بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
براى درك اينگونه مسائل به نحو تفصيل به حكيمان و فيلسوفانى مراجعه كنيد كه تشنگى علمى خويش را از چشمه پر بركت علم انبيا و امامان عليهمالسلام سيراب كردهاند .اين بزرگواران آنچه در كتب خود آوردهاند ، نتيجه زحمات و كوشش آنان ، در آيات قرآن و روايات و آيات آفاق و انفس است .در هر حال به فرموده حضرت صادق عليهالسلام اسرار خود را به جناب او از باب عجز و شكستگى عرضه بدار و به يقين و حقيقت بدان كه بر حضرت او چيزى از آشكار و نهان پنهان نيست .او در عين اينكه واقف به اسرار و تمام اوضاع كيفى و كمى موجودات است ، ولى علاقه دارد ، عبد در پيشگاهش به تضرع و زارى برخيزد و ملتمسانه به دربارش اشك بريزد و با زبان سرّ ، حال دل و روح خويش را به مولايش عرضه بدارد .چنانچه به مسأله دعا در قرآن اشاره رفته و از بندگانش مىخواهد به درگاهش بنالند و در حال دعا و زارى و توبه و انابه باشند. [ وَكُنْ كَأَفْقَرِ عِبادِهِ بَيْنَ يَدَيْهِ وَأَخِلْ قَلْبَكَ عَنْ كُلِّ شاغِلٍ يَحْجُبُكَ عَنْ رَبِّكَ فَإِنَّهُ لا يَقْبَلُ إِلاَّ الأَطْهَرَ وَالأَخْلَصَ وَانْظُرْ مِنْ أَىِّ ديوانٍ يَخْرُجُ إِسْمَكَ ] امام صادق عليهالسلام در دنباله روايت مىفرمايد :چون به مسجد وارد شدى به حقيقت و راستى بايد اين معنى را نسبت به خود حس كنى كه تو نيازمندترين فقيران و محتاجان و نيازمندان به پيشگاه او هستى و دل از آنچه تو را از مولايت مانع مىشود و بين تو ومحبوبت پرده مىاندازد خالى كنى كه حضرت او جز پاكترين و خالصترين عباد و برنامهها را نمىپذيرد و مسأله مهم ديگر آن است كه ببينى عاقبت نامت از كدام دفتر و از كدام ديوان خارج مىشود ! ! ، دفتر و ديوان اهل سعادت يا دفتر و ديوان اشقيا .
توفيق درك محضر حق با سه موضوع
در جملات نورانى بالا سه موضوع بسيار مهم گوشزد شده كه با توجه به آن سه موضوع مىتوان خويش را لايق محضر آن جناب كرد :1 ـ احساس فقر و نياز در نقطه نهايى آن در پيشگاه حضرت حق .2 ـ خالى كردن دل از آنچه كه مانع بين انسان و خدا است .3 ـ با بينايى كامل نظر كردن به خود كه نام انسان از كداميك از دو ديوان سُعدا يا اشقيا در عاقبت كار خارج خواهد شد .