فرهنگ بزرگ جامع نوین عربی به فارسی نسخه متنی

اِلاَّ: بر چهار وجه آمده است اول استثناء به معنى مگر مانند فَشَرِبُوا مِنْهُ اِلاَّ قَليلاً آشاميدند از آن مگر اندكى دوم صفت به معنى غير مانند لَوْ كانَ فيهِما الِهَةٌ اِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَ تا اگر بود در آسمان و زمين خدايانى غير خدا فاسد شده بودند سوّم عاطفه به معنى لا مانند لا يَخافُ لَدَىَّ الْمُرسَلُونَ اِلاَّ مَنْ ظَلَمَ ثُمَّ بَدَّلَ نمى ترسند نزد من پيغمبران و نه كسى كه ظلم كرده پس از آن كار نيك بجا آورده است چهارم زائده و در آن خلاف است و گاه باشد كه ان شرطيه و لا تركيب شده بصورت الا درآيد مانند اِلاَّ تَنْصُرُهُ فَقَدْ نَصَرَهُ اللَّهُ اگر او را يارى نكنيد خدا او را يارى كرده است.

اَلا: بر پنج وجه آمده است اول تنبيه به معنى هان و آگاه باش و آن را كلمه استفتاح گويند مانند اَلا اِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهاءُ دوم توبيخ و انكار مانند اَلا طَعانَ اَلاَّ فُرسانَ عادِيَةٌ آيا نيزه زن و سواران تازنده موجود نيست در ميان شما سوم تمنى و آرزو اَلا عَمْرُوَلّى مُسْتَطاعٌ رُجُوعُهُ كاش عُمر گذشته مى توانست بازگردد چهارم استفهام از نفى مانند اَلا تَنْزِلُ بِنا پنجم عرض و تحضيض يعنى طلب چيزى بنرمى يا درشتى و مختص بجمله فعليه است اَلا تُحِبُّونَ اَنْ يَغْفِراللَّهُ لَكُمْ آيا دوست نمى داريد خدا شما را بيامرزد.

اُولُو - اُل واحد: ذو و صاحب مانند اولوالامر صاحبان امرند.

(اَلاء): درختيست تلخ.

اَديمٌ مَاْلُوءٌ: پوستى است كه به درخت الاء دباغت شده.

(اَلَبَ) اِلَيْهِ الْقَوْمُ اَلْباً، ن: آمدند بطرف او گروه از هر طرف.

اَلَبَ الْاِبِلَ: راند شتر را.

اَلَبَ الْحِمارُ طَريدَتَهُ: دور كرد خر از خود و راند راندنى را.

اَلَبَ الْجَيْشَ: جمع نمود لشگر را.

اَلَبَ الشَّىْ ءُ: فراهم آمد اين چيز.

اَلَبَ الرَّجُلُ: شتاب كرد و سرعت نمود.

اَلَبَ: رجوع كرد و برگشت.

اَلَبَتِ السَّماءُ: پى هم باريد آسمان.