بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
صفحهى 408رفته ببيند! نه جوانى باز مىگردد و نه توان ها و نيروهاى از ميان رفته بر اثر گذشت عمر. نه دوستان و مونسانى كه در چهره در نقاب خاك كشيدند، خود را نشان مىدهند و نه عزيزان از دست رفته. اينها همه يك طرف، از سوى ديگر، وحشت از آينده آميخته با ابهام و جهل نيز، براى انسان دردناك است!در پنجمين و ششمين استدلال براى بى اعتبارى دنيا مىفرمايد: «شادى آن آميخته با اندوه است، و توانايى و استقامت مردان نيرومند در آن به ضعف و سستى مىگرايد». (سُرُورُهَا مَشُوبٌ بِالْحُزْنِ وَ جَلَدُ (1) الرِّجَالِ فِيهَا إِلَى الضَّعْفِ وَ الْوَهْنِ).مشكل بزرگ مواهب مادّى دنيا همان است كه امام (عليه السلام) در جاى ديگر به آن اشاره كرده: «لاَ تَنَالُونَ مِنْهَا نِعْمَةً إِلاَّ بِفِرِاقِ أُخْرَى; به هر نعمتى از آن مىرسيد به فراق نعمت ديگرى مبتلا مىشويد». (2) مثلا كسى كه فرزند ندارد، غم بى فرزندى قلب او را مىفشارد; ولى همين كه صاحب فرزند، يا فرزندان شد، مشكلات فرزند ازهر سو هجوم مىآورد! ثروت ندارد، غم فقر او را آزار مىهد; ثروتمند مىشود، مشكل حسادتِ حسودان، خيانتِ خائنان، و طمع ورزى دزدان و سارقان، ظاهر و آشكار مىشود و آرامش او را به كلّى بر هم مىزند. آرى! شادى هاى دنيا، هميشه آميخته با غم و اندوه هاست و قوّت ها به زودى جاى خود را به ضعف و سستى مىدهد.سپس امام (عليه السلام) در يك نتيجه گيرى قاطع و بيدارگر از تمام اين استدلالات، مىفرمايد: «حال كه چنين است زرق و برق ها و زيبايى هاى فراوان دنيا شما را نفريبد! چرا كه مدّت كمى با شما خواهد بود!». (فَلا يَغُرَّنَّكُمْ كَثْرَةُ مَا يُعْجِبُكُمْ فِيهَا لِقِلَّةِ مَآ يَصْحَبُكُمْ مِنْهَا).درست است كه در دنيا زيبائى هاى فراوان و زرق و برق هاى خيره كننده بسيار ديده مىشود، ولى همانها علاوه بر تمام مشكلاتى كه در درونشان نهفته است، 1. «جَلَد» به معناى قوّت و قدرت و صلابت است.2. نهج البلاغه، خطبه 145.