بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
صفحهى 332مى كنند و طعمه خود مىسازند.در آخرين دستور در اين بخش مىفرمايد: «آگاه باشيد هر كسى به اين شعار (شعار تفرقه انگيز خوارج، لا حكم إلاّ للّه)، مردم را دعوت كند او را به قتل برسانيد هر چند زير اين عمامه من باشد» (و به من پناهنده شود) (أَلاَ مَنْ دَعَا إلَى هذَا الشِّعَارِ فَاقْتُلُوهُ، وَلَوْ كَانَ تَحْتَ عِمَامَتِي هذِهِ).و به اين ترتيب، حكم نهايى را درباره اين گروه فاسد و مفسد و بى رحم و خونخوار كه نه تنها خطرى براى مسلمين بودند كه خطر عظيمى براى اسلام و قرآن نيز محسوب مىشدند صادر مىفرمايد.در اين كه منظور امام (عليه السلام) از واژه «شعار» كه در عبارت بالا آمده كدام شعار است شارحان «نهج البلاغه» احتمالات گوناگونى داده اند، گاه گفته اند: منظور «شعار تفرقه» است و گاه «شعارى» كه در چگونگى اصلاح موى سر خود داشتند كه وسط آن را مىتراشيدند و دور آن را همچون تاجى كه بر سر بگذارند، باقى مىگذاشتند (1) و گاه شعار لا حكم إلاّ للّه دانسته اند ولى مناسبتر از همه همان احتمال سوّم است كه همه جا به عنوان «شعار خوارج» محسوب مىشد، و در سايه آن فتنه ها و فسادهاى فراوانى كردند و آتش سوزانى در جامعه اسلامى بر پا نمودند و در واقع آنان با اين شعار اسباب تفرقه و جنگ و خونريزى و فساد فى الارض را فراهم مىساختند و به همين دليل طرفداران اين شعار محكوم به اعدام شدند.درباره جمله «وَلَوْ كَانَ تَحْتَ عِمَامَتِي هذِهِ» (اگر چه زير اين عمامه من باشد) نيز تفسيرهاى متعددى كرده اند كه از همه مناسبتر همان است كه در بالا1. شرح ابن ابى الحديد، جلد 8، صفحه 123.