کد سوال : 14314
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : چرا لباس احرام نبايد «دوخته شده» باشد؟
پاسخ : مراسم حج يكي از عبادتهاي گروهي است كه بايد با وارستگي كامل انجام گيرد. از اين رو، بايد حاجيان به پوشيدن دو تكه پارچه بسنده كنند و لباسهاي رسمي و معمولي خويش را، كه نشانه تمايز و اختلاف و گاه تفاخر و برتري است، از تن بيرون آورند و همه يكسان و همسان نمايند. به عبارت ديگر، حج تجليگاه تساوي انسانها در برابر خداست و از اين رو، لازم است حاجيان از هر چيز كه پديدآورنده گوناگوني است، به دور مانند و همه يكرنگ و يكسان در اين مراسم بزرگ شركت جويند(1). « بخش پاسخ به سؤالات »1) كتاب پرسشها و پاسخهاي مذهبي، ج 3، ص 123.
کد سوال : 14315
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : آيا قرباني كردن در هنگامي جز هنگام مراسم حج شرايطي دارد؟
پاسخ : قرباني كردن در هنگامي جز هنگام مراسم حج داراي شرايطي ويژه نيست و چنانچه قرباني هديه نيز باشد، اشكالي ندارد. « بخش پاسخ به سؤالات »
کد سوال : 14316
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : طواف نساء چيست؟
پاسخ : طواف نساء يكي از واجبات حج است. كسي كه ميخواهد اعمال حج را انجام دهد، نخست بايد مُحرم شود و بدين سان، چيزهايي بر او حرام ميشود كه يكي از آنها تمتّع بردن از زن است. زنان نيز چون محرم ميشوند، هر مردي بر آنان حرام ميگردد. ولي پس از طواف نساء اين حرمت از مردان و نيز زنان برطرف ميشود. « بخش پاسخ به سؤالات »
کد سوال : 14317
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : حكمت رمي جمرات چيست؟
پاسخ : يكي از اعمال واجب در صحراي مني «رمي جمرات» است يعني پرتاب كردن تعداد معيني سنگريزه به ستونهاي مشخصي در مني كه به نام «جمره اولي و جمره وسطي و جمره عقبه» ناميده ميشود. روز عيد حاجي وظيفه دارد عمل «رمي جمره عقبه» را به جا آورد و روز يازدهم و دوازدهم هر 3 جمره را به ترتيب انجام دهد. حكمت اين عمل اين است كه در برخي از روايات وارد شده زماني كه حضرت آدم«عليه السلام» به امر خداو همراهي جبرئيل به انجام مناسك حج، پرداخت و از مني عازم بيت(كعبه) شد در محل «جمرات» شيطان 3 بار بر او ممثل شد و خواست آن حضرت از انجام وظيفه باز دارد به اشاره جبرئيل در هر موضع از مواضع 3 گانه با پرتاب هفت سنگ، او را از خود طرد نمود و لذا اين سنّت «طرد ابليس» در ميان فرزندان آدم«عليه السلام» باقي ماند. و از برخي روايات استفاده ميشود كه اين جريان براي حضرت ابراهيم«عليه السلام» پيش آمد. اين عمل طرد شيطان تثبيت عبوديّت و اطاعت خداوند متعال است و اين كه انسان وظيفه دارد در تمام دوران زندگي براي موفقيّت در انجام فرائض ديني و دستورات الهي با شيطان جن و شيطان نفس مبارزه كند. « بخش پاسخ به سؤالات »
کد سوال : 14318
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : آيا عمره جبران حج را ميكند؟
پاسخ : عمره جاي حج تمتع را نميگيرد و اگر حج بر كس واجب شود بايد مقدمات آن را فراهم كند و آن را به جاي آورد. « بخش پاسخ به سؤالات »
کد سوال : 14319
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : چرا در برههاي از زندگي هر كاري ميكنيم شكست ميخوريم؟
