شماره مقاله:150
آذَر و سَمَنْدَر، يکي از يکي از مثنويهاي سبع? سيّاره يا هفتگنج محمدحسن زلالي
خوانساري، شاعر معاصر شاهعباس اول. آذر و سمندر منظومهاي است عرفاني، در بحر هزج
مسدّس اخرب مقبوض (به وزن ليلي و مجنون نظامي)، که آغاز آن چنين است:
نامش عشق است و جسن دفتر آتش ساقي است کو سمندر
و با اين بيت به پايان ميرسد:
خود عشق به روي خويش بازد ما را و تو را بهانه سازد
اين منظومه نيز مانند 6 منظوم? ديگر سبع? سيّاره، با ديباچ? طغراي مشهدي (هفت آشوب)
همراه است. آذر و سمندر تاکنون به چاپ نرسيده، ولي نسخههاي خطي آن جزو کليّات
زلالي و يا در سبع? او در کتابخانههاي جهان موجود است.
مآخذ: آقابزرگ، الذريعه، 9/404-405، 19/106؛ منزوي، احمد، فهرست خطي فارسي، 3/1859،
4/2618؛ همو، فهرست مشترک نسخههاي خطي فارسي پاکستان، 5/155-156، 7/808-809؛ نيز؛
Ethé, H., Catalogue of Persian Manuscripts in the library of the India Office,
Oxford, 1903, I/816-817.
بخش ادبيات