قرآن درباره علم حق در آيات متعددى مسائل مهمى را طرح مىكند ، از جمله مىفرمايد : إِنَّ اللَّهَ عِندَهُ عِلْمُ السَّاعَةِ وَيُنَزِّلُ الْغَيْثَ وَيَعْلَمُ مَا فِي الأَرْحَامِ [402] .يقيناً خداست كه دانش قيامت فقط نزد اوست ، و [ تنها او ] باران را نازل مىكند ، و [ اوضاع و احوال ] آنچه را در رحمهاست مىداند . درباره علم خداوند به تمام اعمال خوب و بد و كارهاى روا و نارواى مردم قرآن شريف مىگويد : إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِمَا يَصْنَعُونَ [403] .بىترديد خدا به آنچه انجام مىدهند داناست . درباره علم پروردگار به سرائر و ضمائر مردم و اينكه خداوند از نيّات و افكار آنان آگاه است در قرآن مجيد آيات متعددى آمده است :يَعْلَمُ خَائِنَةَ الأَعْيُنِ وَمَا تُخْفِي الصُّدُورُ [404] . [ او ] چشمهايى را كه به خيانت [ به نامحرمان ]مىنگرد و آنچه را سينهها پنهان مىدارند ، مىداند . راوى حديث از حضرت صادق عليهالسلام معنى « خائنة الاعين » را پرسيد . حضرت در پاسخ فرمود :آيا نديدهاى كه گاهى انسان چيزى را به طورى نگاه مىكند كه گويى آن را نمىبيند ، اين خائنه اعين است[405] .محمد بن مسلم از امام صادق عليهالسلام معنى آيه يَعْلَمُ السِّرَّ وَأَخْفى [406] را پرسيد ، حضرت فرمود :سر آن چيزى است كه در ضميرت وجود دارد و آن را پنهان نگاه مىدارى و اخفى آن چيزى است كه زمانى به دلت خطور كرده ، آن گاه آن را فراموش كردهاى[407] !شما اگر بخواهيد به علم حضرت او آگاه شويد ، ابتدا بايد به قسمتى از هويت و هستى موجودات واقف گرديد و دنياى اعجابانگيز بعضى از مخلوقات را دقت كنيد ، سپس آن ها را نمونه كل هستى گرفته و با نظر به هستى و اينكه وسعت آن را تا قيامت و بعد از آن كسى آگاه نمىشود به دورنمايى بسيار دور از علم حق به موجودات آگاه شويد !!عَنْ سُلَيْمانِ بْنِ سُفْيانِ ، قالَ : حَدَّثَني أَبُوعَليِّ الْقَصَّابِ قالَ : كُنْتُ عِنْدَ أَبي عَبْدِاللّهِ عليهالسلام فَقُلْتُ : أَلْحَمْدُ لِلّهِ مُنْتَهى عِلْمِهِ فَقالَ : لا تَقُلْ ذالِكَ فَإِنَّهُ لَيْسَ لِعِلْمِهِ مُنْتَهى[408] .سليمان بن سفيان مىگويد : ابو على قصاب گفت : در محضر حضرت صادق عليهالسلام بودم ، پس گفتم : حمد خداى را به منتهاى علمش . حضرت فرمود : اينگونه مگو ؛ زيرا براى علم او نقطه منتها نيست . امام صادق عليهالسلام بنابر نقل صدوق در كتاب «التوحيد» مىفرمايد :خداوند به تمام كائنات قبل از آفرينش آسمان ها و زمين آگاه بود[409] .براى درك صفات حق به خصوص علم ، قدرت و اراده ، قبل از رجوع به كتب فلسفى ، ضرورى است به قرآن مجيد و روايات اصيل اسلامى مراجعه كرد ، آن گاه براى پى بردن به نقص و عيب كلام بعضى از فلاسفه در صفات حضرت حق به كتب فلسفه مراجعه نمود .
لطفا منتظر باشید ...