پاسخ : بايد اين مطلب را قبول كنيم، كه انسان در هر كاري كه انجام ميدهد بايد احتمال شكست را در آن كار بدهد. و نبايد توقع داشته باشيم كه كارمان صد در صد همراه با پيروزي باشد. ولي آنچه را در ضمن كار بايد توجّه كنيم اين است كه عوامل شكست را بشناسيم، و آنها را در كارمان دخالت ندهيم و اگر يك يا چند بار در عملي شكست خورديم، دقّت كنيم و بينديشيم كه علّت شكست را پيدا كنيم. تا در موارد بعد عمل دچار آن نشويم. در روايت آمده كه مؤمن از يك ناحيه دو بار گزيده نميشود، اگر دفعه اوّل مواجه با عدم موفقيّت شد در دفعه دوم حساب شده عمل ميكند. و آنچه ما را در كارها موفق ميكند و ميتوانيم بر آنچه از ناحيه روزگار به ما ميرسد فائق و پيروز شويم، تعقل و انديشيدنِ صحيح است، علي«عليه السلام» فرمودند: «لايستعان علي الدهرالّا بالعقل؛ تنها به وسيله عقل ميتوان بر(مصائب و سختيهاي) روزگار كمك طلبيد». به هر حال نبايد نااميد شد با فكر و مشورت با اهل انديشه و فكر و ياري خدا و توجّه به عنايت اولياء و معصومين«عليهم السلام» در كارها موفقيّت به دست ميآيد. « بخش پاسخ به سؤالات »
کد سوال : 14320
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : با آنكه باور مذهبي داريم، بسيار اوقات دچار حالتهاي گوناگون، مثل خستگيها، وازدگيها ميشويم. چگونه ارزيابي ميكنيد؟
پاسخ : در دعاي ابو حمزه ثمالي كه در ماه مبارك رمضان خوانده ميشود نكاتي نهفته است كه ميتواند پاسخ بخشي از سؤالات باشد، در رابطه با تغيير حالات و شاداب و خستگي كه در وجود انسان پيش ميآيد، امام سجاد«عليه السلام» در اين دعا مطالبي دارد از خستگي و تغيير حالات و... به طور طبيعي انسان پس از توجّه و شناخت و حركت ناچار به حالتي ميرسد كه خسته ميشود و احساس ميكند كه رها شده و تنهايش گذاشتهاند نمازش خالي است و روحش بيجواب و صدايش محروم، ميتوان اين حالت را در خود دوستاني كه تازه راه افتادهاند و با شور دويدهاند ديد، بعضيها به اين حالت بياعتنا ميشوند و فراري و بعضيها با آن درگير ميشوند و خسته، بعضيها با اين و آن ميگويند و جواب ميخواهند، امّا بعضيها كه ميتوانند از بدها خوب استفاده كنند و در بنبستها راه بسازند بهره برميدارند و از همان حالتها كه يافتهاند طبيعي است به حركتهاي بيشتري ميرسند اينها اين حال را، اين خستگي را با دوست در ميان ميگذارند به جاي اينكه در زير آوار خستگي بميرند و يا به خودكشي بينديشند و يا به بازگشت و فرار رو بياورند آن را با يار ميگويند پس بهتر است با احساس غربت پيوند به خداوند تبارك و تعالي پيدا كنيم كه در دعاي كميل اميرالمؤمنين علي«عليه السلام» ميفرمايد: «الهي من لي غيرك» من غير تو چه كسي دارم، از او كمك بخواهم و بدانم اوست كه ميتواند در همه امور ياور ما باشد و اوست آگاه به مصلحت و خير و شر امور، هر چه از او رسد نيكوست و بايد بدانيم كه نبايست هميشه تقدير ما به آنچه مورد خواست و خوشايند ماست رقم بخورد كه تفاوت است بين خوشي و خوبي كه ما بايد به دنبال خير و خوبي باشيم هر چند با حالات ما سازگار نيست و عمل به تكاليف الهي را سرمشق خود قرار دهيم هر چند سخت و ناگوار باشد كه كسي كه از او ايمان بطلبد و مزه شيرين ايمان را بچشد هيچگاه از او جدا نميگردد. اصلاً مؤمن تا مرحله تثبيت دچار فراز و نشيب است و امّا كافر است كه يك جور باز ميآيد و در كفر پيش ميرود. مطالعه اين حالات خود، جالب و آشنا كننده به ضعفها است. ثبات به تدريج حاصل ميشود. عواملي براي به دست آوردن ثبات در دين ذكر شده، قرائت قرآن، انفاق، دعا، تفكر. در اين موارد مداومت لازم است. « بخش پاسخ به سؤالات »
کد سوال : 14321
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : چه كنيم كه روحيهاي اميدوار داشته باشيم؟
