لطفا منتظر باشید ...
حسد در روايات اسلامى
در روايات اسلامى نكوهش شديدى از حسد شده به گونه اى كه در باره كمتر صفتى از صفات رذيله چنين نكوهش ديده مى شود، به عنوان نمونه كافى است كه به چند حديث زير كه گوشه كوچكى از آن احاديث است نظر بيفكنيم:
1- در حديثى از رسول خدا(ص) مى خوانيم: «الحسد ياكل الحسنات كما تاكل النار الحطب; حسد حسنات را مى خورد همان گونه كه آتش هيزم را مى خورد». (17) تعبير بالا به خوبى نشان مى دهد كه آتش حسد مى تواند تمام خرمن سعادت انسان و حسنات او را بسوزاند و زحمات يك عمر او را بر باد دهد به گونه اى كه دست خالى از دنيا برود.
2- همين معنى به صورت شديدترى از امام باقر و امام صادق 8 نقل شده است، مى فرمايند: «ان الحسد ياكل الايمان كما تاكل النار الحطب; حسد ايمان را مى خورد همان گونه كه آتش هيزم را مى خورد». (18) آرى صفت رذيله حسد نه تنها خرمن حسنات را مى سوزاند كه خرمن ايمان را نيز خاكستر مى كند. شرح اين سخن در تحليل هاى آينده خواهد آمد.
3- در حديث ديگرى از امام اميرمؤمنان(ع) آمده است: «الحسد شر الامراض; حسد بدترين بيمارى اخلاقى است ». (19) طبق اين حديث هيچ بيمارى اخلاقى بدتر از حسد نيست.
4- از همان حضرت نقل شده است كه فرمود: «راس الرذائل الحسد; سرچشمه صفات رذيله حسد است ». (20)
5- و نيز از همان حضرت در يك تعبير كنايى آمده است كه فرمود: «لله در الحسد ما اعدله بدء بصاحبه فقتله; آفرين بر حسد! چقدر عدالت پيشه است، نخست به سراغ صاحبش مى رود و او را مى كشد»! (21)
6- باز از همان حضرت نقل شده كه فرمود: «ثمرة الحسد شقاء الدنيا و الآخرة; ميوه رخت حسد شقاوت دنيا و آخرت است »! (22)
7- در حديث ديگرى از امام صادق(ع) آمده است: «آفة الدين الحسد و العجب و الفخر; آفت دين و ايمان(سه چيز است) حسد و خود بزرگ بينى و فخرفروشى ». (23)
8- امام صادق(ع) مى فرمايد: هنگامى كه موسى بن عمران(ع) با خدا مناجات مى كرد چشمش به مردى افتاد كه در سايه عرش الهى قرار داشت، عرض كرد: «يا رب من هذا الذى قد اظله عرشك; خداوندا اين كيست كه عرش تو بر سر او سايه افكنده است؟!» فرمود: «يا موسى هذا ممن لم يحسد الناس على ما آتاهم الله من فضله; اى موسى! اين از كسانى است كه نسبت به مردم در برابر آنچه خداوند از فضلش به آنها ارزانى داشته، حسد نورزيده ». (24)
9- در حديث ديگرى از پيامبر اكرم(ص) مى خوانيم: «ستة يدخلون النار قبل الحساب بستة; شش گروهند كه قبل از حساب الهى وارد آتش دوزخ مى شوند به خاطر شش چيز»! «قيل يا رسول الله من هم؟; عرض كردند اى رسول خدا! آنها كيانند»؟ «قال: الامراء بالجور، و العرب بالعصبية، و الدهاقين بالتكبر، و التجار بالخيانة، و اهل الرستاق بالجهالة، و العلماء بالحسد; زمامداران به خاطر ظلم و بيدادگرى، عرب به خاطر تعصب، كدخدايان و خان ها به خاطر تكبر، تجار به خاطر خيانت به مردم، روستاييان به خاطر جهل و دانشمندان به خاطر حسد»! (25) به اين ترتيب حسد در درجه اول بلاى بزرگ براى دانشمندان است!
10- اين بحث را با حديث ديگرى از پيامبر اكرم(ص) به پايان مى بريم(هر چند احاديث در اين زمينه بسيار است) فرمود: «انه سيصيب امتى داء الامم! قالوا: و ماذا داء الامم؟! قال: الاشر و البطر و التكاثر و التنافس فى الدنيا، و التباعد و التحاسد حتى يكون البغى، ثم يكون الهرج! ; به زودى بيمارى(بزرگ) امتها، امت مرا فرامى گيرد! عرض كردند: بيمارى(بزرگ) امتها چيست؟ فرمود: هوسرانى و عياشى و فزون طلبى، مسابقه در دنياپرستى، اختلاف و نفاق و حسد نسبت به يكديگر و سرانجام به ظلم و ستم و سپس به هرج و مرج مبتلا مى شوند»! (26)
