى كند.» (38) اين احتمال نيز در تفسير اين حديث وجود دارد كه منظور،فساد اعمال گذشته انسان به خاطر غفلتهاى آينده است،زيرا،غفلت موجب گناه است و گناه موجب حبط اعمال.

د- غفلت و دورى از خدا

غفلت،آمادگى لقاى پروردگار و گام نهادن در بساط قرب او را از انسان مى گيرد،زيرا وصول به اين مقام والا،جز در سايه معرفت و آگاهى امكان پذير نيست. در يكى از مناجاتهاى امير مؤمنان على عليه السلام كه مرحوم علامه مجلسى در بحار الانوارنقل كرده است به اين موضوع اشاره نموده است:«الهى ان انا متنى الغفلة عن الاستعدادللقائك فقد نبهتنى المعرفة بكرم آلائك،پروردگار من!اگر غفلت مرا به خواب فرو برده واستعداد لقاى تو را از من گرفته،شناخت كرم نعمتهايت مرا از اين خواب غفلت بيدار ساخته است.
اين جمله،بخشى از مناجات معروف «شعبانيه »است كه طبق گفته مرحوم علامه مجلسى قدس سره مناجاتى است كه على عليه السلام و امامان معصوم عليهم السلام در ماه شعبان با آن،با خداراز و نياز مى كردند (39)

ه- غفلت و هلاكت انسان

غفلت سبب هلاكت در دنيا و آخرت است،زيرا،انسان را از مصالح او(اعم ازمادى و معنوى) بى خبر مى سازد و با اين بى خبرى،فرصتها را از دست مى دهد،امكانات را ضايع كرده و استعدادهاى خويش را بر باد خواهد داد.به همين جهت،در حديثى ازامام على عليه السلام آمده است:«من طالت غفلته تعجلت هلكيه،كسى كه غفلتش طولانى شود، هلاكت او به سرعت فرا مى رسد» (40)

/ 265