اشكالى ديگر بر استقلال وجود امكان در خارج - فروغ حکمت نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

فروغ حکمت - نسخه متنی

مترجم و شارح: محسن دهقانی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اشكالى ديگر بر استقلال وجود امكان در خارج

ترجمه

مضافاً به اينكه اگر امكان در خارج به وجود مستقل، موجود مى بود يا واجب ذاتى بود كه اين بالبداهه باطل است و يا ممكن بود. و با توجه به اينكه خارج از موجوديت خودِ ماهيت بوده، پس امكانش امكان بالغيره خواهد بود. و بزودى خواهد آمد كه امكان بالغير محال است.

شرح

علاوه بر دليل فوق كه امكان نمى تواند در خارج به وجود مستقل يافت شود دليل ديگرى اقامه مى فرمايند. و آن اينكه امكان اگر مانند هر موجود مستقل ديگر در خارج، موجود باشد ـ كه طبيعت وجودش بيرون و مستقل از وجود ماهيت خواهد بود ـ وجودش نياز به علت و جعل خواهد داشت. از اين جهت، ممكن بالغير خواهد بود; يعنى ممكنى كه بايد ديگرى اين امكان را به آن بدهد. و بزودى در فصل دوم از اين مرحله خواهد آمد كه امكان بالغير محال است.

پس، صغراى آن دليل عبارت از اين است كه اگر امكان، موجود خارجى باشد امكان بالغير خواهد بود; چون ثبوتش به علت و جعل نيازمند است. كبراى دليل در فصل دوم ثابت مى شود كه امكان بالغير محال است. نتيجه گرفته مى شود كه امكان، نمى تواند وجود مستقل خارجى داشته باشد.

متن

وقد استدلّوا على ذلك بوجوه، أوجهها أنّ الممكن لو لم يكن ممكناً فى الأعيان لكان إمّا واجباً فيها او ممتنعاً فيها فيكون الممكن ضرورىّ الوجود او ضرورىّ العدم، هذا محال.

ويردّه أنّ الاتصاف بوصف فى الأعيان لا يستلزم تحقق الوصف فيها بوجود منحاز مستقلّ، بل يكفى فيه أن يكون موجوداً بوجود موصوفه والامكان من المعقولات الثانية الفلسفيّة التى عروضها فى الذهن والاتصاف بها فى الخارج وهى موجودة فى الخارج بوجود موضوعاتها.

/ 337