بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
است كه براى همه گناه است مانند دروغ و دزدى و شرب خمر، ولى گناه نسبى، آن است كه نسبت به عموم مردم گناه نيست، بلكه شايد براى بعضى، عمل مستحبى محسوب شود امّا همين عمل مباح يا مستحب، اگر از مقرّبان درگاه الهى صادر شود دور از انتظار است و واژه عصيان بر آن اطلاق مىشود امّا نه به معناى گناه مطلق، بلكه گناه نسبى و منظور از ترك اولى هم، همين است.بعضى نيز گفته اند كه نهى آدم از درخت ممنوع، نهى الهى (مولوى) نبود، بلكه نهى ارشادى بود همانند دستور طبيب كه مىگويد: فلان غذا را نخور كه بيمارى تو طولانى مىشود. بديهى است مخالفت طبيب، نه توهينى به طبيب است و نه گناه و عصيانى نسبت به فرمان او، بلكه نتيجه آن درد و رنجى است كه عايد مخالفت كننده مىشود.در بعضى از آيات مربوط به جريان آدم، اشاره اى به اين معنا ديده مىشود: «فَقُلْنا يا آدَمُ اِنَّ هذا عَدوّ لَكَ وَ لِزَوْجِكَ فَلا يُخْرِجَنَّكُما مِنَ الْجَنَّةِ فَتَشْقى; به آدم گفتيم اين (ابليس) دشمن تو و همسر توست، مبادا شما را از بهشت بيرون كند كه به درد و زحمت خواهيد افتاد». (1)در بعضى از روايات نيز آمده كه آدم هرگز از آن درخت ممنوع نخورد، بلكه از درختهاى مشابه آن خورد و لذا شيطان به هنگام وسوسه به آنها گفت: خداوند شما را از اين درخت نهى نكرده (يعنى از ديگرى نهى كرده): «وَ قالَ ما نَهيكُما رَبُّكُما عَنْ هذِهِ الشَّجَرَةِ». (2)توجّه به اين نكته نيز لازم است كه قرآن مىگويد: ابليس براى آدم سوگند ياد كرد كه من خيرخواه شما هستم كه مىگويم از اين درخت بخوريد: «وَ قاسَمَهُما اِنّى لَكُما لَمِنَ النّاصِحينَ» (3) و تا آن روز، نه آدم و نه حوّا، سوگند دروغى را نشنيده بودند و1. سوره طه، آيه 117.2. تفسير نورالثقلين، ج 2، ص 11، ح 34، سوره اعراف، آيه 20.3. سوره اعراف، آيه 21.
لطفا منتظر باشید ...
