دائرة المعارف بزرگ اسلامی جلد 1

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

دائرة المعارف بزرگ اسلامی - جلد 1

مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

آشفته شيرازيجلد: 1نويسنده:  
 
 
شماره مقاله:233















آشُفْتة شيرازي، محمدکاظم (1200-1288ق/1785-1871م)، شاعر و صاحب منصب ديواني عصر
قاجار. او فرزند آقامحمدجعفر کدخدا بود و در خانواده‎اي سرشناس و متمکّن در شيراز
به دنيا آمد. در اوان جواني علم عروض و محاسبات دفتري را فرا گرفت و با ادب پارسي و
عربي آشنا شد. او خط نستعليق شکسته را خوش مي‎نوشت. اين ويژگيها و نيز اعتبار
خانوادگي او سبب شد که وي در کارهاي ديواني ترقّي کند. در 1270ق/1853م پس از انتقال
حسام‎السّلطنه مرادميرزا از فرمانروايي فارس به ولايت خراسان، با او به آن ديار رفت
و به کلانتري مشهد و امارت ديوان خانة عدليّة خراسان منصوب شد. 4 سال در اين مقام
بود و سپس به شيراز بازگشت و به کشاورزي روي آورد و در اين راه کارهاي سودمند انجام
داد که از آن جمله آوردن آب از رودخانة کردستان به شهر بهبهان بود. وي به خاندان
رسول‎اکرم(ص) ارادت و اعتقادي خاص داشت و در تعزيه‎داري و برپاداشتن مجالس يادبود
بزرگان دين کوشا بود. شعر او بيشتر غزل، قصيده و مرثيه است. چکامة او به مدح
اميرالمؤمنين علي(ع) که در 1277ق/1860م به هنگام ولايت مؤيّدالدّوله‎ابوالفتح‎ميرزا
در شيراز سروده و در پايان آن به مدح ناصرالدين‎شاه، امين‎السلطان و مؤيدالدوله
پرداخته و نيز ملمّع او در وصف جواني که شاعر در سفر حج او را ديده، از آثار برجستة
اوست. از لحاظ اشاره به وقايع تاريخي، برخي اشعار وي، چون قصيده‎اي در وصف زلزلة
غزل‎سرايي سعدي و حافظ پيروي کرده و رباعي نيز مي‎سروده است. احمد ديوان بيگي‎دوست
و تذکره‎نويس معاصر آشفته، اشعار او را بالغ بر 000‘30 بيت، غزلياتش گزارش کرده
است. دست‎نوشته‎هاي ديوان او در 000‘15 بيت تا سال 1337ق/1918م در شيراز موجود بوده
است. آقابزرگ تهراني مي‎گويد که نسخة ناقصي از ديوان او را که اول و آخر آن افتاده
بود و نزديک 750 بيت شعر داشت، نزد سيدمحمد موسوي‎جزايري در نجف ديده است.
نمونه‎هايي از اشعار او را ديوان بيگي و رکن‎زادة آدميت نقل کرده‎اند.

مآخذ: آقابزرگ، الذريعه، 9(1)/7؛ ديوان بيگي، احمد، حديقه‎الشعراء، به کوشش
عبدالحسين نوايي، زرين، 1364ش، 1/39-50؛ رکن‎زادة آدميت، محمدحسين، دانشمندان و
سخن‎سرايان فارس، تهران، اسلاميه، 1338س، 1/30-34؛ فرصت شيرازي، محمدنصير، آثار
عجم، بمبئي، 1314ق، ص 433؛ فسايي، حسن، فارسنامة ناصري، تهران، 1313ق، ص 53.
بخش ادبيّات

 





/ 415