خَيرات
جِ خيره، اعمال حسنه، كارهاى نيكو يامرونبالمعروف و ينهون عن المنكر و يسارعون فى الخيرات "آل عمران: 114" و لكل وجهةهو موليها فاستبقوا الخيرات "بقره: 148" فيهن خيرات حسان "رحمن: 70"خيرتين
تثنيه خِيره، دو بهترين از حديث شريف نبوى: من عباده خيرتان، فخيرتهمن العرب قريش، و من العجم فارس "ربيع الابرار: 402 / 1"امام سجاد "ع" ميفرمود: انا ابن الخيرتين چه آن حضرت از طرف پدر قرشى، و از طرف مادر، كه مادرش دختر يزدجرد بود، فارسى است"ربيع الابرار:402/1، بحار:3/46"خَيرخواه
نيكو خواه ناصِحقرآن كريم: هود پيغمبر "ص" - در پاسخ گروهىاز قومش كه وى را سفيه و كاليوه ميخواندند - اى قوم! مرا سفاهتى نيست، بلكهفرستاده خداى جهانيانم، پيامهاى خداى خويش را به شما ابلاغ ميدارم و من شما راخيرخواهى امينم "اعراف: 68 - 67"در حديث است كه نشان شخص خيرخواه چهار است: بهحق داورى كند، در آنجا كه امرى ميان او و ديگرى مشترك بود، حق به ديگرى دهد؛ براىديگران آن دوست دارد كه براى خود دوست ميدارد؛ و به هيچ كس تجاوز ننمايد "بحار:120/1"امام كاظم "ع": مشورت با خردمند خيرخواه،فرخندگى و بركت و هدايت و توفيق از جانب خداوند است، و اگر خردمند خيرخواه دربارهاترائى زد و نظرى ارائه داد، زنهار كه از طاعتش سرپيچى و تسليم نظرش نگردى، كه تباهىتو در آن باشد "بحار: 154 / 1"اميرالمؤمنين "ع": پندگيرى، بيم دهندهاى خيرخواه است "نهج : حكمت 365"قرآن خيرخواهى است كه فريب ندهد "نهج : خطبه176"خيرخواهى
نيك انديشى، نصيحت، ناصح ديگرانبودن جرير بن عبداللَّه گويد: پيغمبر "ص" شرط بيعت ما با خود را تسليم بودن دربرابر فرمان آن حضرت و خيرخواهى مسلمانان قرار داد "ربيع الابرار: 309 / 4"پيغمبر فرمود: كسى كه پنج چيز را براى منبعهده گيرد من بهشت را برايش متعهد ميشوم عرض شد: آن پنج چيست؟ فرمود: خيرخواهخدا و خيرخواه پيغمبر خدا و خيرخواه كتاب خدا و خيرخواه دين خدا و خيرخواه جامعهمسلمين باشد "بحار:65/75"امام صادق "ع" فرمود: همواره خود را ملزمبدان كه براى خدا خيرخواه خلق خدا باشى كه هيچ عملى را به از آن نخواهى يافت "بحار:338 / 74"و نيز فرمود: بر مسلمان واجب است كه دربارهمسلمان ديگر خيرخواه و نصيحتكار او باشدپيغمبر "ص" فرمود: بر مسلمانست كه آنچنانبراى برادر مسلمانش خير و خوشى بخواهد كه براى خود ميخواهدو فرمود: والاترين مقام و منزلت نزد خدا درقيامت از آن كسى است كه بيشتر درصدد نصيحت و خيرخواهى خلق خدا باشدامام صادق "ع" فرمود: حق مسلمان بر مسلمانديگر آنست كه چه در حضور و چه در غياب خيرخواه و دلسوز او باشد "بحار:357 / 74"به سودمند بودن نيز رجوع شودخِيرَه "فارسى" : بدخواه ، بدانديش ، نابكار سركش ، لجوج ، مستبدّ تعجب و شگفت بسيار زُل ، زُل زُل ، نگاه نافذ ، نگرشعميقخِيرَة
گزيده از اين معنى است: محمد"ص" خيرةاللَّه من خلقه "منتهى الارب" اميرالمؤمنين "ع": ثم اختار آدم"ع" خيرة من خلقه"نهج : خطبه 91"گزينش انتخاب از اين معنى است سخناميرالمؤمنين "ع": من كتم سرّه كانت الخيرة بيده "نهج : حكمت 162"خَيرى
