پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) جلد 5

‌صفحه‌ى 60

خالقِ بى همتا را درك كند، مىفرمايد: «آيا هنگامى كه (فرشته مرگ) وارد منزلى مىشود، احساس مىكنيد و آيا وقتى كسى را قبض روح مىكند وى را مىبينيد» (هَلْ تُحِسُّ بِهِ إذَا دَخَلَ مَنْزِلاً أَمْ هَلْ تَرَاهُ إذَا تَوَفَّى أَحَداً؟).

به يقين روح انسان به وسيله «ملك الموت» (فرشته مرگ) از بدن او جدا مىشود همان گونه كه در آيات متعددى از قرآن به آن اشاره شده است در حالى كه ما نه از ورود او براى قبض روح و نه از خروج او آگاه مىشويم و نه هنگامى كه مشغول قبض روح است او را مىبينيم، با اين كه او مخلوقى از مخلوقات خداست و فرشتگان امثال او بسيارند و هيچ كدام را نمى بينيم.

سپس در ادامه سخن به سراغ مورد خاصّى از قبض روح مىرود كه مسأله بسيار پيچيده تر است و آن قبض روح جنين در شكم مادر مىباشد مىفرمايد: «از آن بالاتر (آيا مىدانيد) چگونه جنين را در شكم مادر قبض روح مىكند آيا وارد شكم مادر از طريق بعضى از اعضا مىشود يا از برون، روح جنين را به سوى خود فرا مىخواند و او به اذن پروردگار اجابت مىكند يا با او در شكم مادر، همراه است» (بَلْ كَيْفَ يَتَوَفَّىَ الْجَنِينَ فِي بَطْنِ أُمِّهِ! أَيَلِجُ (1) عَلَيْهِ مِنْ بَعْضِ جَوَارِحِهَا أمِ الرُّوحُ أَجَابَتْهُ بِإذْنِ رَبِّهَا أَمْ هُوَ سَاكِنٌ مَعَهُ فِي أَحْشَائِهَا؟).

بديهى است پاسخ اين سؤالات سه گانه و انتخاب يكى از آنها بر هر دانشمندى سنگينى مىكند و دليل براى هيچ كدام به طور معيّن در دست نيست بنابراين مسأله قبض روح به وسيله ملك الموت خود، مسأله بسيار پيچيده اى است كه انسان از درك آن عاجز است تا چه رسد به مسأله قبض روح بعضى از جنين ها در شكم مادر.

1. «يلج» از مادّه «ولوج» (بر وزن خروج) به معنى ورود و دخول است.