پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) جلد 1

گرفته بود، جزر و مدّى همچون درياها در آن به وجود مىآمد و قابل سكونت نبود.

2ـ ريشه هاى كوه ها در زير خاكها به هم پيوسته است و همچون زرهى گرداگرد زمين را گرفته و اگر آنها نبودند، فشارهاى داخلى ناشى از گازهاى درونى و موادّ مذاب دائماً مناطق مختلف را به حركت درمى آورد و آرامشى وجود نداشت. هم اكنون گهگاه فشارها كه زياد از حدّ مىشود، زلزله هاى ويرانگرى به وجود مىآيد و اگر كوه ها نبودند اين زلزله ها دائمى بود.

3ـ كوه ها همچون دندانه هاى يك چرخ، پنجه در قشر هواى اطراف زمين افكنده و آن را با خود حركت مىدهند. اگر سطح زمين صاف بود، حركت سريع دورانى زمين به دور خود سبب برخورد دائمى با قشر هوا مىشد، از يكسو دائماً طوفان هاى شديد همه جا را در هم مىكوبيد و از سوى ديگر حرارت فوق العاده اى بر اثر اين تماس پيدا مىشد كه زندگى براى انسان مشكل بود.

به اين ترتيب «صخور» (كوه ها) «مَيَدان» (حركات نامنظم و شديد) زمين را كنترل مىكنند و اضافه بر همه اينها كوه ها مهم ترين منبع ذخيره آب براى انسان ها هستند و تمام چشمه ها و نهرها از ذخاير زيرزمينى و روى زمينى كوههاست.

از آنچه در بالا در مورد نقش حياتى بادها و كوه ها در زندگى انسان ها و تمام موجودات زنده گفته شد روشن مىشود كه چرا «اميرمؤمنان على» (عليه السلام) بعد از اشاره به مسأله خلقت و آفرينش، روى دو موضوع بالخصوص تكيه كرده است.