نماز

حجت الاسلام سيد محمد انجوي نژاد

اي كسي كه صبح تا شب با هزار زحمت و مشقت انبارت رو پر از گندم مي كني ! اون همه گندمي كه جمع كردي

كجاست ؟ وقت اون نشده كه باور كني انبار تو پر از موشهاي دزده ؟ اول موشها رو از بين ببر بعد گندم جمع كن وگرنه فايده اي نداره .

اين چند بيت شعر ، در حقيقت راجع به مسائل معنوي هست . چرا اين همه واجبات و مستحبات ما رو آدم نمي كنه ؟ چرا اينها دست ما رو نمي گيره ؟ چون قلب ما مكان مطمئني براي معنويات نيست . به قول شاعر : انبارمون موشِ دزد داره . بحثي كه در اين جلسه مي خوايم به اون بپردازيم بحث بسيار مهم و اساسي و ريشه اي نمازه .يكي از بحثهايي كه اگر بشنويم و عمل كنيم در حقيقت موشهاي دزد رو از قلبمون بيرون كرديم . سعي مي كنم بطور خلاصه به مسئله نماز بپردازم به اين اميد كه ان شاء الله همگي عمل كنيم . اول كار موضوع رو باز مي كنم و تيترهاش رو مي گم :

1- اهميت نماز

2- انواع مصلين

3-شرايط قبولي نماز

4- راههاي حضور قلب در نماز

5- علاج
قطعي حواس پرتي در نماز

6- اسرار ظاهري و باطني نماز

7- تكميل حقيقت نماز

8- جبران نمازهاي خود

9- مهمترين نماز نافله يعني نماز شب

شايد مشهورترين روايتي كه مي شه در بخش اهميت نماز از اون ستفاده كرد همين روايت مشهوره كه اغلب بلديم و متأسفانه بهش توجه نداريم ! روايتي كه بسيار روشن و واضح وضعيت نماز رو در آخرت روشن مي كنه ، مي فرمايد :

ان الصلوه عمود الدين . ان قبلت قبل ما سويها وان ردت رد ما سويها

نماز پايه و ستون دين است . اگر نماز قبول شد بقيه طاعات و عبادات چه واجب وچه مستحب قبول مي شود و اگرقبول نشد ، هيچ عبادتي قبول نيست .

اين حديث شنيدنش يه حرفه و باور كردنش يه حرفه ديگه و عمل كردنش حرف سوم ! از همه مهمتر براي اينكه اين حديث براي شما جا بيوفته من مثالي عرض مي كنم : ببينيد يه ساختمان كه مي خوان بسازن ، اولين چيزي رو كه مهندس ساختمان بررسي ميكنه اينه كه اين زمين قدرت و نگهداري ساختمان رو داره يا نه ؟ بعد مي ياد و برطبق ساختماني كه ميخواد بسازه ، براش پايه و پي مي زنه . فنداسيون براش مي ريزه . براي چهار طبقه يه مدل و براي هشت طبقه يه مدل ديگه و براي مثلا برج سازي يه مدل ديگه . بعد مي رسه به جايي كه ساختمان در معرض يه آزمايش قرار مي گيره واين آزمايش طبيعي همون زلزله است . حالا اگر پايه اي كه اين ساختمان روي اون درست شده متناسب نباشه ، اين خانه فرو مي ريزه . اگر پايه ايراد داشته باشه ساختمان تاب نمي ياره و خراب مي شه . حال دقت كنيد اگر ساختمان 2طبقه باشه يه خسارتي به بار مياد و اگر 20 طبقه باشه يه خسارت بسيار بزرگتر ببار مي ياد . يعني اگر پايه درست نباشه اون كسي كه بر پايه نادرست ساختمان 20 طبقه بنا كرده بيشتر خسارت مي بينه . چيزي كه من مي خوام نتيجه بگيرم اينه كه ما اگر نمازمون به عنوان پايه و بن ، درست نباشه ، هرچي كه خانه معنويات خودمون رو بالاتر ببريم مثلاً 10000 جلسه هيأت رديف كنيم ، 2000 روزه مستحبي و . . . خلاصه هرچي بالاتر بريم اگر نمازمون ايراد داشته باشه در معرض اولين آزمايش الهي ، اين خانه تو فرو مي ريزه و جالب اين كه هرچي بالاتر باشي بدتر زمين ميخوري ! ببينيد چقدراين مطلب دقيق و ظريف و مهمه ! دراين جامعه اي كه حتي به واجبات هم كامل عمل نمي شه ، شما كه دنبال مستحبات هستيد و اهل نور و اشك و اخلاص و روضه و . . . اين رو دقت داشته باشيد . وقتي معصوم (ع) مي فرمايد :

عمود الدين به اين ظرائف دقت داره . بدون نماز هرچي بيشتر عبادت كني اينها فقط بار مي شه براي بدتر زمين خوردن !

