حضرت زينب ـ سلام اللّه عليها ـ در پنجم ماه جمادي الاولي سال پنجم و يا ششم هجري1 ـ يعني دو يا سه سال پس از ولادت برادر بزرگوارش امام حسين عليهالسلام ـ در شهر مدينه ديده به جهان گشود، او سوّمين ثمرهي پيوند فرخندهي علي عليهالسلام و حضرت فاطمه عليهاالسلام بود، كنيهي آن حضرت. ام كلثوم و ام الحسن بوده است.2
لقبهاي حضرت زينب (س)
1 ـ عقيله. عقيلهي بني هاشم. عقيلة الطالبين. عقيلة النساء. عقيلهي قريش.2 ـ زينب كبري 3 ـ صديقه صغري 4 ـ عالمه غير معلمه 5 ـ عارفه 6 ـ عامله 7 ـ شريكة الحسين 8 ـ شجاعة 9 ـ محبوبه مصطفي 10 ـ زاهده 11 ـ باكيه.زينب كبري در سال هفدهم هجري با پسر عموي خود، عبداللّه بن جعفر بن ابي طالب ازدواج كرد و اين ازدواج بر اساس اشارهاي كه پيامبر خدا صلياللهعليهوآله داشت، صورت گرفت زيرا كه حضرت فرمود: «بناتنا لبنينا وبنونا لبناتنا»3.و ثمره اين ازدواج چهار يا پنج فرزند به نامهاي محمد، جعفر، عون، علي و ام كلثوم بود كه دو تن از فرزندان آن حضرت به نامهاي «عون» و «محمد» در ركاب دايي گراميشان امام حسين عليهالسلام شهيد شدند.حضرت زينب در طول سالهاي زندگي خود با حوادث و مصيبتهاي بسيار تلخي رو به رو شد تا آنجا كه به «ام المصائب» شهرت يافت.برخي از آن حوادث عبارتند از:1 ـ رحلت جد بزرگوارش، پيامبر خدا صلياللهعليهوآله ، در سال دهم هجري ـ در سن پنج سالگي ـ .2 ـ پيدايش اختلاف درباره جانشيني پيامبر اكرم صلياللهعليهوآله ، در سال دهم هجري كه اين خود از بزرگترين مصايب جهان اسلام است.3 ـ شهادت مادرش زهراي اطهر عليهاالسلام در سال دهم هجري.4 ـ مشكلات و مصايب دوران خلافت علي عليهالسلام (جنگ جمل، صفين و نهروان در سالهاي سي و پنج تا چهلم هجري).5 ـ شهادت پدر بزرگوارش، علي عليهالسلام در سال چهلم هجري.6 ـ شهادت برادر بزرگوارش امام حسن عليهالسلام و جريان دفن آن حضرت در بقيع در سال پنجاهم هجري.7 ـ جريان عاشورا در سال شصت و يكم از هجرت و شهادت امام حسين عليهالسلام و يارانش و شهادت فرزندانش در كربلا.8 ـ اسارت.
فضايل و مناقب حضرت زينب(س)
زينب كبري داراي فضايل و مناقب بسياري بود، برخي از القاب آن حضرت خود گوياي فضيلتهاي بيشمار آن بانوي بزرگوار است. تا آنجا كه يكي از بزرگان در اين باره ميگويد:«فان فضايلها وفواضلها وخصالها وجلالها وعلمها وعملها وعصمتها وعفتها ونورها وضيائها وشرفها وبهائها تالية امها صلوات اللّه عليها»4.فضائل و برتريهاي او و خصلتهاي جلالت قدر و علم و عمل و عصمت و عفت و نورانيت و روشنايي و شرف و زيبايياش همچون مادرش زهرا عليهاالسلام است.