ارزيابى شيوه استفاده از نوارهاى درسى حوزه هاى علميه - ارزیابی شیوه استفاده از نوارهای درسی حوزه های علمیه نسخه متنی

ارزيابى شيوه استفاده از نوارهاى درسى حوزه هاى علميه

هادى ربّانى

با پيشرفتهايى كه امروزه در روشهاى آموزشى به وجود آمده اين روشها بسيار به هم نزديك شده اند و آنچه در حال حاضر در اين باره بيش تر مورد توجه و بحث قرار مى گيرد نقش وسائل كمك آموزشى در پيشرفت سير آموزش است. حتى ضرورت و اهميتى كه استفاده از وسايل كمك آموزشى دارد اين مقوله را به نوعى تخصص تبديل كرده است و همين بس كه متخصصان بسيارى براى چگونگى استفاده مطلوب از اين وسائل به تحقيق و بررسى مشغولند و همواره چگونگى استفاده از آنها را زير نظر دارند تا وظيفه اى كه اين وسائل كمك آموزشى

به عهده دارند به درستى انجام شود.

استفاده صحيح و بجا از وسائل كمك آموزشى از مسائل مهم و مورد تأكيد متخصصان اين رشته است. تأكيد فراوان اين متخصصان بر اين است كه به اين وسائل تنها بايد از منظر يك وسيله كمك آموزشى نگريسته شود. همان گونه كه در استفاده نادرست از هر وسيله نتيجه مورد نظر حاصل نخواهد شد در استفاده از وسائل كمك آموزشى نيز چنين است. نقشى كه استفاده صحيح از وسائل كمك آموزشى در سير آموزش به عهده دارد دليل تأكيد فراوان بر اين نكته است; زيرا اگر اين وسائل نقش درست خود را ايفا نكنند نه تنها كارآيى خود را از دست مى دهند چه بسا اثرهاى منفى نيز به جاى خواهند گذاشت.

بحث از وسائل كمك آموزشى و گونه هاى آنها به دليل بسيارى و گوناگونى آنها در اين نوشته نمى گنجد. در گستردگى استفاده از اين وسائل همين نكته بس كه امروزه حتى در آموزش غير مستقيم زبانهاى خارجى به كودكان چند ماهه نيز اين وسائل به كار گرفته مى شود. رايج ترين وسائل كمك آموزشى كه امروزه در دسترس و مورد استفاده همه قرار دارد عبارتند از تخته سياه ـ و به قول امروزيها تخته سفيد ( with board) ـ كتابهاى كمك آموزشى نوارهاى درسى فيلم و…. برخى از وسائل ياد شده سالهاست كه در نظامهاى آموزشى مورد استفاده بوده و استفاده از برخى ديگر در سالهاى اخير گسترش يافته است.

نكته مهم ديگرى كه اشاره به آن لازم است توجه به نوع استفاده از وسائل كمك آموزشى در سيستمهاى آموزشى گوناگون است. در هر نظام آموزشى هدفهاى خاصى مورد نظر است كه در رسيدن به اين هدفها نوع برنامه هاى آموزشى تغيير مى كند; از اين روى در استفاده از وسائل كمك آموزشى بايد توجه داشت كه اين وسائل در چه سيستم آموزشى به كار گرفته مى شود و جايگاه

اين وسايل كمك آموزشى در ايفاى نقش صحيح خود با توجه به هر نظام آموزشى در كجا قرار دارد. لذا در استفاده از وسايل كمك آموزشى نمى توان نسخه واحدى ارائه داد; بلكه موارد استفاده از آن در نظامهاى آموزشى مختلف تغيير مى كند.

اين نوشته به ارزيابى چگونگى استفاده از نوارهاى درس كه يكى از وسايل كمك آموزشى به شمار مى آيد در حوزه هاى علميه مى پردازد و زواياى آن را مى كاود. پيش از پرداختن به چگونگى استفاده صحيح از نوارهاى درسى از آن جا كه ارزيابى اين وسيله كمك آموزشى در نظام آموزشى حوزه هاى علميه مورد نظر است بايد نخست اشاره اى اجمالى به روش تعليمى حوزه داشت و با توجه به ويژگيهاى موجود در روش آموزشى حوزه آن گاه به نقش و جايگاه استفاده از نوارهاى درسى در حوزه هاى علميه پرداخت.