توجه به واجبات و محرمات در تمامي ابعاد - توبه زيباترين پوزش نسخه متنی

توجه به واجبات و محرمات در تمامي ابعاد

«(اسلام) مكتبي است كه بر خلاف مكتبهاي غير توحيدي، در تمام شئون فردي و اجتماعي و مادّي و معنوي ونظامي و اقتصادي دخالت و نظارت دارد و از هيچ نكته ولو بسيار ناچيز كه در تربيت انسان و جامعه و پيشرفت مادّي و معنوي نقش دارد فروگذار ننموده است و موانع و مشكلات سر راه تكامل را در اجتماع و فرد گوشزد نموده و به رفع آن كوشيده است. اينك كه به توفيق و تأئيد خداوند، جمهوري اسلامي با دست تواناي ملّت متعهد پايه ريزي شده و آنچه در اين حكومت اسلامي مطرح است اسلام و احكام مترقّي آنست، بر ملّت عظيم الشّأن ايران است كه در تحقّق محتواي آن به جميع ابعاد و حفظ و حراست آن بكوشند كه حفظ اسلام در رأس واجبات است.»[1]

آنچه خوانديد بخشي از وصيّت نامه سياسي الهي آن مرجع بزرگ، آن رهبر الهي، امام عزيز و روح خداست كه ابعاد گوناگون مكتب اسلام را بيان فرموده‌اند، و هدف حكومت اسلامي را حفظ و تحقّق اسلام و احكام مترقّي آن در جميع ابعاد مي‌دانند و آنرا در رأس تمام واجبات مي‌شمارند.

آري مكتب اسلام در تمام شئون فردي و اجتماعي و مادّي و معنوي و سياسي و نظامي و اقتصادي دخالت و نظارت دارد. هدف در اين حكومت حفظ اسلام و احكام مترقّي آن در تمامي ابعاد است.

آنها كه اسلام را در پاره‌اي از احكام مربوط به طهارت و صلاة خلاصه مي‌دانند از حقيقتِ اين مكتب كاملاً بي‌خبرند.

البتّه اينكه در ميان مسلمين، عدّة بسياري، احكام دين را منحصر در چند مسئله عبادي مي‌دانند داراي ريشه تاريخي است كه حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ در كتاب ولايت فقيه (حكومت اسلامي) بطور گسترده به شرح آن مي‌پردازند.[2]

حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ در آغاز اين كتاب مي‌فرمايند:[3]

«اوضاع اجتماعي ما مسلمانان و وضع حوزه‌هاي علميه ريشه تاريخي دارد كه به آن اشاره مي‌كنيم.»

و پس از آن اين ريشه‌هاي تاريخي را مطرح مي‌نمايند. در اين ارتباط مي‌خوانيم:

«از طرف ديگر (استعمارگران) با تبليغات و تلقينات خود، تلاش كرده‌اند تا اسلام را كوچك و محدود كنند... بعضي هم نفهميده‌، باور كرده و گمراه شده‌اند. ندانسته‌اند كه اينها نقشه است، تا استقلال ما را از بين ببرند و همه جهات كشور اسلامي را از دست ما بگيرند و ندانسته به بنگاههاي تبليغاتي، استعماري، و به سياست آنها و به تحقق هدفهاي آنها كمك كرده‌اند.»[4]

در همان كتاب در رابطه با حذف بخش اعظم احكام اسلام و به انزوا كشيدن روحانيّت از زبان امام مي‌خوانيم:

«استعمارگران از 300، 400 سال پيش زمينه را تهيّه كردند، از صفر شروع كردند تا بدينجا رسيدند، ما هم از صفر شروع مي‌كنيم.»[5]

«دستهاي اجانب براي اينكه مسلمين و روشنفكران مسلمان را كه نسل جوان ما باشند ازاسلام منحرف كنند، وسوسه كرده‌اند كه اسلام چيزي ندارد، اسلام پاره‌اي احكام حيض و نفاس است، آخوند‌ها بايد حيض و نفاس بخوانند...

البتّه بيگانگان براي مطامع سياسي و اقتصادي كه دارند از چند صد سال پيش اساس را تهيّه كرده‌اند و به وسيلة اهمالي كه ... شد، موفّق گشته‌اند».[6]

«اين افكار (بي‌تفاوتي در ابعاد مختلف شرع مقدّس)، آثار تلقينات بيگانگان است، نتيجه سوء تبليغات چند صد ساله استعمارگران است كه در اعماق قلوب... وارد شده است».[7]

«ما بايد در اصلاح فكري و اخلاقي افراد ... كوشش كنيم. آثار فكري و روحي را كه ناشي از تبليغات و تلقينات بيگانگان و ... است از بين ببريم و با آن مبارزه كنيم.»[8] [9]

نتيجه آنكه: بايد در تمامي ابعاد، تكاليف خود را بشناسيم. در هر يك از زمينه‌هاي فردي، اجتماعي، مادّي، معنوي، سياسي، نظامي، اقتصادي و غيره اگر مبتلا به «تركِ واجب» يا «انجامِ حرام» هستيم توبه كنيم و مصمّم به انجام تكاليف خود در تمامي زمينه‌ها باشيم.