مطلب دوم :

در اهميت نماز روايت ديگه اي وارد شده كه مرحوم شيخ عباس در منازل الاخره و مرحوم علامه تهراني در معاد شناسي نقل كردند ( و كلا همه كتب مربوط به قيامت به اون اشاره كردند ) روايت مي فرمايد كه عقبات صراط ، يعني جاهايي كه مورد پرسش و پاسخ قرار مي گيريد هفت عقبه است : بايد يكي يكي عقبات رو رد كنيم البته ان شاء الله همه رو با هم يكي يكي به سلامت رد مي كنيم و اگر شهيد هم شديم كه بدون هيچ سؤالي صاف مي ريم داخل بهشت !

ان شاء الله .

اما مي فرمايند : اولين عقبه ، عقبه صلاه هست . يعني چي ؟ با روال عادي ( يعني اينكه اگه بدون اينكه شهيد بشيم خواستيم عقبات رو طي كنيم ) اگر در عقبه اول كه نمازه قبول نشديم ، ديگه نوبت به عقبه هاي بعد نمي رسه .

مثل كسي كه داره درس مي خونه ، اول دبستان رو شروع كرده ، مي گه : حالا كلاس اول رو قبول نمي شم ، توي كلاس دوم جبران مي كنم ! نمي شه آقا . بايد اول رو قبول بشي بعد بري كلاس دوم . حالا اگر شما فكر مي كنيد بقيه عبادات مي تونه كسري نماز ما رو جبران كنه ، در اشتباه هستيد . تا واجبات قبول نشه هيچ مستحبي قبول نيست البته اين كه مي گم قبول نيست قبلا هم براتون گفتم كه از ديد روايات مي گم . ولي اونجا توي قيامت اصلاً معلوم نيست چه خبره ، هيچ كسي نمي دونه و خدا هم كه ارحم الراحمينه ، ولي الان قانون اينه كه دارم مي گم .

در اهميت نماز ، روايات بسيار زيبايي وارد شده . اونقدر در اهميت نماز آيه و روايت و حديث و داستان داريم كه كتابها مي شه نوشت كه البته نوشتن . اما به عنوان مشتي نمونه خروار من چند روايت رو توضيح مي دم : يه حديث زيبا و اميد بخش كه حديث قدسي هم هست . اين حديث راجع به حساب و كتاب روز قيامت هست ، همه شما شنيديد . حضرت رسول ( ص) مي فرمايند :

قال الله تعالي : ان لعبدي علي عهدا ان اقام الصلوه لوقتها ان لا اعذبه و ان ادخله الجنه بغير حساب .

بر من خدا نسبت به بنده ام تعهد است كه اگر نمازش را در وقت خودش انجام دهد ، هيچ او را عذاب نكنم و بدون حساب و كتابي او را به بهشت ببرم .

خدا داره به ما تعهد مي ده . به همين راحتي ! البته نمازي كه نماز باشه . يه قضيه تاريخي همراه با يه حديث رو عرض ميكنم كه مژده بسيار بزرگي هم براي ماست . روايت هست كه حضرت رسول (ص) در جمعي نشسته بودند و تفسير سوره واقعه و از مسائل آخر الزمان مي فرمودند . تفسير اين قسمت از آيه مباركه
السابقون السابقون اولئك المقربون و . . . تا جايي كه مي فرمايد : ثله من الاولين و قليل من الا خرين

ايشون مي فرمايند كه السابقون در آخر الزمان خيلي قليل و كم هستند . حضرت ضمن حديثي طولاني دليل اينكه چرا در آخر الزمان ديندار واقعي و پيش رو كم مي شه رو بيان مي فرمايند . خود اين پيشگويي يه معجزه است .

حضرت مشكلات مردمان آخر الزمان رو هم مي شمرند ، از جمله اينكه ما رابطه مون با خدا از طريق ولي ، قطع شده و امام معصوم رو نمي بينيم . مردم سوال كردند : چرا ؟! اين بي عدالتي در حق مردم آخر الزمان هست و كارشون خيلي سخت مي شه . حضرت به سلمان اشاره كردند و فرمودند اگر ايمان ده پله داشته باشه ، سلمان در پله دهم قرار داره . بعد حضرت اين سخن عجيب رو بيان فرمودند كه مژده بزرگي براي همه ماست . فرمودند : جواني كه در آخر الزمان واجبات خود را انجام دهد و محرمات را ترك كند هم رده با سلمان است . ببينيد چقدر كار براي ما آسون شده ؟! سلمان براي اين كه به اين مقام برسه ، خيلي كارها مي كرد ولي ما فقط با ترك محرمات و انجام واجبات بدون هيچ رنج و مشقتي و حتي بدون انجام مستحبات ، هم رده با سلمان مي شيم . لذا دقت كنيد كه اگر مي خوايم دين دار باشيم و مؤمن باشيم از پايه و از فونداسيون و از ريشه شروع كنيم .

