2ـ سرچشمه انحرافات اجتماعى - پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) جلد 1

پرداختند و احساسات مذهبى آنها را بازيچه مقاصد سياسى خود ساختند و در ميدان «جمل، صفّين و نهروان» شكافهاى عميقى بر پيكر اسلام وارد ساختند.

2ـ سرچشمه انحرافات اجتماعى

امام (عليه السلام) در جمله هاى بالا عامل اصلى انحراف از حق را در عصر خودش (و طبعاً در همه اعصار) «حب دنيا و دلباختگى در برابر زرق و برق آن» مىشمرد و ريشه جنگهاى خونين «جمل» و «صفّين» و «نهروان» را در اين موضوع مىداند و بر آيه شريفه قرآن تأكيد مىورزد كه سراى آخرت، تنها از آن كسانى است كه اراده برترى جويى و فساد در زمين را ندارند.

اين چند جمله كوتاه، واقعيّت بسيار مهمّى را بازگو مىكند كه بازتاب آن را در سراسر تاريخ بشر مشاهده مىكنيم. همه جا برترى جويى ريشه جنگها و نزاعها خونين را تشكيل مىدهد، هواپرستى و علاقه به فساد در زمين عامل اصلى نابسامانى هاست و به همين دليل تا با اين خوهاى شيطانى، مبارزه فرهنگى نشود و ايمان و اعتقاد راسخ، سدّى در برابر آن ايجاد نكند، ما هميشه شاهد جنگهاى خونين و بى عدالتيها و نابسامانيها در جامعه بشرى خواهيم بود و حتّى كسانى را خواهيم ديد كه تمام ارزشهاى انسانى و مفاهيم اخلاقى و عناوينى همچون آزادى، حقوق بشر و غير آن را دست مايه خود براى وصول به اين اهداف قرار مىدهند.

جالب اين كه امام (عليه السلام) از گروهى سخن مىگويد كه اعتقادشان با عملشان در تضادّ است، ظاهراً مسلمانند و آيات قرآن و از جمله آيه «تِلْكَ الدّارُ الآخِرَةُ...» را شنيده اند و به آن ايمان دارند ولى انگيزه هاى نيرومند دنياپرستى و طوفان هوا و هوس و دلبستگى فوق العاده به زرق و برق دنيا، اساس ايمان و عقيده آنها را تكان مىدهد و چنان سيلاب عظيمى در درونشان ايجاد مىكند كه سدّ ضعيف ايمانشان را در هم مىشكند و با خود مىبرد و اين سرنوشت تمام كسانى است كه از ايمانى سست و هوا و هوسى نيرومند برخوردار باشند.