اخلاق حكومتدارى - هزار و یک داستان از زندگانی امام علی (ع) نسخه متنی

اخلاق حكومتدارى

على "عليه السلام" در زمان تصدى خلافت خود روزى بهمراه اصحاب خود از كوچه اى مى گذشتند، پير مرد مسيحى را ديدند كه مشغول گدايى است. حضرت پرسيدند: اين واقعه ناگوار و ناپسند چيست؟ در پاسخ عرض كردند: يا على "عليه السلام" اين مرد نصرانى است. قالوا: يا اميرالمؤ منين "عليه السلام" نصرانى. امام فرمود: هنگام جوانى؛ او را به كار گرفتيد ولى در هنگام ناتوانى او را رها نموديد. سپس دستور دادند كه او را از بيت المال مسلمين اداره كنند. [ وسايل الشيعه، ج 11، ص 49. ] فقال "عليه السلام" استعملتوه حتى اذا كبر و عجز منعتموه انفقوا عليه من بيت المال .

لذا اين روش على "عليه السلام" بود كه مسيحيان اردن در وقت ورود لشكريان اسلام به آن سرزمين به فرمانده لشكر اسلام مى نويسند: شما مسلمانان در نزد ما از رومى ها محبوب تريد گر چه ما با آنان هم مذهبيم ولى شما نسبت به ما با وفاتر و رئوف تر و عادل تريد، روميان بر ما حكومت كردند ولى اموال و خانه هاى ما را از ما غاصبانه گرفتند. [ معالم الحكومه، ص 522. ]

عبور امام على "ع" از كنار كاخ مدائن

[ يكى از بناهاى پر شكوه ايران قديم در نزديكى شهر بغداد مى باشد بنا به نقل مورخين اين بنا توسط شاپور دوم نهمين پادشاه ساسانى در حدود قرن 4 ميلادى ساخته شد و مدت 20 سال ساختن آن طول كشيد نماى خارجى آن با آجر بود ولى ستونها ]
روزى اميرمؤ منان "عليه السلام" به قصد سرزمين صفين براى مبارزه با فرماندهان ظلم و جنايت كار معاويه از كنار اين ايوان گذشت و بقاياى عظيم حكومت ساسانيان را مشاهده كرد يكى از همراهان امام از روى عبرت اين شعر را خواند:

يعنى: باد بر ويرانه هاى خانه هايشان مى وزد گويا آنها فقط چند روزى نوبت داشتند كه در اين تالار بنشينند و گذاشتند و گذشتند.
على "عليه السلام" فرمود: چرا اين آيات را نخواندى كم تركوا من جنات... [ دخال / 25 - 29. ]
چه بسيار باغها و چشمه سارها و كشتزارها و جايگاهى ارجمند و نعمتى كه در آن شادمان بودند، بجا گذاشتند اين چنين است رسم روزگار كه ما آنها را به قومى ديگر ميراث داديم، آنگاه آسمان و زمين بر آنها نگريست و از مهلت دادگان نبودند . سپس امام فرمود: براستى اينها وارث ملك پيشينيان بودند ولى طولى نكشيد كه ديگران وارث آنها شدند، نعمت هاى الهى را سپاسگزار نكردند، در حال معصيت، دنيا از آنان ربوده شد، اى مردم كفران نعمت نكنيد تا مبادا بر شما نقمت "و بلا" فرود آيد. [ سفينة البحار. ]