مدح و ذم در روايات - عرفان اسلامی جلد 10

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

عرفان اسلامی - جلد 10

حسین انصاریان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

در هر بيت اين قصيده دقت كنيد ، سراسر دروغ و چاپلوسى و تملّق است و كلمه‏اى از اين مدح ، زيبنده آن شاه ممدوح نيست ، مطالب قصيده سراسر بوى شرك و كفر و نفاق دارد و گاهى مسائلى در آن است كه تنها در خور حضرت حقّ است و بس .

مدح و ذم در روايات

رسول اسلام صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود :

اِذا رأَيتُم الْمَدّاحِينَ فَاحْثوا فى وُجوهِهِمُ التُّرابَ[88] :

چون ستايشگران را ديديد ، خاك بر صورتشان بپاشيد .

در روايت آمده :

مردى نزد عثمان آمد و وى را مدح كرد ، مقداد خاك برداشت و به صورت او پاشيد و گفت : اين دستور پيامبر خداست[89] .

رسول اسلام صلى‏الله‏عليه‏و‏آله فرمود :

شما را از مداحى برحذر مى‏دارم كه مدّاحى ذبح ممدوح است[90] .

حضرت على عليه‏السلام فرمود :

اِعْلَمُوا اَنَّهُ لَيْسَ بِعاقِلٍ مَنِ انْزَعَجَ مِنْ قَوْلِ الزُّورِفيهِ ، وَلا بِحَكيمٍ مَنْ رَضِىَ بِثَناءِ الْجاهِلِ عَلَيْهِ[91] .

بدانيد كه هركس از قول باطل جاهل آشفته خاطر شود عاقل نيست و هركس به مدح جاهل خشنود گردد حكيم نمى‏باشد .

در روايت ديگر آمده :

به گفتار و به مدح نادان مغرور مشو و تكبّر و خودبينى و اعجاب به عمل برايت نيايد كه برترين عمل عبادت و تواضع است[92].

عده‏اى در برابر اميرالمؤمنين عليه‏السلام حضرت را مدح كردند ، امام عليه‏السلام به پيشگاه حق عرضه داشتند :

خدايا ! تو از من بر من داناترى و من از آنان بر خود آگاه‏ترم ، خدايا ! مرا به آنچه بر من گمان دارند بهتر قرار ده و از آنچه از من نمى‏دانند بر من ببخش[93] .

امام باقر عليه‏السلام در موعظه بسيار پرارزشى به جابر جعفى فرمودند :

چون تو را مدح گويند خوشحال مشو و چون مذمّت كنند جزع مكن ، در آنچه درباره‏ات گفته‏اند انديشه كن ، اگر آنچه را از بدى در حقت گفته‏اند در خود يافتى و برآن در حالى كه حق بود خشمگين شدى . پس بدانكه مصيبت ساقط شدنت از عنايت و فيض حق بر تو بزرگ‏تر از مصيبت افتادن از چشم مردم است و اگر خلاف آن بودى كه درباره‏ات گفته شده ، بدون رنج و زحمت به كسب ثواب نايل شده‏اى .

اى جابر ! بدان و آگاه باش كه اگر تمام اهل شهر بگويند جابر آدم بدى است و يا همه بگويند آدم خوبى است و تو بر تكذيب مردم بد حال و بر تعريفشان خوشحال شوى دوست ما نيستى ، اى جابر ! براى هميشه خود را بر كتاب خدا عرضه كن ، اگر راه رو راه حقى ، اگر نسبت به آنچه بايد زهد ورزى زاهدى و نسبت به آنچه بايد رغبت داشته باشى راغبى و نسبت به آنچه بايد بترسى خايفى ، پس به همين حال ثابت باش و من تو را به نجات و بهشت بشارت مى‏دهم ، در اين صورت تكذيب مردم به حال تو چه ضررى دارد و اگر هماهنگ قرآن نيستى پس به چه برنامه‏اى مغرورى ؟[94]

در روايت آمده :

وقتى فاسق را مدح كنند غضب حق به جوش مى‏آيد[95] !

/ 215