گلى است زرد رنگ و ميان آن سياه است و آن را هميشه بهار گويند "برهان قاطع"حسن بن جهم گويد: حضرت رضا "ع" را ديدم كه باروغن گل خيرى خود را مىآراست "بحار: 104 / 49"خَيزُران
نوعى از چوب و نى باشد كه به خمشدن نشكند و از آن تازيانه سازند "برهان قاطع"خَيزُران
نام مادر امام محمد تقى ، نهمينامام معصوم نيز نام مادر موسى الهادى خليفه عباسى استخَيشوم
بينى اندرون بينى بيخ بينى پردهدماغ اميرالمؤمنين "ع" : لو ضربت خيشوم المؤمن بسيفى هذا على ان يبغضنى ماابغضنى ، ولو صببت الدنيا بجمّانها على المنافق على ان يحبنى ما احبّنى ، و ذلكانه قضى فانقضى على لسان النبىّ الامّىّ "نهج : حكمت 45"خَيط
رشته، نخ ج : اَخْياط، خُيوط، خُيوُطة و كلوا و اشربوا حتى يتبين لكم الخيط الابيض من الخيط الاسود من الفجر در خوردنو آشاميدن "در شب ماه رمضان" آزاديد تا اينكه نخ سفيد از نخ سياه از فجر بر شماآشكار گردد "بقره: 187"مراد از نخ سفيد در اينجا سفيدى صبح، و ازخيط اسود تاريكى شب است مرحوم طبرسى در وجه اين تشبيه فرمود: طليعه و پيش درآمدصبح كه خوردن با آن حرام ميشود شبيه به نخ است، و باندازه آن تاريكى شب از بينميرودعبداللَّه حلبى گويد: از امام صادق "ع" معنىخيط ابيض و خيط اسود پرسيدم، فرمود: مراد "تميز" سفيدى روز از سياهى شب است "بحار:271 / 96"خيف "به فتح يا كسر خاء": هر سرازيرى وسربالائى كه در دامنه كوه باشد "المنجد"خَيف
نام مسجدى معروف در منىاز امام صادق "ع" سؤال شد: به چه مناسبت "مسجد"خيف را خيف ميگويند؟ فرمود: زيرا هر جاى مرتفع كه در جلگهاى باشد عرب آن را خيفگويد و خيف در "جلگه" منى محلى مرتفع استدر حديث آمده كه : در مسجد خيف هفتاد هزارپيغمبر نماز گزارده و مستحب است كه حاجيانتا گاهى كه در منى ميباشند نمازهاى خود رادر آن مسجد برگزار كنند "بحار:347 - 271/99" خطبه پيغمبر در مسجد خيف
امام صادق "ع" فرمود: حضرت رسول"ص" در حجةالوداع خطبهاى بدين مضمون در مسجد خيف ايراد نمود: بسم اللَّه الرحمن الرحيم، خدايارى كند بندهاى را كه سخن مرا بشنود و آن را محفوظ دارد و به كسى كه نشنيدهبرساند اى مردم! حاضران به غايبان برسانند زيرا بسا حامل دانش كه خود دانشمندنباشد و بسا دانشمند كه مطلبى را به دانشمندتر از خود برساندسه چيز است كه دل هيچ مسلمان در مورد آن سهخيانت نكند:خالص ساختن عمل براى خدا، و خيرخواه رهبران مسلمين بودن و در جمعمسلمين و در ميان انجمن آنها حضور داشتن چه "دين و" دعوت مسلمانان "دعوتى جهانىاست كه بخود آنها اختصاص ندارد و" شامل ديگران نيز ميشود "لذا بايستى شكوه خويش رادر گردهمائى حفظ كنند كه چشمگير ديگرانباشند"، مؤمنان همه با يكديگر برادر و خونهاشان با هم برابر، يكى را بر ديگرى امتيازى نبود و در برابر ديگران يكدست و يك جهتند، دون رتبهترين آنها مسئول حفظتعهدات آنها است "بحار:69/27"