بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
از بهر آن كه هركه چيزى دوست دارد ذكر آن بسيار كند : مَنْ أَحَبَّ شَيْئا أَكْثَرَ ذِكْرَهُ[77] ؛ اَنَا جَليسُ مَنْ ذَكَرَنى[78] ؛ لا يَسَعُنى أَرْضى وَلا سَمائى وَوَسَعَنى قَلْبُ عَبْدِىَ الْمُؤْمِنِ[79] ؛ آسمان با او چه معرفت دارد كه حامل او باشد و زمين با او چه قربت دارد كه موضع او بود ؟!قلب مؤمن هم مونس اوست و هم محب اوست و هم موضع اسرار اوست : قَلْبُ الْمُؤْمِنِ عَرْشُ الرحمن[80] ؛ هركه طواف قلب كند مقصود يافته و هركه راه دل غلط و گم كند ، چنان دور افتاده كه هرگز خود را باز نيابد .عارفى بيدار ، شبى در ابتداى حالت و راه به حضرت دوست عرضه داشت :الهى ! راه به تو چگونه است ؟ جواب آمد «به الهام قلبى» . إِرْفَعْ نَفْسَكَ مِنَ الطَّريقِ فَقَدْ وَصَلْتَ ؛ تو ز راه برخيز كه رسيدى ، چون به مطلوب رسيدى طلب نيز حجاب راه بود ، تركش واجب باشد .
گفتم ملكا تو را كجا جويم منگفتا كه مرا مجو به عرش و به سمانزد دل خود ، كه نزد دل پويم من[81]
وز خلعت تو وصف كجا گويم مننزد دل خود ، كه نزد دل پويم من[81]نزد دل خود ، كه نزد دل پويم من[81]
مدح روايات
در مدح و تعريف اشتغال به عيوب خود ، روايات بسيار مهمى از اولياى الهى و واصلان كامل و عارفان عاشق يعنى نبىّ اكرم صلىاللهعليهوآله و ائمه طاهرين عليهمالسلام رسيده كه اشاره به بعضى از آنها لازم است :قالَ اميرالمؤمنين عليهالسلام فى بَعْضِ خُطَبِهِ : يا أَيُّها النّاسُ طُوبى لِمَنْ شَغَلَهُ عَيْبُهُ عَنْ عُيُوبِ النّاسِ وَطُوبى لِمَنْ لَزِمَ بَيْتَهُ وَأَكَلَ قُوتَهُ وَاشْتَغَلَ لِطاعَةِ رَبِّهِ وَبَكى عَلى خَطيئَتِهِ فَكانَ مِنْ نَفْسِهِ فى شُغْلٍ وَالنّاسُ مِنْهُ فى راحَةٍ[82] ؛ اميرالمؤمنين عليهالسلام در بعضى از خطبههايش فرمود : اى مردم ! خوشا به حال كسى كه در رفع عيب خودش از عيب جويى نسبت به مردم باز ماند و خوشا به حال كسى كه ملتزم خانهاش شد و قوت و غذاى خود را خورد و به طاعت خداوندش مشغول و بر گناهش گريست ، پس مشغول خود شد و مردم از او راحت بودند . وَقالَ عليهالسلام لاِبْنِهِ الْحُسَيْنِ : أَىْ بُنَىَّ إِنَّهُ مَنْ أَبْصَرَ عَيْبَ نَفْسِهِ شَغَلَ عَنْ عَيْبِ غَيْرِهِ[83] ؛