حديث تكاندهنده و جالب ديگه اي در باب اهميت نماز داريم ، روايت هست كه حضرت رسول ( ص) از قبرستان عبور
مي كردند . ديدند عده اي بالاي سر قبري نشستن و شديداً گريه و زاري مي كنند . فرمودند : چي شده ؟ عرض كردند : يا رسول الله ! ايشون امروز صبح از دنيا رفتن . حضرت فرمودند : اين گريه و زاري ها دردي از مرده دوا نمي كنه . بعد جمله اي فرمودند كه ما دو تا استفاده از اون مي كنيم ، يه استفاده براي اموات و درگذشتگان و يكي هم براي الان خودمون كه زنده ايم ! حضرت فرمودند :

الركعتان خفيفتان مما تحتقرون احب الي صاحب هذا القبر من دنياكم كلها

يعني دو ركعت از همين نمازهايي كه سبك مي شماريد و حقيرش مي داريد . ( از همين نمازهاي الكي ما ) براي صاحب اين قبر از همه دنياي شما با ارزش تره .

يعني هم براي خودتون و هم براي ميت بلند شيد نماز بخوانيد . چه كارهايي كه اونجا نماز براي ما نمي كنه ! اونجا چشم انسان باز مي شه : اي دل غافل ! چه كارها ميتونستم با اين نماز بكنم و چه وقتهايي رو كه همين طوري هدر دادم ! چقدر من غافل بودم ! امام صادق (ع) مي فرمايند : الناس نيام اذا ماتوا اتنبهوا

مردم همه خوابند . وقتي مي ميرند بيدار مي شوند .

كه اي بابا ! اينجا چه خبره ؟! با يه لااله الا الله من چه كارها مي تونستم بكنم ؟! با يه غض بصر ( چشم پوشيدن ) از نامحرم ، و از كارهاي حرام چه كارهايي مي تونستم براي آخرت خودم بكنم و چه درجاتي مي تونستم كسب كنم ؟! با دو ركعت نماز شب چه كارهايي مي شد كرد ؟! و . . . اينها رو اونجا مي فهميم . يه جوري نباشه كه بچه هيئتي و سينه زن حضرت زهرا (س) ، خداي نكرده نماز قضا داشته باشه . اگر نمازت قضا شد ، نذار به ساعت بكشه ، همونجا سريع قضا كن ! حالا كه ان شاء الله عازم سفر مشهد هستيد يه مقدار نمازها رو مرتب كنيد . بريم به امام رضا(ع)چي بگيم ؟! بگيم : آقا ! من دو ركعت نماز زورم اومده بخونم ؟ !

شبهاي قدر ماه رمضان ما صد ركعت نماز مي خونيم و شايد كمتر از يك ساعت طول مي كشه . لذا عزيزان خيلي مراقب باشيد . قدر نماز رو بدونيد . به نمازهاتون توجه داشته باشيد . نماز بهترين حالت آدمي هست .

انواع مصلين :

ببينيم روايات در مورد نمازگزاران چه تقسيم بنديهايي كرده اند ؟ پيامبر اكرم (ص) مي فرمايند : نمازگزاران امت من چهار گروهند :

يكدسته آنهايي كه هيچ وقت نماز نمي خوانند . تارك الصلوه ها ! كه اصلا روي اين گروه بحث نمي كنم كه چه چيزهايي براي تارك الصلوه وارد شده و اين كه جاشون در جهنم در مكاني بسيار هولناك به نام سقر هست ! كانون جاي صحبت از اين نمك نشناسهاي تنبل و بي لياقت و بي انصاف نيست . دسته دوم : گروهي كه گاهي نماز مي خوانند و گاهي نمي خوانند مي گو يند پير كه شديم قضا مي كنيم ! جايگاه اينها هم در جهنم است ، در مكاني به نام غي اينها هم جزء شما نيستند . گروه سوم كه متاسفانه عده اي از ما هم جزء اينها هستيم ، عده اي هستند كه نماز را مرتب مي خوانند ولي در نمازشان سهل انگارند و جايگاهشان طبق آيه قرآن چاه ويل است :

فويل للمصلين الذين هم عن صلاتهم ساهون اينها در نمازشون اهمال و قصور دارند . مثل كلاغي كه بر زمين نوك ميزنه ، سجده مي كنند ، در نماز بازي مي كنند و حواسشون به نماز نيست .

