لطفا منتظر باشید ...
فصل نوزدهم : عجله و شتاب
اشاره
براى هر كار مقدماتى است كه اگر فراهم نگردد،اقدام به آن كار بى نتيجه خواهد ماندو اگر فراهم گردد و اقدام نشود و فرصت ها از دست برود،باز هم بى نتيجه خواهدماند.افراد هوشيار و مدير و مدبر كسانى هستند كه با صبر و حوصله در انتظار فراهم شدن مقدمات مى باشند كه بعد از فراهم شدن،بدون درنگ اقدام به انجام كار مى كنند و تارسيدن به مقصود از پاى نمى نشينند.به همين دليل «عجله و شتاب »به معنى اقدام كردن به كارها،قبل از اين كه زمينه ها ومقدمات لازم آن كار فراهم شود،از صفات رذيله شمرده شده و«صبر»و بردبارى كه نقطه مقابل آن است از فضايل اخلاقى بشمار مى آيد.(البته «صبر»شاخه هاى ديگرى نيزدارد كه به موقع به آن اشاره خواهد شد.)
خسارات عظيمى كه از ناحيه شتابزدگى بى مورد،دامن افراد يا اجتماع را مى گيرد،بيش از آن است كه به حساب ايد.قرآن مجيد به عنوان يك برنامه جامع زندگى،همه انسان ها را به «صبر»و بردبارى و پرهيز از«عجله و شتاب »دعوت مى كند و با اشاره به داستان هاى انبياء و سرگذشت رهبران بزرگ جامعه انسانى،زيان هاى عجله و ثمرات شيرين صبر و بردبارى را آشكار مى كند. با اين اشاره به سراغ قرآن مجيد مى رويم و با بيان سرگذشت پيامبران پيشين كه اين مساله در زندگى آنها نقش مؤثرى داشته است،آغاز مى كنيم:
1- قال له موسى هل اتبعك على ان تعلمن مما علمت رشداقال انك لن تستطيع معى صبراو كيف تصبر على ما لم تحط به خبراقال ستجدونى ان شاء الله صابرا ولا اعصى لك امرا (كهف،66 تا 69)
2- و هل اتاك نبا الخصم اذ تسوروا المحراب...و ظن داود انما فتناه فاستغفر ربه وخر راكعا و اناب (ص،21-24)
3- فاصبر لحكم ربك و لا تكن كصاحب الحوت اذ نادى و هو مكظوملو لا ان تداركه نعمة من ربه لنبذ بالعراء و هو مذمومفاجتباه ربه فجعله من الصالحين (قلم،48 تا 50)
4- ...و لا تعجل بالقران من قبل ان يقضى اليك وحيه و قل رب زدنى علما (طه،114)
5- خلق الانسان من عجل ساوريكم آياتى فلا تستعجلون (انبياء،37)
6- و يدع الانسان بالشر دعائه بالخير و كان الانسان عجولا (اسراء،11)
7- و يستعجلونك بالسيئة قبل الحسنة و قد خلت من قبلهم المثلات و ان ربك لذومغفرة للناس على ظلمهم و ان ربك لشديد العقاب (رعد،6)
8- و لو يعجل الله للناس الشر استعجالهم بالخير لقضى اليهم اجلهم فنذر الذين لا يرجون لقائنا فى طغيانهم يعمهون (يونس،11)
9- و يقولون متى هذا الفتح ان كنتم صادقينفاعرض عنهم و انتظر انهم منتظرون (سجده، 28،30)
10- فاصبر كما صبر اولوا العزم من الرسل و لا تستعجل لهم كانهم يوم يرون مايوعدون لم يلبثوا الا ساعة من نهار بلاغ فهل يهلك الا القوم الفاسقون (احقاف،35)
