خطبه 2 - پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) جلد 1

خطبه 2

و من خطبة له (عليه السلام)

بعد انصرافه من صفّين و فيها حال النّاس قبل البعثة و صفة آل النّبى (صلى الله عليه وآله) ثم صفة قوم آخرين.

بخش اوّل

ترجمه

اين خطبه را امام (عليه السلام) به هنگام بازگشت از صفّين ايراد فرمود و در آن، وضع حال مردم پيش از بعثت و اوصاف اهل بيت پيامبر اسلام (صلى الله عليه وآله) و سپس اوصاف گروه ديگرى بيان شده است:

حمد و ستايش مىكنم او را براى جلب اتمام نعمتش و اظهار تسليم در برابر عزّتش و تقاضاى حفظ و نگهدارى از معصيتش، چرا كه آن كس را كه او هدايت فرمايد هيچ گاه گمراه نمى شود و آن كس را كه او دشمن دارد هرگز رهايى نمى يابد، زيرا ستايش او در ترازوى سنجش، از همه چيز سنگينتر است و براى ذخيره كردن، از هر گنجى برتر و گواهى مىدهم كه جز خداوند معبودى نيست; يگانه و بى شريك است، همان گواهيى كه خلوص آن آزموده شده و عصاره و جوهره آن را در عمق عقيده خود جاى داده ام، شهادتى كه تا خدا ما را زنده دارد به آن پايبنديم و آن را براى صحنه هاى هولناكى كه در پيش داريم ذخيره كرده ايم زيرا اين (شهادت به توحيد) پايه اصلى ايمان و ريشه و قوام آن و سرآغاز همه نيكيها و سبب جلب خشنودى خداوند و موجب طرد و دورى شيطان است.

و نيز گواهى مىدهم كه محمّد (صلى الله عليه وآله) بنده و فرستاده اوست; او را با دين و آيين آشكار، و نشانه روشن، و كتاب نوشته شده، و نور درخشان و روشنايى تابنده، و امر و فرمان قاطع و بى پرده، فرستاد تا شبهات را از ميان بردارد و با دلايل و منطق روشن استدلال كند و به وسيله آيات الهى مردم را از مخالفت خدا برحذر دارد و از كيفرهايى كه به دنبال مخالفت، دامنگيرشان مىشود بترساند.

خطبه در يك نگاه

اين خطبه در واقع داراى پنج فراز است (كه در ضمن چهاربخش مورد بحث و بررسى قرار مىگيرد): فراز اوّل درباره حمد و ثناى الهى و پناه بردن به فضل و كرم و رحمت او و فراز دوّم درباره شهادت به توحيد پروردگار و آثار پربار ايمان به توحيد و فراز سوّم شهادت و گواهى به نبوّت; به اضافه بخش مهمّى از فضايل پيغمبر اكرم (صلى الله عليه وآله)