تعريف اقسام غيرت
همان گونه كه در بالا آورديم غيرت صفتى است كه انسان را وادار به دفاع شديد از دين و آيين و ناموس و كشور خود مىكند، و اصولا هرگونه دفاع شديد از ارزش ها نوعى غيرتمندى است. گرچه اين واژه غالباً درباره غيرت ناموسى به كار مىرود ولى مفهوم آن وسيع و گسترده است.البته اين صفت مانند صفات برجسته ديگر اگر به راه افراط كشيده شود مبدل به ضد مىشود، و خلق نكوهيده اى است، و آن در صورتى است كه به شكل دفاع غير منطقى و آميخته با وسواس درآيد.در حديثى از پيامبر اكرم (صلّى الله عليه وآله) مىخوانيم كه پيامبر اكرم (صلّى الله عليه وآله) فرمود: «مِنَ الْغيرَةِ ما يُحبُ اللّهَ وَ مِنْها ما يَكْرَهُ اللّهُ فَاَماما يُحِبُّ فَالْغيَرةُ فِى الرَيْبَةِ وَ اَماما يَكْرَهُ فَالغيرَةُ فى غَيْرِ الرَّيْبَةِ; نوعى از غيرت است كه خداوند آن را دوست دارد، و نوعى خدا آن را دوست ندارد، اما غيرتى كه خدا آن را دوست دارد، غيرتى است كه در موارد مشكوك (كه قرائنى بر آلودگى ها وجود دارد) مىباشد، و اما آنچه را خدا نمى پسندد، غيرتى است كه در غير اين موارد باشد (يعنى انسان مثلاً همسر خود را با ظن و گمان بى اساس متهم سازد، و نسبت به پاكدامنى او گرفتار وسواس گردد كه اين صفت بسيار زشت و خطرناك و سبب تشويق افراد پاكدامن به فساد مىشود.)» (2)در حديث ديگرى از امام اميرالمؤمنين (عليه السلام) مىخوانيم در يكى از نامه ها به فرزند گراميش امام مجتبى (عليه السلام) فرمود: «وَ اِيّاكَ وَ التَّغايُرَ فِى غَيْرَ مَوْضِعِ غَيْرَة فَاِنَّ ذلكَ1. بحارالانوار، جلد 76، صفحه 115، حديث 7.2. كنز العمّال، جلد 3، صفحه 385، حديث 7067.