هر چي گرفتاري داره توي نماز يادش مي ياد ! هزارتا كار توي نماز مي كنه ! مرحوم آشيخ رجبعلي خياط رحمه الله عليه به شخصي فرمودند : شيطان را ديدم بر همانجايي كه در نمازت مي خاراني ، بوسه مي زند . الله اكبر !

خدا كنه روز قيامت ما شرمنده واجبات و مستحبات خودمون نباشيم . حالا گناهان به كنار ! از ما مي پرسن : آقا ! اين نماز بود تو خوندي ؟! چرا اينقدر خدا رو كوچيك شمردي ؟

آقاي قرائتي مي فرمودند : يه بنده خدايي نماز مي خوند ، همين كه سلام داد ، با عجله پريد اون طرف !! پرسيدند : آقا ! چي شد ؟! گفت : من اين نمازي كه مي خونم مي دونم تا مي ره بالا ، مي گن : اين نمازش رو بزنيد به كمرش !! لذا زود

مي رم كنار تا نخوره به كمرم !! بعضي نمازها اينطوريه ، حواسها پرته . با هر كس و ناكسي كه صحبت مي كنم ، مي فهمم چي مي گم ، اما با خدا كه مي خوام صحبت كنم ، اصلا حواسم نيست .

ديروز سالگرد عمليات خيبر بود . بچه ها توي جبهه نماز مي خوندن و معجزه مي كردن ! ولي ما نماز مي خونيم و روز به روز عقب تر مي ريم .

تعريف مي كنن يكي از بزرگان فاضل قم ، كه نماز جماعت قم رو اقامه مي كرد ، يه روز در نماز جماعت ايستاده بود . بعد يه بنده خداي روستايي ، با يه كلاه نمدي و بقچه غذا اومد و ايستاد توي صف اول نماز ، پشت سر آقا ! متاسفانه مي دونيد كه توي برخي از مسجد هاي ما رسم شده براي صف اول يه عده اي سر قفلي دارند ! حالا اين كه چقدر در قبولي نماز مهمه رو بعداً مي گم . حضرت آقاي فاطمي نيا مي فرمودند با يه بنده خدايي موقع اذان توي خيابون بوديم . ايشون گفتند : حاج آقا ! بريم برسيم فلان مسجد . گفتم : نه الان دارن اذان مي گن . به اونجا نمي رسيم ، همين دور و ورها ، توي يه مسجدي مي ريم نمازمون رو مي خونيم . گفته بود : نه حاج آقا ! من سي ساله كه پشت سر فلاني نماز مي خونم ، اگر يه روز نباشم خيلي بد مي شه ! آقاي فاطمي نيا فرمودند : بهش گفتم : سي سال نمازت خراب بوده ، تو هنوز دنبال جا هستي نه دنبال خدا !

بريم سراغ مرد كلاه نمدي ! خب يه عده اي بهشون برخورد ، اومدند بهش تنه زدن ! اصلا تحويل نگرفت . همونجا نمازش رو اقتدا كرد . دو ركعت اول و دوم كه تموم شد ، ديدن ركعت سوم رو فرادي خوند و زودتر سلام داد ! بعد هم همونجا نشست . بقچه اش رو پهن كرد و شروع كرد به خوردن نون و پنير ! همه ناراحت شدن كه اين باباي دهاتي اومده صف اول ايستاده ، بعد هم نماز رو فرادي كرده ، حالا هم داره نون و پنير مي خوره ! نماز كه تموم شد ريختند سر اين بدبخت ! خلاصه سر و صدا بالا گرفت . امام جماعت كه آدم بسيار مهذبي بوده برمي گرده ، مي گه : آقا ! چه خبره ؟ قضيه رو براش تعريف مي كنن . ايشون از كلاه نمدي مي پرسه : چرا اينجوري كردي ؟ مي گه :‌ آقا خصوصيه ، به خودتون مي گم .

گفته بود : دو ركعت اول رو پشت سر شما خوندم ، اتفاقاً خيلي نماز باصفايي بود ! ركعت سوم ديدم شما يه خري خريديد ! اين بود كه نماز رو فرادي خوندم . وسطهاي ركعت سوم ديدم رفتيد نعلش رو عوض كرديد و بعد هم داشتيد با خانمتون سر بستن خر توي حياط خونه بحث مي كرديد ! ديدم : اي بابا ! نماز كه خر تو خر شده !!

