لوامع صاحبقرانی جلد 8

‌صفحه‌ى 443

چون آفتاب بر او مى‏افتد شتر را به راه مى‏اندازند و او مى‏دواند و زياده از صد هزار كس از عقب او مى‏دوانند تا به ميل، پس چون آفتاب بر آن كوه افتد و شتران جاى پاى خود را ببينند روانه شود، زنهار كه پيش از طلوع آفتاب روانه مشو كه اگر پيشتر از طلوع در آيى لازمست كه گوسفندى بدهى چنانكه در فقه رضويست و مذهب صدوق و پدر اوست، و مشهور آنست كه آثم است و حجش صحيح است اما اگر پيش از طلوع فجر روانه شود گوسفند مى‏دهد و حجش صحيح است اگر بيتوته مشعر را به جا آورده باشد و الا حجش باطل است بنا بر اشهر، و بعضى گفته‏اند كه شترى مى‏كشد.

پس روانه شو با سكينه قلب بذكر الهى و با آرام تن و ميانه راه رو نه بسيار تند و نه بسيار آهسته اگر پياده باشى و اگر سواره باشى شتر را ميانه بران و بر تو باد كه روانه شوى با استغفار چنانكه حق سبحانه و تعالى فرموده است كه افاضه كنيد از جائى كه مردمان كوچ مى‏كنند، و استغفار كنيد و از حق سبحانه و تعالى طلب كنيد مغفرت را به درستى كه حق سبحانه و تعالى آمرزنده و مهربانست، و از پيش گذشت كه اين آيه در افاضه عرفات نازل شده است و ليكن چون لفظ آيه عمومى دارد عمل بعموم كرده است نه بخصوص سبب با آن كه هميشه استغفار مطلوبست، و مكروهست كه بعد از كوچ كردن مردمان در مشعر بمانند، و منقولست كه روايتى بر اين وارد شده است، و ذكر صدوق نيز دليل روايتست و تتمه صحيحه ابن عمار است با اكثر آن چه از پيش گذشت كه حضرت امام جعفر صادق (صلوات اللَّه عليه) فرمودند كه چون به وادى محسّر رسى و آن واديست عظيم در ميان مشعر و منى و بمنى نزديكتر است پس در آنجا تند برو مانند شتر كه تند رود بمقدار صد گام و در روايت موثق كالصحيح عمر بن يزيد صد ذراع است و قريبند به يك ديگر و اگر