اگر آنگونه كه حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ فرموده‌اند كه: «حفظ اسلام در رأس تمام واجبات است» بخواهيم به وظيفة خويش عمل كنيم عرضة احكام مترقّي اسلام در ابعاد گوناگون بر عموم مردم از مردان و زنان، جوانان و روشنفكران، متخصّصان و اساتيد و ... و حسّاس كردن همگان به احكام الهي در راستاي حفظ اسلام، از مهمترين واجبات ماست. روشن و بديهي است كه مراد از حفظ اسلام، حفظ اسلام در لابلاي كتابها نيست، بلكه اجراي احكام و پياده شدن آنها در ميان همه مردم است. تعليم و تعلّم آن احكام از مقدّمات اين هدف مقدّس است.

در اين مجموعه ما به مقدار امكان به واجبات و محرّمات در ابعاد گوناگون بر طبق فتاوا و احكام صادره از سوي حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ مي‌پردازيم.[10]

فراموش نكرده‌ايم كه نظر ما به واجبات و محرّمات، از ديدگاه توبه است. هدف اصلي ما در اين مجموعه در نهايت عمل به فريضة توبه از سوي فرد فرد ماست. توبه از «تركِ واجبات» و «انجامِ محرّمات» در تمامي ابعاد.

پيام نور

اِصْبِرُوا عَلي طاعَةِ اللهِ، و تَصَبَّرُوا عَنْ مَعْصِيَةِ اللهِ، فَاِنَّما الدُنيا ساعَةٌ. فَما مَضي فَلَيْسَ تَجِدُلَهُ سُرُوراً وَ لا حُزْناً، وَ ما لَمْ يَأتِ فَلَيْسَ تَعْرِفُهُ، فَاصْبِرْ عَلي تِلْكَ السّاعَةِ الّتي اَنْتَ فيها فَكَأَنَّكَ قَدِاغْتَبَطْتَ.

امام صادق ـ عليه السّلام ـ.

«اصول كافي، ج 4، ص 198، روايت 21»

در طاعت الهي پايدار باشيد و خود را به پايداري از نافرماني و معصيت الهي واداريد. پس يقيناً دنيا ساعتي است. پس آنچه كه گذشته چيزي از شادي و غم آن موجود نيست و آنچه نيامده آنرا نمي‌شناسي. پس پايدار باش (در طاعت) در آن ساعتي كه در آني. پس (اگر چنين كردي) گويا (ترا در بهشت مي‌بينم) كه بي‌ترديد مورد غبطه و رشك ديگران قرار گرفته‌اي. امام صادق ـ عليه السّلام ـ

تمرين و پرسش

به پرسش‌هاي زير پاسخ دهيد.

1. آن بخش از وصيت نامة حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ را كه تحت عنوان «توجه به واجبات و محرّمات در تماميِ ابعاد» آمده است بخوانيد و سپس به سؤالات زير پاسخ دهيد:

ــ آيا اسلام فقط نسبت به پيشرفت در امور معنوي توجّه دارد؟

ــ آيا اسلام نسبت به پيشرفت مادّي نظر ندارد؟

ــ مكتب توحيديِ اسلام در چه ابعادي و در چه شئوني دخالت و نظارت دارد؟

ــ آنچه به عنوان هدف در اين حكومت (حكومت جمهوري اسلامي) مطرح مي‌باشد چيست؟

ــ حفظ اسلام و تحقق محتواي اسلام آيا شامل عمل به واجبات و دوري از محرّمات توسط فرد فردِ ما در زندگيِ روزمرّه نمي‌باشد، با ذكر مثالهائي توضيح دهيد.

2. علّت اينكه بعضي از مردم دامنة اسلام را محدود و بسيار كوچك مي‌دانند، از نظر حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ چيست؟

3. چه كساني و با چه اهدافي در ميان نسل جوان وسوسه كرده‌اند كه: اسلام چيزي ندارد و پاره‌اي احكام حيض و نفاس است؟

4. محدود شمردن دامنة احكام اسلام به مسائل عبادي آثار تلقينات چه كساني است؟

5. در اطراف شما آيا كساني هستند كه تحت تأثير اين تلقينات قرار دارند؟

6. اصطلاح «اسلام سياسي شده» كه توسط صهيونيست‌ها و شياطين، ساخته و پرداخته شده بود و مرتباً تا چند سال پس از پيروزي انقلاب اسلامي در بوقهاي خبري آنان تكرار مي‌شد، براي چه هدف و منظوري طرح شده بود، و چرا پي‌درپي توسط آنان القاء مي‌شد؟

7. آيا مراد از «حفظ اسلام» كه حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ آنرا در رأس واجبات بشمار آورده‌اند، حفظ اسلام در لابلاي كتابهاي فقهي است يا اجراي احكام و پياده كردن آنها در زندگي روزمرّه و جاري در تمامي ابعاد؟

پيام نور

«... فَحاسِبُوا اَنْفُسَكُمْ قَبْلَ اَنْ تُحاسَبُوا، فَاِنَّ اَمْكِنَةَ الْقيامَةِ خَمْسُونَ مَوْقِفاً، كُلُّ مَوْقِفٍ مُقامُ أَلْفِ سَنَةٍ»، ثُمَّ تلا هذِهِ الايَةَ: «في يَوْمٍ كانَ مِقْدارُهُ خَمْسينِ أَلْفَ سَنَةٍ» امام صادق ـ عليه السّلام ـ

امالي شيخ مفيد، ص 195.