بعد هم بقچه اش رو پيچيد و رفت . اين روحاني بزرگ اشك از چشماش سرازير شد ، فهميد كه اين بنده خداي كلاه نمدي از اولياء الله هست ، تا سرش رو بلند كرد كه دستش رو ببوسه و . . . ، ديد اثري از او نيست !

وقتي معصوم (ع) مي فرمايد : ‌اولياء ما در ميان همين مردم عادي مخفي هستند و هيچ كس را كوچك نشماريد ، همينه . بعد اون امام جماعت گفته بود : بله همين طوري بود كه ايشون گفت . توي ركعت سوم به ذهنم گذشت كه امروز ما خيلي مشكل اومديم مسجد و پير شديم . خوب هست كه براي رفت و آمد يه خري بخرم ! خلاصه با خودم فكر كردم كه اين كوچه ما چاله و چوله زياد داره ، اگر نعل خر شكست چكار كنم ؟! بعد فكر كردم كه مي رم پيش حاج حسن نعل بند و . . . بعد هم فكر كردم حالا خر رو كجا ببندم ؟! داشتم در فكرم با زنم سر جاي خر ، جر و بحث مي كردم !

مي بينيد ؟! حتي بزرگترين علماي ما هم گاهي دچار اين قصورها مي شن و البته توبه هم مي كنن . ولي اصل قضيه را بايد دقت كنيد . مثلا شما فرض كنيد كه به شما بگن : آقا ! نيم ساعت وقت خصوصي داري با مقام معظم رهبري حفظه الله تعالي صحبت كني ، ايشون گفتن هرچي بخواي ، بهت مي دن . شما قبلش چقدر آماده مي شي ؟ با خودت مي گي : چي بپوشم ؟ چي بگم ؟ چه جوري حرف بزنم ؟ چه جور شروع كنم ؟ بعد هم عاليترين درخواستها رو در نظر مي گيري و آماده مي شي . حال خدا فرموده : ادعوني استجب لكم يعني وقت خصوصي داري . ما هزارها ركعت نماز خوانديم اما يه حاجت از خدا نگرفتيم . در نمازها حواسمون به همه جا هست غير اونجايي كه بايد باشه . بزرگان ما از همين نمازها بزرگ شده اند . خيلي به نماز اهميت مي دادند . حتي كسي مثل وجود مبارك پيغمبر (ص ) . روايت مي گه ، روزي حضرت رسول (ص) در ميان جمعي نشسته بودند ، همه گرم صحبت بودند . ( ايشون خيلي خنده رو و خوش بيان بودند ) اصحاب مي گن : همين طور كه ايشون مشغول صحبت بودند ، يه دفعه ديديم گويا اصلا حضرت ما رو نمي شناسن ! رنگ شون پريد ، دست و پاي حضرت به لرزه در اومد . يه نگاه به خورشيد كردن . گفتيم يعني چي شده ؟ يه وقت پيامبر (ص) صدا زد : ارحنا يا بلال ! ( بلال ! راحتم كن . ) اذن يا بلال ( بلال ! اذان بگو . ) مي خوام به ملاقات خدا برم !

آيا ما اين طوري هستيم ؟ مي پرسن : آقا ! مگر خدا در قرآن نفرموده : ان الصلوه تنهي عن الفحشا و المنكر ما اين همه نماز مي خونيم اما از منكرات دور نمي شيم ، دليلش چيه ؟! خب براي اينكه نمازهاي ما درست نيست . آيا اين توهين به خدا نيست كه بگيم : نمازم تموم شد ، راحت شدم ! يعني از صحبت كردن با خدا راحت شدي ؟! آقا ! به خدا گريه داره . يعني اينقدر ارزش خدا كمه ؟! مسافريم مي گيم : الحمد الله نمازم شكسته است ، دو ركعت كمتر ! خاك بر سر من كه دو ركعت كمتر با خدا حرف زدن ، موجب راحتي من مي شه !

روايت هست : وقتي بنده وارد نماز مي شه ، ملكي ندا مي ده : اي بنده خدا ! اگر مي دانستي در چه حالي هستي آرزو مي كردي هيچگاه از نماز فارغ نمي شدي .

