آيه: 62 إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَن ُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَن لِّمَن شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ - تفسیر نور سوره النور نسخه متنی

آيه: 62 إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَإِذَا كَانُوا مَعَهُ عَلَى أَمْرٍ جَامِعٍ لَمْ يَذْهَبُوا حَتَّى يَسْتَأْذِنُوهُ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَأْذِنُونَكَ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ فَإِذَا اسْتَأْذَن ُوكَ لِبَعْضِ شَأْنِهِمْ فَأْذَن لِّمَن شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَّحِيمٌ

ترجمه :

مؤمنان (واقعي ) تنها كساني هستند كه به خدا وپيامبرش ايمان آورده و هرگاه با پيامبر بر كاري اجتماع نمايند، بدون اجازه او نمي روند، (اي پيامبر!) كساني كه اجازه مي گيرند آنانند كه به خدا وپيامبرش ايمان دارند. پس اگر براي بعضي از كارهاي خوداز تو اجازه خواستند، به هركس از آنان كه خواستي (ومصلحت بود) اجازه بده وبراي آنان از خدا طلب آمرزش كن ، كه خداوند بخشنده ومهربان است .

نکته ها

در كتب تفسير، درباره ي شأن نزول اين آيه مطالب گوناگوني ذكر شده است كه موارد عمده ي آن را در اين جا مي آوريم :.

1- بعضي گفته اند: اين آيه ، مربوط به ((حنظله )) است ، كه شب عروسي او فرمان جهاد صادر شده بود. او با كسب اجازه از محضر پيامبر (ص ) به خانه رفت و مراسم زفاف را بجا آورد و به خاطر كمبود وقت ، بدون آن كه غسل كند به جبهه رفت و به شهادت رسيد. پيامبر فرمود:.

((فرشتگان او را غسل دادند)).

خداوند از همان يك شبي كه حنظله با همسرش بود فرزندي به او عطا كرد كه تاريخ آن مفصّل است .. (218)

2- بعضي ديگر گفته اند: اين آيه درباره ي منافقين است ، كه هرگاه با مردم بودند، به نماز مي ايستادند و اگر كسي آنان را نمي ديد و تنها بودند، از نماز فرار مي كردند.. (219)

3- دسته اي گفته اند: رسول خدا (ص ) گروهي را براي كاري اعزام فرمود، ولي آنان به سراغ كارهاي شخصي خود رفتند، و آيه ي مذكور در اين باره سخن مي گويد.

4- برخي مي گويند: اين آيه در مورد مسلماناني است كه مشغول كندن خندق بودند و براي سركشي به خانواده ي خود از پيامبر اجازه مي خواستند.

پيام ها:

1- حضور در كنار رهبري براي كمك و حل مشكلات ، نشانه ي ايمان و ترك آن نشانه ي نفاق يا ضعف ايمان است . (كانوا معه علي امر جامع )

2- در مسائل تشكيلاتي ، كه بر اساس همفكري و مشورت ، تصميم گرفته مي شود، خودمحوري و خودمختاري ممنوع است . (علي امر جامع لم يذهبوا)

3- در زندگي اجتماعي ، وجود رهبر و پيروي از او لازم است . (علي امر جامع لم يذهبوا)

4- ايمان بايد همراه با تسليم و اطاعت باشد. (لم يذهبوا حتّي يستأذنوه )

5- اجازه گرفتن از رهبر، نشانه ي ادب ، تسليم ، قانونمندي ، عشق به رهبر و نظم و نظام است . (با توجّه به كل آيه )

6- بايد نظام اجتماعي و كارهاي گروهي را ارج نهيم . (لم يذهبوا حتّي يستأذنوه )

7- بعضي مسائل را بايد سربسته گفت . (لبعض شأنهم )

8- رهبري در اسلام ، همراه با مصلحت انديشي و رحمت است . (شئت منهم و استغفر لهم )

9- تصميم گيري نهايي با رهبر است . (لمن شئت منهم ) (پيامبر در مسائل عمومي جامعه ، بر مردم ولايت دارد).

10- رهبر بايد در اعمال سياست هاي خود انعطاف پذير و واقع بين باشد. (فأذن لمن شئت منهم )

11- رهبران الهي ، عذر پذير و مهربانند. (فأذن لمن شئت منهم واستغفر لهم )

12- اذن پيامبر براي كارهاي شخصي ، كار را حلال مي كند ولي نفس رها كردن كارهاي عمومي در حضور رهبر، نياز به استغفار دارد. (فأذن ... واستغفر لهم )

13- طرح مسائل شخصي در هنگام اشتغال به كارهاي عمومي ، گرچه با اجازه باشد، زيبا نيست و بايد عذرخواهي كرد. (واستغفر لهم )

14- استغفار ودعاي پيامبر (ص ) مستجاب است . (واستغفر لهم اللّه ان ّالّله غفور رحيم )

218-تفسير المي
219-تفسير كبير