« إِنَّما يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُمْ بِغَيْرِ حِسابٍ» قرآن، سورة زُمَرْ، آية 10

اِذا جَمَعَ اللهُ الاَوَّلينَ وَ الآخِرينَ يُنادي مُنادٍ: «اَيْنَ الصّابِرُون لِيَدْخُلُوا الْجَنَّةَ جَميعَاً بِغَيْرِ حِسابٍ» ـ اِلي اَنْ قالَ ـ قالَتِ الْمَلائِكَةُ لَهُمْ: «وَ ما كانَ صَبْرُكُمْ؟» قالُوا: «صَبَرْنا عَلي طاعَةِ اللهِ وَ صَبَرنا عَنْ مَعْصيَةِ اللهِ...»

علي بن الحسين، امام زين العابدين ـ عليه السّلام ـ

بحار الانوار، ج 82، ص 138، مكن

«... پس از خودتان حساب كشيد پيش از آنكه ديگران از شما حساب كشند، پس يقيناً (بدانيد) كه در قيامت پنجاه ايستگاه است، هر ايستگاهي به مقدار هزار سال.»

سپس حضرت اين آيه را تلاوت فرمودند: «در روزي كه مقدار آن پنجاه هزار سال است».

(امام صادق ـ عليه السّلام ـ)

قطعاً و يقيناً پايداران و صابران پاداش خود را مي‌گيرند، بدون آنكه از آنان حساب خواسته شود. (سورة زمر، آية 10)

در آن هنگام كه خداوند تمامي مردم را گرد آورد، مناديي ندا در مي‌دهد كه: «پايداران و صابران كجا هستند تا همگي آنها بدون محاسبه داخل در بهشت شوند» ـ تا آنجا كه حضرت فرمودند:‌ـ ملائكه به آنها مي‌گويند: «شما كيستيد؟» پاسخ مي‌دهند: «پايداران و صابران»، مي‌گويند: «صبرتان چگونه بود؟» پاسخ مي‌دهند: «پايدار بوديم در طاعت خدا و پايدار بوديم در دوري از معصيت و نافرماني خدا.

[1]. صحيفه انقلاب (وصيت نامه سياسي ـ الهي حضرت امام ـ رحمة الله عليه‌ـ)، چاپ وزارت ارشاد، ص 8.

[2]. براي آگاهي بيشتر رجوع شود به كتاب «ولايت فقيه يا حكومت اسلامي».

[3]. نامه‌اي از امام موسي كاشف الغطاء، ص 6.

اين كتاب همان كتاب ولايت فقيه يا حكومت اسلامي حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ است كه در زمان ستمشاهي با اين نام به چاپ رسيده بود.

[4]. ر. ك. به مأخذ ماقبل ص 195.

[5]. ر. ك. به مأخذ ماقبل ص 23.

[6]. ر. ك. به مأخذ ماقبل ص 11.

[7]. ر. ك. به مأخذ ماقبل ص 189.

[8]. ر. ك. به مأخذ ماقبل ص 188.

[9]. در وصيّت نامه سياسي الهي امام ـ رحمة الله عليه ـ مي‌خوانيم:

«و امّا طايفه دوّم كه نقشه موذيانه دارند و اسلام را از حكومت و سياست جدا مي دانند، بايد به اين نادانان گفت كه قرآن كريم و سنّت رسول الله ـ صلّي الله عليه و آله ـ آن قدر كه در حكومت و سياست احكام دارند در ساير چيزها ندارند، بلكه بسياري از احكام عبادي اسلام، عبادي سياسي است كه غفلت از آنها اين مصيبتها را به بار آورده...

اينجانب در اين وصيّت نامه با اشاره مي‌گذرم ولي اميد آن دارم كه نويسندگان و جامعه شناسان و تاريخ نويسان، مسلمانان را از اين اشتباه بيرون آورند. صحيفه انقلاب، (وصيّت نامه سياسي الهي حضرت امام ـ رحمة الله عليه ـ)، چاپ وزارت ارشاد، ص 10.

[10]. البتّه عرضة احكام در ابعاد مختلف، عبادي، سياسي، اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و غيره، با توضيحات لازم و با استفاده از بيانات و سخنان و نوشته‌هاي حضرت امام ـرحمة الله عليه ـ نيازمند كار جمعي است و امكانات مناسبي را مي‌طلبد.

اميد است كه كارهاي ارزنده توسط اهل آن عرضه شود. تلاش ما، حدّاكثر در حدّ يك مقدّمه مي‌تواند قلمداد شود.