بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
و هنگامى كه موسى (عليه السلام) از ترس مأموران خونخوار فرعون از مصر بيرون آمد و به سوى مدين حركت كرد گفت: اميدوارم پروردگارم مرا به راه راست هدايت كند» (وَ لَمّا تَوَجَّهَ تِلْقاءَ مَدْيَنَ قالَ عَسى رَبِّي اَنْ يَهْدِيَنِي سَواءَ السَّبيلِ). (1)و هنگامى كه بر دروازه مدين به يارى دختران شعيب برخاست و گوسفندان آنها را آب داد، در سايه اى قرار گرفت و عرض كرد: «پروردگارا! هر خير و نيكى بر من فرستى به آن نيازمندم» (رَبِّ اِنّي لِما أَنْزَلْتَ اَلَّيَ مِنْ خَيْر فَقيرٌ) (2).پيامبر اسلام (صلّى الله عليه وآله وسلّم) نيز به هنگام ترك مكه در سفر تاريخى هجرت به مدينه، سفرى كه بسيار مخاطره آميز و هولناك بود، در حالى كه از مفارقت مكه و خانه خدا سخت ناراحت بود، و در دل آرزو مىكرد كه به آن بازگردد بشارت بازگشت به آن سرزمين را از وحى آسمانى دريافت داشت و آيه زير بر او نازل شد: (اِنَّ الَّذي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرآنَ لَرَآدُّكَ اِلى مَعاد); همان كسى كه قرآن را بر تو فرض كرده، تو را به جايگاه و زادگاهت بازمى گرداند. (3) اين تعبير نشان مىدهد كه او در اين حال دست به دعا برداشته بود، و يا حالت دعا داشت كه اجابت آن از سوى حق رسيد. در روايات اسلامى نيز دستور به دعاهايى به هنگام سفر داده شده است. (4)اين سخن را با جمله اى از دعاى على (عليه السلام) به هنگام حركت از كوفه به شام پايان مىدهيم: در بعضى از روايات آمده است هنگامى كه پاى مباركش را در ركاب نهاد «بسم الله» گفت، و هنگامى كه بر پشت مركب سوار شد فرمود: (سُبْحانَ الَّذي سَخَّرَ لَنا هَذَا وَ ما كُنّا لَهُ مُقْرِنْينَ وَ اِنّا اِلى رَبِّنا لَمُنْقَلِبُونَ); پاك و منزّه است خداوندى كه اين مركب را مسخّر ما فرمود وگرنه ما توانايى تسخير آن را نداشتيم و ما به سوى پروردگارمان بازمى گرديم (5) ، سپس دعايى را كه در خطبه مورد بحث آمده تلاوت فرمود.1 ـ سوره قصص، آيه 22.2 ـ سوره قصص، آيه 24.3 ـ سوره قصص، آيه 85.4 ـ به كتاب وسائل جلد 8، صفحه 275 و 281 مراجعه فرماييد.5 ـ سوره زخرف، آيات 12 ـ 13 ـ 14.
لطفا منتظر باشید ...
