در اين قسمت از دعا راهنمايىهاى سودمند و با منفعتى قرار دارد .از متن روايت و جمله به جمله آن استفاده مىشود كه منظور از علم در اين روايت علم خاص است و آن علم دين و علم تقوا و يقين مىباشد كه بر تمام عباد حق به طور حتم واجب عينى است .گرچه اسلام عزيز به هر عملى كه در جهت خدمت به انسان است اهميت داده ، ولى اهتمام اسلام به علم دين كه در حقيقت علم تربيت است فوق العاده مىباشد .در جلد اوّل اين كتاب به قسمتى از آيات و روايات باب علم و ارزش اين حقيقت كه نور خدا در قلوب بندگان است اشاره شد ، تفصيل آيات باب علم و روايات فصل دانش را اگر خواستيد به كتاب پرقيمت « بحار الأنوار » جلد اول و « الكافى » جلد اوّل و « محجة البيضاء » جلد اوّل و « دانش مسلمين » نوشته محمد رضا حكيمى مراجعه كنيد و رنج و زحمات طالبان علم در اسلام و خدمات آنان را در كتب « اعيان الشيعة » و « الذريعة » شيخ آقا بزرگ و « شيعه و فنون اسلام » علاّمه صدر ملاحظه كنيد . من اگر بخواهم به تمام اين واقعيتها در پرتو اين روايت اشاره كنم مثنوى هفتاد من كاغذ شود ، از اين جهت به ترجمه مختصر روايت اكتفا كرده و مىگذرم و چون منظور علم در روايت علم دين است به محضر عزيزان عرضه مىدارم كه كليه مجلّدات « عرفان اسلامى » توضيح همين روايت شريفه است ؛ چرا كه در صد باب كتاب « مصباح الشريعة » وجود مقدّس حضرت صادق عليهالسلام به بسيارى از شؤون اخلاقى و عرفانى و عملى و تكاليف الهيه اشاره فرمودهاند كه اگر كسى موفق به خواندن آن صد روايت و توضيحات اين فقير الى اللّه شود ، در حقيقت در حدّى عالم به دين شده و از پى آن لازم و واجب است به عمل خالصانه نسبت به آن علم اقدام نمايد .امام صادق عليهالسلام مىفرمايد :دانش ، ريشه همه اوصاف پسنديده و مبدأ و منشأ هر كار خير و منتهاى هر درجه بلند و مقام عالى است .هر كس علم ندارد نور و روشنايى ندارد و آن كس كه از دانش بىبهره است از علم خداپسندانه محروم است ، جاهل را قيمتى نيست كه جاهل از درجه اعتبار ساقط و از نظر عمر و عمل بدون شك مغبون و مردود و از رحمت حضرت الهى در دو جهان محروم است .
علم به تقوا و يقين
حضرت رسالت پناه فرمودهاند :طلب دانش بر تمام مسلمانان خواه مرد و يا زن واجب است ، مراد از اين علم ، معرفت به تقوا و يقين است .علاّمه مجلسى در توضيح اين جمله مىگويد : علم تقوا علم به اوامر و نواهى و تكاليف و مسؤوليّتهايى است كه دانستن و علم به آن ، آدمى را از عذاب الهى مصون مىنمايد و علم يقين منظور علم به صفات حق و علم به آخرت و علم به تمام اصول دين و معارف محكم الهيه است[431] . [ وَقالَ صلىاللهعليهوآله : اُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَلَوْ بِالصّينِ وَهُوَ عِلْمُ مَعْرِفَةِ النَّفْسِ وَفيهِ مَعْرِفَةُ الرَّبِّ ]