آفات زبان - عرفان اسلامی جلد 10

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

عرفان اسلامی - جلد 10

حسین انصاریان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

و اگر [ به خاطر تهيدستى و فقر ] بايد از آنان [ كه به پرداخت حقّشان سفارش شدى ]روى بگردانى [ و اين روى گردانى ] براى طلب رزقى است كه از سوى پروردگارت رسيدن به آن را اميد دارى ؛ پس با آنان [ تا رسيدن رزق خدا ] سخنى نرم و اميدوار كننده بگو .

اين آيات نمونه‏اى از آيات قرآن مجيد بود كه بيان داشت هركس در برخورد به هر موردى بايد قول مربوط به آن مورد را بكار گيرد ، تا از نظر زبان و نحوه سخن گويى دچار گناه نگشته و بتواند رضا و خشنودى حضرت حق را به دست آورده و مردم را از هر قوم و دسته و هر طبقه و صنفى كه هستند از شرّ زبان خويش آسوده و سالم نگه دارد كه زبان به جاى خودش بهترين وسيله نجات و شيرين‏ترين نعمت و در غير موردش بدترينِ وسيله هلاك و تلخ‏ترين عضو وجود آدمى است .

[ وَكَذلِكَ لا مَعْصِيَةَ اَشْغَلُ عَلَى الْعَبْدِ وَاَسْرَعُ عُقوبَةً عِنْدَ اللّهِ وَاَشَدُّها مَلامَةً وَاَعْجَلُها سَأْمَةً عِنْدَ الْخَلْقِ مِنْهُ .

وَاللِّسانُ تَرْجُمانُ الضَّميرِ وَصاحِبُ خَبَرِ الْقَلْبِ وَبِهِ يَنْكَشِفُ ما فى سِرِّ الْباطِنِ وَعَلَيْهِ يُحاسَبُ الْخَلْقُ يَوْمَ الْقِيامَةِ ]

آفات زبان

هيچ معصيتى از نظر سرگرم كنندگى و سرعت در ايجاد عقوبت در پيشگاه حق و شدّت ساختن ملامت و دلگير كننده‏تر در بين مردم همانند سخن نيست .

سخن مترجم درون و مخبر قلب و آشكار كننده سرّ است و در قيامت صاحب سخن از طرف حضرت حق به محاسبه دقيق كشيده خواهد شد .

راستى ، هركس بايد از دست زبانش به فرياد آيد و به پيشگاه حضرت ربوبى از شرّ اين عضو خطرناك بنالد .

غزالى و فيض بزرگوار در « احياء العلوم » و « محجة البيضاء » براى زبان نزديك به بيست گناه و آفت شمرده‏اند كه هركدامش براى هلاكت و نابودى انسان و خراب كردن بناى سعادت آدمى كافى است و اين گناهان بر زبان سخت و دشوار نيست و براى هر كسى به راحت‏ترين وجهى ، آلوده شدن به هريك از اين گناهان بزرگ آسان است .

1 ـ سخن بى‏فايده و بى‏معنى .

2 ـ زيادى در كلام .

3 ـ خوض در باطل گويى .

4 ـ مراء و مجادله .

5 ـ گفتار به دشمنى و خصومت .

6 ـ تصنّع و تكلّف در گفتار و به سجع و قافيه سخن گفتن به نحوى كه مستمع نفهمد ، براى خودنمايى و خودستايى .

7 ـ فحش و سبّ و بذاء[81] .

8 ـ لعن بى‏مورد .

9 ـ غنا و شعر باطل .

10 ـ مزاح بيجا به نحوى كه دل مردم را بيازارد .

11 ـ مسخره و استهزا .

12 ـ افشاى سرّ .

13 ـ وعده دروغ .

14 ـ كذب .

15 ـ غيبت .

16 ـ دو به هم زنى .

17 ـ گفتار به دورويى و نفاق .

18 ـ مدح و ذم بى‏مورد و بيجا .

19 ـ ورود به امور تخصّصى بدون داشتن تخصّص به خصوص در معارف الهى .

20 ـ سؤال بيجا و بى‏مورد .

[ وَالْكَلامُ خَمْرٌ يُسْكِرُ الْقُلوبَ وَالْعُقولَ ماكانَ مِنْهُ لِغَيْرِ اللّهِ .

/ 215