علم حضرت حق - عرفان اسلامی جلد 4

من به آنچه پنهان مى‏داشتيد و آنچه آشكار كرديد داناترم ، و هر كس از شما با دشمنان من رابطه دوستى برقرار كند ، مسلماً از راه راست منحرف شده است .

قُلْ إِن تُخْفُوا مَا فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمهُ اللّهُ وَيَعْلَمُ مَا فِي السَّماواتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَاللّهُ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ [389] .

بگو : اگر آنچه [ از نيّت‏هاى فاسد و افكار باطل ] در سينه‏هاى شماست ، پنهان داريد يا آشكار كنيد ، خدا آن را مى‏داند . و نيز آنچه را در آسمان‏ها و آنچه را در زمين است ، مى‏داند و خدا بر هر چيز تواناست .

لِلّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَمَا فِي الأَرْضِ وَإِن تُبْدُوا مَا فِي أَنْفُسِكُمْ أَوْ تُخْفُوهُ يُحَاسِبْكُم بِهِ اللّهُ [390] .

آنچه در آسمان‏ها و آنچه در زمين است ، فقط در سيطره مالكيّت و فرمانروايى خداست ، و اگر آنچه [ از نيّت‏هاى فاسد و افكار باطل ]در دل داريد آشكار كنيد يا پنهان سازيد ، خدا شما را به آن محاسبه مى‏كند .

علم حضرت حق

در اين مسأله كه از ديرزمان ميدان بحث فلاسفه بزرگ و عارفان عالم و انديشمندان چيره‏دست بوده و هريك به فراخور دانش محدود خود و عقل مدار بسته خويش مطالبى گفته‏اند ، لازم بلكه واجب و فريضه است كه به كتاب حضرت حق يعنى قرآن مجيد و روايات اصيل باب با عظمت توحيد مراجعه شود كه مراجعه كننده ، در اين مسأله از سردرگمى و دچار شدن به تناقض و تفصيل در علم به كليات و جزئيات ، مصون و محفوظ خواهد ماند .

آنان كه معارف را از قرآن و روايات چشيده‏اند و با رياضت‏هاى شرعى راه را پيموده‏اند درباره علم حق تعالى به موجودات و باطن و ظاهر آنان مى‏گويند :

ذات حضرت احديت آگاه و عالم به تمام موجودات كليه و جزئيه و بسيط و مركب و فلكى و عنصرى و زمانى و دهرى و سرمدى و مجرد و مادى و برزخى است و از احاطه علم او ذره‏اى از ذرات «غيب و شهود» و آفرينش خارج نيست .

وَمَا يَعْزُبُ عَن رَبِّكَ مِن مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الأَرْضِ وَلاَ فِي السَّماءِ وَلاَ أَصْغَرَ مِن ذلِكَ وَلاَ أَكْبَرَ إِلاَّ فِي كِتَابٍ مُبِينٍ [391] .

و به اندازه وزن ذره‏اى در زمين و آسمان از پروردگارت پوشيده نيست و نه كوچك‏تر از آن ذره و نه بزرگ‏تر از آن نيست ، مگر آن‏كه در كتابى روشن ثبت است .

يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ السَّماءِ وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا وَهُوَ مَعَكُمْ أَيْنَ مَا كُنتُمْ [392] .

آنچه در زمين فرو مى‏رود و آنچه از آن بيرون مى‏آيد و آنچه از آسمان نازل مى‏شود ، و آنچه را در آن بالا مى‏رود مى‏داند . و او با شماست هرجا كه باشيد .