ولا تدع مع الله لها اخر لا له لا هو كل شيٍ هالك لا وجهه له الحكم وليه ترجعون
ترجمه فارسي
معبود ديگرى را با خدا مخوان، كه هيچ معبودى جز او نيست; همه چيز جز ذات (پاك) او فانى مىشود; حاكميت تنها از آن اوست; و همه بسوى او بازگردانده مى شويد! (88)
ترجمه انگليسي / English Translation
And call not, besides God, on another god. There is no god but He. Everything (that exists) will perish except His own Face. To Him belongs the Command, and to Him will ye (all) be brought back.
تفسير 1
(88) (ولا تدع مع الله الها اخر لااله الا هو كل شي ء هالك الا وجهه له الحكم واليه ترجعون ): (و با خداي واحد معبود ديگري مخوان كه جز او معبودي نيست ، همه چيز هلاك پذير است ، مگر ذات پاك او، حكم خاص اوست و به سوي او برمي گرديد) مي فرمايد: همچون مشركان با خداي واحد خداي ديگري مخوان ، چون غير از اوهيچ معبودي نيست و اين كلام ، كلمه اخلاص عبوديت است . در ادامه مي فرمايد: هر چيزي ، يعني هر موجودي ـ چون وجود از نظر مصداق مساوق (49) با شيئيت است ـ باطل و معدوم شدني است يعني همه موجودات با نظر به ذاتشان باطل و معدوم هستند و هيچ حقيقتي ندارند جز آنچه از ناحيه خداي متعال به آنها افاضه شود. پس همه چيز نابود شدنيست جز وجه خداي متعال ، وجه خدا چيزي است كه با آن براي خلقش نمودار است و خلقش بوسيله آن متوجه درگاه او مي شوند، كه همان صفات كريمه او و آيات داله بر او مي باشند كه همه آنها با ثبوت ذات مقدس او ثابتند، شايد هم مراد از (وجه )(50) ذات هر چيز باشد در اين صورت معناي آيه شريفه اين است كه ، غير ازخداي متعال هر موجودي كه تصور شود ممكن است و ممكن بانظر به ذات خودش معدوم و هالك است ، تنها موجودي كه في ذاته راهي بر بطلان و هلاكت در او نيست ،ذات خداست كه واجب الوجود است و يا هر چه كه منتسب به او باشد، لذا اينكه گفتيم هيچ معبودي جز خدا نيست بدليل آنست كه معبود بايد تدبير عالم را بدست داشته باشدو تدبير از ايجاد جدايي پذير نيست لذا او تنها معبود و موجود بحق است و غير او باطل است و حكم از آن اوست يعني قضاي نافذ خداوند در عالم جاري است و تدبير همه موجودات بدست اوست و هيچ موجودي نمي تواند حكم او را تغيير دهد يا مانع شود ودر نهايت هم همه موجودات بسوي او باز گردانده مي شوند پس ايجاد و تدبير در عالم هستي به او منتهي مي گردد و او تنها معبود و اله در نظام كون است .
تفسير 2
متن ذ يل تفسير عمو مي آ يات87 تا88 سو ره قصص مي با شد: و جلو گير نشو د تو ر ا از بيان آ يات ا لهي پس از آ نكه ناز ل شد بر تو و د عوت كن بند گان ر ا بسوي پر و ر د گا رت و نبو ده باش از مشر كين. مسلما بر اي پيغمبر ص هيچ ا مري جلو گير از بيان آ يات قر آن نبو د و هيچ كو تا هي د ر د عوت ند ا شت و هيچگو نه شر كي د ر سا حت قدس ا و نبو د و ا ين نمره آ يات بر اي ر فع طمع مشر كين ا ست كه ميگفتند: ا ئت بقر آن غير هذ ا ا و بد له يو نس آ يه15 يا تو قع ا ين د ا شتند كه با آ نها د ر عبا دت ا صنام مو ا فقت كند و ا و ر ا ر ئيس خو د قر ا ر د هند و با آ نها همر ا هي كند لذ ا خد ا و ند بر اي ر فع طمع آ نها ميفر ما يد: و لا يصد نك عن آ يات ا لله- ا لا يه چنا نچه د ر آ يه بعد هم همين منظو ر ا ست كه ميفر ما يد: و لا تدع مع ا لله ا لها آ خر لا ا له ا لا هو كل شيء ها لك ا لا و جهه ا لحكم و ا ليه تر جعون: و مخو ان و قر ا ر مده با خد ا و ند ا له د يگري نيست ا لهي مگر ا و هر شييء هلاك ميشو د مگر و جه ا و از بر اي ا و ا ست حكم و بسوي ا و بر مي گر د يد. ا خبا ر بسيا ري د ا ر يم كه فر مو د نحن و جه ا لله و عين ا لله ا لنا ظره و يد ا لله ا لبا سطت و اذ نه ا لو ا عيه و د ر بعض ا خبا ر د ا ر د ثو اب و ا جر ا عما ليست كه لو جه ا لله بجا آ و ر ده ميشو د و د ر بعض ا خبا ر و جه ا لله ا لذي يؤ تي منه با لجمله خد ا و ند تبا رك و تعا لي جسم نيست و و جه ند ا ر د و, ا ين كنا يه ا ست بعضي گفتند مر ا دذ ات ا لله ا ست و ا ين هم عو د ا شكا ل ا ستز ير اذ ات بمعني ما هيت ا ست و ا و ما هيت ند ا ر د صرف ا لو جو د ا ست پس ا ين جمله كنا يه مثل بسيا ري از صفات سميع بصير, قا ئم و ا مثا ل ا ينها ست بناء علي هذ ا جمع بين ا خبا ر هم ممكن ا ست. و لا تدع مع ا لله ا لها ا خر كه ا و ل د عوت ا نبياء تو حيد ا ست . لا ا له ا لا هو كلمه تو حيد. كل شيء ها لك ا لا و جهه هر چه بر اي غير خد ا با شد فا ني وز ا ئل و هر چه لو جه ا لله با شد ا عما ل صا لحه مثو بات ا خر وي ا طا عت ا نبياء و ا ئمه و ا نو ا ر مقد سه آ نها با قي ميما ند. له ا لحكم و ا ليه تر جعون شر حش مفصلا گذ شت. تم بحمد ا لله تفسير سو ره ا لقصص و يتلوه ا نشاء ا لله سو ره ا لعنكبوت و ا لحمد لله ا و لا و آ خر ا.
لطفا منتظر باشید ...