حال اگر واقعاً مي خوايد نماز بخونيد ، نمازي كه بدرد دنيا و آخرت تون بخوره ، بيشتر توجه كنيد :

حضور قلب :

مهمترين شرط قبولي نماز اينه كه در نماز بفهميم چه كار مي كنيم . حضور قلب درجاتي داره . اولين درجه اينه كه به كلامي كه مي گيم توجه داشته باشيم . الحمد الله رب العالمين يعني چي ؟ در نماز به دروغ نگيم اياك نعبد و اياك نستعين خلاصه حداقل براي خدا به اندازه يه فرد عادي در مكالمه اهميت قائل بشيم . البته درجات هر چي بالاتر بره ، بهتره . تا جايي كه بنده هنگام نماز غرق بشه . مثل همون جرياني كه تير رو از پاي مبارك امير المؤمنين (ع) بيرون كشيدند و چون حضرت در نماز بود اصلاً متوجه نشد . البته براي حضور قلب داشتن از همه مهمتر اراده و تمرين هست حضرت امام خميني (ره) در كتاب ارزشمند صلاه العارفين و معراج السالكين دستوراتي دارن . ايشون مي فرمايند :

براي بدست آوردن حضور قلب در نماز ، اول از هرچيز براي مكالمه با خدا اهميت قائل بشيم . براي خدا عظمت قائل بشيم . كم كسي نيست ! خداست ! بدونيم طرف مكالمه كيه ؟ طبيعيه كه هرچقدر عظمت خدا بيشتر در دل ما جلوه كنه ، بيشتر به نمازهامون مي رسيم . مطلب دوم اينكه با مجاهدت و رياضت و تفكر در امور دنيا و آخرت و . . . ، حب دنيا رو از دلمون ريشه كن كنيم چرا كه اين حب دنياست كه ما رو از نماز باز مي داره و از اهميت اين مكالمه بزرگ غافل مي كنه .

سوم اين كه : ذكرهاي نماز رو با آرامش ، به قلب خودمون تلقين كنيم . يعني همون مطلبي كه در باب ذكر قبلاً گفتم : ذكر لساني رو با تمرين و تلقين و اراده به ذكر قلبي تبديل كنيم . مطلب آخري كه حضرت امام (ره) در باب راههاي حضور قلب در نماز ذكر مي فرمايند مواظبت در نماز و اذكار و ادعيه است و جلوگيري از حواس پرتي و پرواز مرغ خيال ، يعني فكر رو متمركز كنيم و البته اين كار در اوايل سخته اما به كمك و ياري خدا با مدتي مراقبت اين امر براي انسان ملكه مي شه .

شرايط قبولي نماز :

قبل از اينكه به شرايط قبولي نماز بپردازيم لازمه اين مطلب رو همين جا توي پرانتز عرض كنم : يه سري عوامل خارجي ، از بيرون با اين نماز ما بايد همراه باشه وگرنه معناي نماز كامل نمي شه . گرچه اين بحث ، عوامل اجتماعي دين رو معرفي مي كنه و نشون مي ده كه دين فقط نماز نيست . بلكه يك مجموعه به هم پيوسته است كه همه با هم متمم دين هستند . اما اين بحث الان اينجا جاش نيست و البته بحث بسيار مفصلي هم هست ولي براي اينكه حواستون رو متوجه اونجا هم كرده باشم فقط يه حديث در اين خصوص عرض مي كنم . ( معني حديث )

قال الصادق (ع) : قال الله تعالي :

اگر تمام شرائط داخلي نماز رو رعايت كني باز هم نماز قبول نيست مگر به هشت شرط :

1 ـ كبر و غرور نداشته باشي .

2 ـ با نماز خواندنت از خدا طلبكار نشوي .

3 ـ از شهوت و هواهاي نفساني بپرهيزي .

4 ـ فقط موقع نماز به ياد خدا بودن فايده ندارد . بلكه بايد هميشه به ياد خدا باشي .

5 ـ بد خلقي با مردم نكني .

6 ـ انفاق كني و دست خير داشته باشي

7 ـ ديگران را بر خودت ترجيح دهي .

8 ـ رحم داشته باشي .

اسرار نماز :

