مقدّمه - دیه، یا، مجازات مالی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

دیه، یا، مجازات مالی - نسخه متنی

فاضل صالحی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

مقدّمه

اَلْحَمْدُ لِلّهِ رَبِّ الْعالَمينَ وَالصَّلاةُ وَالسَّلامُ عَلى خَيْرِ خَلْقه مُحَمَّد وآلِهِ الطّاهِرِينَ وَلَعْنَةُ اللّه عَلى اعدائِهِمْ اجْمَعينَ الى يَوم الدّينِ .

از آن جا كه به علّت بروز حوادث و درگيريها در جامعه و ورود صدمات بدنى, قانون مجازات اسلامى (ديات) مورد رجوع همگان است و از آن جا كه اكثراً از اين قانون و كم و كيف آن اطلاع نداشته و يا به آن دسترسى ندارند و استفاده از اين مستندات شرعى براى عموم و حتى بعضى از اهل فن نيز مقدور نيست و تعدادى از دانشجويان حقوق جزا نيز خواهان تدوين جزوه اى كه مواد قانونى ديات را به اختصار توضيح داده و مطالب بغرنج آن را شرح دهد بودند, اين جانب با سابقه ده ساله اى كه در دادگاه كيفرى 2 دارم, تصميم به تدوين جزوه اى در اين زمينه گرفتم كه قانون مجازات اسلامى ديات (مصوب آذر ماه 1370 مجلس شوراى اسلامى كه بعضى مواد آن با نظر شوراى نگهبان اختلاف داشته و به مجمع تشخيص مصلحت نظام ارسال شده و به تصويب آن رسيده است) را در بعضى از قسمتها مختصراً شرح نمايم. با جمع بندى مختصرى كه انجام دادم, در قم خدمت حضرت آية اللّه آقاى حاج شيخ اسماعيل صالحى مازندرانى (از مدرسين بنام حوزه علميه قم و عضو محترم مجلس خبرگان رهبرى كه ذخيره انقلاب و افتخار مردم شهيد پرور خطه مازندران و ملت ايران مى باشد) شرفياب شدم; همچنين خدمت حضرت آية اللّ
ه مقتدائى (رئيس محترم ديوان عالى كشور و عضو مجلس خبرگان رهبرى و جامعه مدرسين حوزه علميه قم) كه حقير ساليان سال, افتخار شاگردى هر دو بزرگوار را داشتم, رسيده و جزوه حاضر را به محضرشان عرضه داشتم كه مرا تشويق و امر به تكميل نمودند و پس از آماده شدن كتاب, اساتيد بزرگوار ضمن مطالعه دقيق جزوه, ارشاداتى فرمودند كه در تصحيح كتاب مدّنظر قرار گرفته است و تقريظى مرقوم داشتند كه زينت بخش صفحات كتاب است.

بنابراين از مساعى صادقانه آن دو بزرگوار كه زحمت زيادى را متحمل شدند و از طرفى حقير را مورد عنايت خويش قرار دادند و همچنين از بعضى قضات محترم كه از راهنمايى آنها بهره مند شدم, كمال تشكر را دارم و از خداوند متعال بقاى عمر رهبر معظم انقلاب و آنان را مسألت مى نمايم.

به تصوير كشيدن اعضاى بدن انسان جهت اجراى قانون ديات مسأله اى حساس بوده و نياز به دقت خاصى دارد, لذا در بعضى از قسمتها از پزشك قانونى و اطباى متخصص فن, مانند دندانپزشك و ارتوپد و راديولوژيست و… كسب نظر شده است و براى اطمينان بيشتر با برادران ارجمند, اطباى حاذق, جناب آقاى دكتر گودرزى (معاونت محترم آموزشى و پژوهشى سازمان پزشكى قانونى كشور) و جناب آقاى دكتر سيد ابراهيم كتابچى (متخصص جراحى مغز و اعصاب و استاديار دانشكده پزشكى دانشگاه تهران و مسؤول بخش جراحى مغز و اعصاب بيمارستان سينا) مشورت شده و عزيزان قبول زحمت نموده و قسمت به قسمت تصويرهاى اين كتاب را مورد بررسى پزشكى قرار داده تا اشكالى متوجه آن نباشد, لذا در همين جا از زحمات طاقت فرساى اطباى گرانقدر تشكر مى كنم.

البته هدف از تأليف اين كتاب آن است كه اثرى مستقل و با شرحى مختصر در دسترس همگان باشد, لذا از توضيحات اضافى پرهيز شده و براى روشن شدن بهتر مواد قانونى ديات, ابتكارهاى تازه اى به كار گرفته شده كه ذيلاً به عرض مى رسد:

1 . در اين جزوه شرح ديه و ارش و انواع قتل با ذكر مطالبى از كتابهاى فقهى و لغت و نظر علماى بزرگ به اختصار آورده شده است.

2 . ديه بعضى از اعضا كه در قانون ذكر نشده, از كتابهاى تحرير الوسيله حضرت امام(ره) وجواهرالكلام وشرايع الاسلام, جمع آورى و ذكر گرديده است.

3 . در بعضى از قسمتها كه ديه مبهم بوده, جدولى تهيه و عناوين جنايت در قانون ديات در قسمت مربوط به آن ذكر و ديه مورد نظرِ شرع, قيد گرديده است كه براى عموم قابل استفاده باشد.

4 . كار مصور سازى مواد قانونى ديات را با همكارى برادر ارجمندم آقاى منوچهر زمانى انجام داده ام, ايشان قطع عضو و يا جراحتهاى وارده را دقيقاً ترسيم كرده و مواد قانونى مورد نظر را براى خواننده با تصوير شرح مى دهد.

5 . قانون ديات (مصوب آذرماه 1370 مجلس شوراى اسلامى) را دسته بندى كرده و بندهاى ذكر شده در كتاب از متن قانون ديات, استخراج شده است.

6 . اصطلاحات فقهى و لغات مورد نظر در قانون ديات در آخر كتاب مختصراً شرح شده است.

7 . قانون ديات از ديه جراحت تا قتل صحبت مى كند و كارى به قصاص ندارد. خوانندگان عزيز متوجه باشند كه در جايى كه جانى عمداً با شرايط خاصى مرتكب قتل يا جرح و يا قطع عضوى شود, جاى قصاص است و جانى بايد قصاص شود, مگر اينكه مجنى عليه يا اولياى دم از قصاص صرف نظر كنند يا شرايط قصاص, محقق نباشد و يا استيفاى قصاص ممكن نباشد كه در اين صورت بايد طبق قانون ديات ديه بپردازد. البته قصاص, به بحث مفصلى نياز دارد كه در جاى خود مطرح خواهد شد.

خوانندگان عزيز توجه دارند كه شرح تصويرى قانون ديات و جدول بندى آن تقريباً ابتكارى است و سابقه اى در اين زمينه نبوده و يقيناً داراى اشتباهاتى خواهد بود; لذا, از شما تقاضا دارم, اشتباهات موجود در كتاب و يا پيشنهادهاى خود را به آدرس ذكر شده ارسال نماييد تا در چاپهاى بعدى مطلب مورد نظر, اصلاح و يا اضافه شود و اين مايه خوشحالى حقير خواهد بود.

ومن اللّه التوفيق و عليه التكلان

فاضل صالحى ـ قاضى دادگسترى

/ 141