پاسخ : اميد در هر انساني با سرشت او زاده ميشود اين شوق غريزي از موهبتهاي خداوند در آدمي است. پيامبر اكرم«صلي الله عليه وآله» فرمودهاند اگر اميد نبود، مادري فرزندش را شير نميداد و كسي درختي نمينشاند پس اميد هست اما بايد آنرا زنده نگه داشت(1). در اين موضوع دو موضوع هست: 1 - اصل اميد براي اقدام و تلاش الزامي است اما بحث بر سر اين است كه به چه چيز بايد اميد بست؟ قرآن عزيز ميفرمايد: انتم ترجون من الله ما لايرجون(2)؛ شما اميدي مثل خدا داريد كه غير مؤمنان از آن محرومند. جريان زندگي انسان طوري است كه براي تربيت و تكامل او و غافل نشدن از هدف بلند زندگي، پيوسته اميدهاي حقير و پايينتر از هدف متعالي او به بن بست ميرسد مثل آنكه ميبينيم درست موقع گرفتن نتيجهها، مشكلي و مانعي پيش ميآيد و غصّهاي سر برميآورد. گرچه اين يك ارزش است و براي انسانهاي والا و طالب تعالي نعمت شمرده ميشود؛ اما چنين نيست كه با امكانات زندگي برخورد منفي داشته باشيم. چنانكه وقتي كسي كه به ابوذر (ره) گفت تو كه اميدي به فرداي خود نداري چرا دو كيسه گندم در خانه داري! فرمود: چرا هميشه انتظار مرگ داريد. چه بسا عمرم طولاني شود. چنين است كه امام علي(ع) ميفرمايد: از آنجا كه اميد نداري اميدوارتر باش! 2 - نتيجه بخش اول چنين ميشود كه ما اميدي بزرگ مثل خدا داريم، اميدي مثل توسل به اهل بيت«عليه السلام»به ويژه امام زمان«عج»كه حضور دارد گرچه ظهور ندارد، داريم. 3 - با توجه به اصول گذشته بايد دست به كار شد حتي كارهاي كوچك را به صورت تمريني مقدمه كارهاي بزرگ قرار داد و هنگامي كه نتيجه كار خود را مشاهده ميكنيم نشاط و اميد توليد ميشود. 4 - هيچ چيز حتي مرگ نااميد كننده نيست. زيرا با بينش عميق دين، معاد، استمرار زندگيست حتي حياتي برتر از اين دنيا. 5 - نماز و قرائت قرآن و زيارت ائمه«عليه السلام»اين اميد را متعادل، واقع گرا، و زنده ميدارد. « بخش پاسخ به سؤالات »1) نهج الفصاحه، ترجمه پاينده ص 1892) سوره نساء آيه 104
کد سوال : 14322
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : با وجود و ثابت شدن اصل وراثت كه صفات را انتقال ميدهد، جايي براي اختيار آدمي ميماند؟
پاسخ : اين اصل صحيح است كه صفات نيك يا بد ممكن است از ناحيه پدر به عنوان وراثت به فرزند منتقل شود امّا چون انسان داراي اختيار و اراده است وراثت كسي را مجبور به گناه نميكند گذشته از اينكه عامل تربيت بر وراثت غلبه دارد و از طريق تربيت ميتوان صفات زشتي را كه از پدر به پسر منتقل شده از بين برد و صفات خوب را جايگزين آنها نمود. به عبارت روشنتر ميتوان گفت، وراثت، محيط غريزهها، همه مؤثّر هستند امّا حاكم نيستند سهم اصيل در انسان مربوط به انتخاب و اراده آدمي است. « بخش پاسخ به سؤالات »
کد سوال : 14323
موضوع : گنجینه مذهبی>موسسه درراه حق
پرسش : سستي اراده چگونه برطرف ميشود؟
پاسخ : اين پرسش ميتواند از دو ديدگاه پاسخ بگيرد. اگر منظور روشهاي روانشناسانه باشد بايد به كتابهايي درباره تقويت اراده رجوع كرد. اما در بينش ديني چنين مسيري فهرست شده است 1 - علي«عليه السلام» ميفرمايد: ضادوا التواني بالعزم(1)؛ سستي را با عزم مدارا كنيد. 2 - زمينه عزم و قدرت اراده چيست؟ آن گرامي ميفرمايد: اصل العزم الحزم(2)يعني ريشه اراده در دورانديشي است، انساني كه سست اراده است درباره سود و زيان خويش هنوز به احساس نزديكي نرسيده، والا چرا براي گرسنگي و تشنگي خود اقدام ميكند و اراده را به كار مياندازد. بايد نسبت به سرنوشت خويش و آن موضوع را كه اراده را به كار مياندازد انديشيد و عواقب آن را سنجيد. انسان زماني حركت ميكند كه بين آنچه كه هست و آنچه ميتواند باشد، فاصله را احساس كند. 3 - نااميديهاي كاذب و خيالي از نرسيدن اراده را سست ميكند بايد كارهاي كوچكي را تجربه كرد و بهترين موفقيت را چشيد آن گاه كارهاي بزرگ را انتخاب كرد. 4 - نيايش بسيار مؤثر است در دعاي امام سجاد«عليه السلام» آمده است و أعنّي بعزم الاراده؛ خدايا مرا به تصميمي كه محرك اراده باشد ياري كن! « بخش پاسخ به سؤالات »1) 2) و 2 - ميزانالحكه، ج 5، ص 1969.