از اصيل بودن وجود، شبهه ديگرى مندفع مى شود. و آن اين است كه اگر وجود به ذات خود، موجود باشد و ماهيت به وجود، موجود شود، پس مفهوم وجود، مشترك خواهد بود; بين وجودى كه بنفسه باشد و بين وجودى كه بغيره باشد. پس دليلى كه اقامه شده بر اينكه وجود، مشترك معنوى است، نه لفظى تمام نخواهد بود.اين شبهه مندفع مى شود به اينكه در اين اشكال بين مفهوم و مصداق خلط شده و اختلاف مذكور، مصداقى است نه مفهومى.
شرح
گفتيم وجود، موجود به خود هست ولى ماهيت به وجود، موجود است. در اينجا تصور شده كه مفهوم موجود در موجوديتى استعمال شده كه بنفسه باشد، مانند خود وجود و در موجوديتى كه بغيره است، مانند ماهيت. پس، مفهوم وجود، مشترك لفظى است نه معنوى. يعنى لفظ وجود، دو معنا دارد: يكى بودن بنفسه و ديگرى بودن بغيره. جواب مى دهند كه خير، وجود يك معنا بيشتر ندارد و آن به معناى هست مى باشد. ولى مصاديق وجود، يكسان نيستند; بعضاً بنفسه هستند، بعضاً بغيره. امّا اختلاف مصاديق را نبايد به حريم معناى لفظ، سرايت داد. و خلط مفهوم و مصداق منشاء خلطهاى بسيار در فلسفه شده، كه صدرالمتألهين به موارد متعددى از اين نوع خطاها در اسفار اشاره كرده است.
متن
فتبيّن بما تقدّم فساد القول بأصالة الماهيّة، كما نسب الى الاشراقيّين. فهى عندهم أصيلة إذا كانت بحيث ينتزع عنها الوجود وإن كانت فى حدّ ذاتها اعتباريّة والوجود المنتزع عنها اعتباريّاً.ويردّه أنّ صيرورة الماهيّة الاعتباريّة بانتزاع مفهوم الوجود الاعتبارىّ وأصيلة ذات حقيقة عينيّة انقلاب ضرورىّ الاستحالة.
لطفا منتظر باشید ...
