علت غيبت امام زمان عليه السلام
براى غيبت امام عصرعليه السلام علت و حكمتهاى زيادى در مجموعه روايات اهلبيت عليهم السّلام ذكر شده است. در روايات اميرالمؤمنينعليه السلام حداقل به سه علت اشاره شده است؛ يعنى شناخته شدن اهل هدايت از اهل گمراهى و ضلالت، و نداشتن بيعت ظاهرى هيچيك از سلاطين، و كوتاهى و ناسپاسى و ظلم مردم به عنوان فلسفه غيبت بيان گرديده است. - اِنّ القائم منّا اذا قام لم يكن لاحد فى عنقه بيعة فلذلك تخفى ولادته و يغيب شخصه [21] همانا قائم از ما آنگاه كه قيام كند بيعت كسى در گردن او نخواهد بود و به همين خاطر است كه تولد او به صورت پنهانى واقع خواهد شد و وجود او از ديد و نظر مردم غايب خواهد بود. - ...فقال علىعليه السلام ...اما واللّه لَأقتلنَّ انا و ابناى هذان و ليبعثنّ اللّه رجلا من ولدى فى آخر الزمان يطالب بدمائنا و ليغيبنّ عنهم تمييزا لاهل الضلالة حتى يقول الجاهل ما للّه فى آل محمد من حاجة. [22] امير مؤمنانعليه السلام در حاليكه امام حسنعليه السلام و امام حسينعليه السلام حضور داشتند خطاب به مردم فرمودند: اى مردم! آگاه باشيد، سوگند به خدا من و اين دو فرزندم به قتل خواهيم رسيد. آن گاه خداوند شخصى از فرزندان مرا در آخر الزمان ظاهر خواهد كرد تا خون ما را از ستمگران طلب كند. او از ديده مردم غايب خواهد بود تا اهل ظلالت و گمراهى از ديگران شناخته شوند و اين غيبت به قدرى طولانى خواهد شد كه مردمان نادان خواهند گفت: خداوند برنامهاى در آل محمدصلى الله عليه و آله ندارد. - ...ان اميرالمؤمنينعليه السلام قال عَلى منبر الكوفة...: واعلموا ان الارض لا تخلو من حجة للّه و لكن اللّه سيعمى خلقه منها بظلمهم و جورهم و اسرافهم على انفسهم [23] ...مفضلبن عمر از امام صادقعليه السلام روايت كرده است كه آن حضرت فرمود: روزى اميرالمؤمنينعليه السلام در بالاى منبر مسجد كوفه فرمودند: ...اى مردم! بدانيد زمين هرگز از حجت خدا (امام معصوم) خالى نخواهد ماند. اما خداوند متعال به زودى مردم را به خاطر ظلم و ستم و همينطور اسرافى كه درحق خودشان انجام مىدهند از ديدن حجت الهى محروم خواهد كرد. [يعنى مردم به جهت اعمال خودشان در آينده از ديدن امام معصوم محروم خواهند شد] فضيلت انتظار فرج همانطور كه پيش از اين اشاره شد در دوره غيبت امام زمانعليه السلام مشكلات و پيشامدهاى سختى بوقوع مىپيوندد به گونهاى كه اعتقادات بسيارى از مردم در نتيجه اين امور متزلزل مىشود. جهت جلوگيرى از دچار شدن به اين قبيل خطرات، هشدارهاى زيادى توأم با روشنگريهاى لازم در رهنمودهاى اهلبيت عليهم السّلام داده شده است كه به دو نمونه از آنچه در اين زمينه در مجموعه روايات على بن ابيطالبعليه السلام وارد شده است اشاره مىگردد. - عن محمد بن مسلم عن ابى عبداللَّهعليه السلام قال: ...قال علىعليه السلام : ...انتظروا الفرج و لا تيأسوا من روح اللَّه، فانّ احبَّ الاعمال الى اللَّه عزّوجلّ انتظار الفرج... و المنتظر لأمرنا كالمُتَشَحِّطِ بدمه فى سبيل اللَّه. [24] محمد بن مسلم از امام صادقعليه السلام نقل مىكند كه آن حضرت از پدران بزرگوارش و آنها از علىعليه السلام روايت كردند كه علىبن ابيطالبعليه السلامفرمودند: منتظر فرج [امام زمانعليه السلام] باشيد و از عنايت و توجهات خداوند نااميد نشويد. همانا محبوبترين كارها در نزد خداوند عزّوجلّ انتظار فرج [امام زمانعليه السلام ] است. آنگاه در ادامه بيان فضيلت انتظار فرمودند: كسى كه منتظر امر ما (فرج امام زمانعليه السلام ) باشد، مانند رزمندهاى است كه در راه خداوند به خون خود آغشته شده باشد (اجر و پاداش شهيد را دارد). - قال زيدبن صوحان العبدى: يا اميرالمؤمنين! أى الاعمال احبّ الى اللّه عزّوجلّ؟ قالعليه السلام : انتظار الفرج من اعظم الفرج. [25]زيدبن صوحان عبدى گفت: يا اميرالمؤمنين! كداميك از اعمال در نزد پروردگار عالم محبوبتر است؟ حضرت فرمودند: انتظار فرج.احوال مردم آخرالزمان شايد بتوان گفت كه بيشترين مطالب مربوط به معارف امام زمانعليه السلام كه از زبان حضرت علىعليه السلام نقل شده است به تبيين اوضاع آخرالزمان و وقايعى كه در آن دوره پيش مىآيد اختصاص دارد. آن حضرت ضمن تشريح آن پيشامدها چگونگى مقابله با آنها را نيز بيان مىنمايند. اين حوادث شامل مسايل فرهنگى و اجتماعى و اخلاقى و تربيتى و طبيعى مىگردد. از آنجا كه كم و بيش خيلى از اين ويژگىها در دوره ما حداقل در