گفته اند :در قرآن مكرر اعمال انسان را به عنوان پيش فرستاده ها تعبير مى كند مثل آيه سوره حشر :( " يا
ايها الذين امنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد " )( 1) و تعبير ( " ما قدمت يداه " )( 2) و ( " بما قدمت
ايديهم " )( 3) هم در قرآن زياد آمده است .بنابراين معناى آيه چنين است :انفاق كنيد و پيش بفرستيد خير
را براى خود
اعمال شما پيش فرستاده هاست
كوشش كنيد كه آن چيزى را كه پيش مى فرستيد خير باشد .
شح نفس
( " و من يوق شح نفسه فاولئك هم المفلحون " ) . اين مضمون در آيات پيش هم آمده بوددر سوره حشر هم اين
مضمون را خوانديم . " شح " عبارت است از بخل توام با طمع و حرص . بخل يعنى امساك
در مقابل جود كه
بخشندگى است .در قرآن
هم كلمه " بخل " و هم كلمه " شح " آمده است . آن طور كه بعضى گفته اند بخل عبارت است از همان حالت
امساك . در فارسى هم مى گوييم فلان كس آدم بخيلى است
يعنى آدم ممسكى است
جود و بخشش ندارد . شح
بخل
است به علاوه حرص . حال ممكن است كسى بخيل باشد يعنى نسبت به آنچه دارد خيلى ممسك باشد اما حرص اينكه
باز بيشتر به دست آورد نداشته باشد . حريص نيست اما آنچه را كه دارد با گاز انبر هم نمى توان از دستش
بيرون آورد . بعضى ديگر حريص هستند
آزمند هستند و دائما مى خواهند جمع كنند اما متقابلا بخشنده هم
هستند . ولى " شحيح " به آدمى مى گويند كه هر دو را با هم جمع كرده باشد
هم
آزمند است و دائما مى خواهد جمع كند و هم آنچه را كه دارد حاضر نيست به هيچ قيمتى جود كند .
1. حشر 18 2 . كهف 57
نبا 40 3 . بقره 95,
نسا 62 ,
قصص 47 ,
روم 36 ,
شورى 48 ,
جمعه .7