خب بحث وارد قسمت مهم و شيريني شد كه البته آموختن اين بحث در جهت تعالي ما و در جهت متوجه ساختن بيشتر ما به نماز ان شاء الله مؤثر خواهد بود . پس خوب عنايت داشته باشيد ، در مقدمه اين بحث بايد يادآور بشم ، حتما اينجوري نيست كه ما به همه اسرار نماز پي برده باشيم . اين چيزي كه الان گفته مي شه ، توسط علما و بزرگان آورده شده و در حقيقت چيزيه كه اينها به اون رسيده اند ، شايد درست باشه و شايد نباشه . اين يه مطلب ، مطلب ديگه اينكه ، نماز ، هم اسرار تجربي و علمي داره و هم اسرار الهي و معنوي . كه ما در اينجا بيشتر به بحث اسرار معنوي مي پردازيم . در زمينه اسرار علمي و تجربي هم كتابهايي نوشته شده كه بعضاً قابل توجه هست و البته بعضي از اين كتابها هم بسيار سست و بي اساس هستند . مثلاً توي يه كتاب نوشتن : نماز صبح براي اينه كه آدم بلند بشه دست و صورتش رو بشوره و يه ورزشي بكنه و اين ورزش براي بدنش خوبه ! خب اينها خنده داره . اين كه برخي مسلمانهاي خواسته اند نماز رو به زور ، با علم فعلي تطبيق بدن ، در حقيقت ناشي از جهل شون هست . يعني اينها با اين كارشون اسلام رو وابسته به علم فعلي مي دونن . در صورتي كه ما مي گيم اصلا علم فعلي ، علم نيست . اگر كامل بود كه ما اينقدر در مسائل پزشكي و رياضي و نجوم و فيزيك و شيمي و . . . تغيير و تحول و درست و غلط نداشتيم . اگر علم كامل بود ، پيشرفت معنا نداشت . شما براي نمونه ببينيد : يه روز مي گن : استامينوفن براي سردرد خ وبه ، اما بعد معلوم مي شه چند مرض ديگه مي ياره ! لذا اگر امروز ما اسلام رو به علم تجربي فعلي تطبيق داديم ، فردا كه علم تغيير و تحول كرد ، اسلام هم زير سؤال مي ره .

اما اسرار معنوي نماز : واجبات نماز ، يازده مورد هست كه پنج تاي اون ركن هست يعني اگر سهوا يا عمدا ترك بشه نماز باطله . انشاءالله ما از باء بسم الله و طهارت و وضو شروع مي كنيم و تا جايي كه لازم باشه براي شما اسرار معنوي نماز رو مي گيم :

اولين مطلب اينكه براي نماز بايد طهارت داشت . كه طهارت خودش به دو بخش تقسيم مي شه :

1 ـ طهارت جسمي

يعني لباس و بدن نماز گذار از نجاست و كثافت پاك باشه . و

2 ـ طهارت روحي ( داشتن وضو )

خيلي ها سرّ وضو رو نفهميدن ، لذا ايراد مي گيرن كه اي آقا ! اين وضو ديگه چه صيغه ايه ؟! يا اينكه مثلاً چرا فقط يه مقدار از دست رو مي شويي ؟ چرا از بالا به پايين مسح مي كشي ؟ چرا سر و پا رو كاملاً نمي شويي ؟ مي گن : خب آدم بره قشنگ خودش رو بشوره ، كيسه بكشه ، شامپو بزنه ! اينجوري كه بهتره !

اينها اشكالشون در اينه كه فكر مي كنند وضو يعني شستن ، در صورتي كه اصلا معناي وضو شستن نيست . وضو يعني : نور ! اما اسرار وضو :‌

بعضي ها مي گن : چرا براي وضو ، گفتن بايد قسمت هايي از بدن شسته بشه ؟ چرا با آب ؟ و يا اينكه مي گن : چرا نگفتن يه ذكري بگيم ؟ مثلاً به جاي وضو صد مرتبه استغفار كنيم ؟ در قرآن كريم ، يه آيه مشهور وجود داره كه مي فرمايد : و من الماء كل شيء حي يعني از آب همه چيز زنده ميشود .

( خوب دقت كنيد در مبحث اسرار نماز اين مطالبي رو كه عرض مي كنم از چندين منبع استفاده شده ، و جايي اينجوري جمع بندي نشده لذا به اين نكات خيلي دقت كنيد )

اين زنده شدن از آب يعني چي ؟ زنده شدن به اين معنا نيست كه آدم جان نداشته باشه و جان بگيره ، اين يعني زنده شدن واقعي . آيه ديگه اي در قرآن كريم هست كه مي فرمايد : يا ايها الذين آمنوا استجيبوا الله و الرسول اذا دعاكم لما يحييكم زنده شدن يعني نزديك شدن به خدا .

پس وقتي مي فرمايد : از آب هر چيزي زنده مي شود منظور اينه ، نه اينكه آب مرده رو زنده مي كنه . اگر به اين شكل بود ، اولين كسي كه زنده مي شد ، مرده بود ، چون مرده شور اون رو مي شوره . ! پس منظور زنده شدن ظاهري نيست . بلكه منظور زنده شدن باطنيه .

براي ورود گناه به قلب يه راههايي در بدن وجود داره : راههايي مثل چشم ! دهان ، زبان ، گوش ، دست كه مباشرت در گناه مي كنه ، خُب اين اعضاي ما در حقيقت با گناهان مي ميرند . لذا صورت رو مي شوري تا زنده كني . دستها رو ، پاها رو ، مي شوري كه زنده كني . وقتي وسط سر رو مسح مي كشي ، دقيقا مركز فرماندهي بدن كه گاهي دستور به گناه هم مي ده رو تطهير مي كني . اين مزمزه كردن آب در دهان كه مستحب هم هست ، دهان رو تطهير مي كنه و يا استنشاق كه آب رو در بيني مي كني و فرمودن مستحب هست ، اين براي بيرون كردن باد غرور و نخوت از بيني هست .

اول دست راست رو مي شوري چرا كه دست قويه . بعد كه دست راست تمام شد آب رو با دست راست ، روي دست چپ مي ريزي . يعني : اين نعمتهايي رو كه خدا به تو داده هر وقت زياد شد بخشش كن . وضو به انسان درس انفاق مي ده ، مي گه با دست خودت به ديگران كمك كن . اين كه مي فرمايند هنگام وضو گرفتن توجه قلبي داشته باشيد تا نمازتون رو بهتر بفهميد براي اينه كه آدم از وضو درس مي گيره . يعني وقتي چشمش رو مي شوره ، در حقيقت داره توبه مي كنه ، يعني : خدايا ! من ديگه گناه نمي كنم . حضرت رسول (ص ) هم در اين باره مي فرمايند : در نمازهاي پنجگانه ، خود را از گناه و چرك گناه شستشو مي دهيد .

حالا وضو گرفتن ما چه طوريه ؟! اصلاً دقت نمي كنيم . موقع وضو صحبت مي كنه ، مي خوره ، مي خنده و . . . در صورتيكه طبق روايت ، امام سجاد (ع ) موقع وضو گرفتن رنگ چهره اشون مي پريد ! و حال عجيبي پيدا مي كردن .

بعد از وضو ما واجبي داريم بنام : استقبال . يعني رو به قبله ايستادن . دليلي كه علما براي استقبال ذكر كردند اينه كه وحدت مي ياره . وحدت در صراط ! از همين وحدت به خيلي جاها مي رسيم . يكي اينكه آقا ! خدا راهش يه راهه . اگر كسي مي خواد با خدا حرف بزنه و به سمت خدا بره ، يه راه داره . اين بحثهايي كه جديدا مطرح شده تحت عنوان پلوراليسم و تكثرگرايي ، يكي از اشكالات اساسي شون توي همين نكته است . خدا يه راه داره . راهها مختلف نيست . راه يكيه ، منتهي اگر يكي اشتباه كرد و در راه خدا پيش نرفت ، اما در گمان خودش راهي كه مي ره به نظرش درست بود ، بود خب خدا اون رو مي بخشه . اين به اين معنا نيست كه راهش درسته ، خير . البته اينجا ، جاي بحث پلوراليسم نيست و اين بحثها رو هم نبايد سرسري عنوان كرد . فقط من يكي از اشكالاتش رو عرض كردم . و البته اينطور هم نيست كه از اين بحث بترسيم ، نه ، خيلي عالي و مستدل قابل رد كردن هست كه اينجا جاش نيست .

بعد از استقبال ما قيلم داريم . يعني با تمام قوا در خدمت حاضريم ! ما ايستاده ايم . و بعد مستحبه كه سر رو پايين بندازيم و به محل سجده نگاه كنيم . يعني : خدايا ! ما شرمساريم . با اين نماز طلبكار نمي شيم . كمترين وظيفه ماست كه تازه اين رو هم خوب انجام نمي ديم !

مستحبه دستها رو ( مردها ) بر رانها بذاريم . يعني دقيقاً مثل غلام و برده اي در خدمتگذاري حاضريم ! خدا كنه كه راست بگيم . و بعد نماز رو شروع مي كنيم :

تكبيره الاحرام :

الله اكبر ! يعني : خدا بزرگتر است . از چي ؟ امام صادق (ع ) فرموده اند : الله اكبر ان يوصف بزرگتر از آن است كه بشود وصف كرد .

هنگام تكبيرالاحرام مستحبه دستها رو تا كنار گوشها بالا ببريم و به سمت پشت سر پرتاب كنيم . خب اين چه كاريه ؟! دقت كنيد ! تمام اين حركات براي اينه كه : آقا ! قلبمون متوجه اون چيزي بشه كه داريم مي گيم .

من الان اگر موقع صحبت كردن همين جوري بشينم رو به روي شما و خيلي عادي و يا بدون تكون دادن دست و بدون ايماء و اشاره ، صحبت كنم ، اين يه صحبت كردن عادي و بدون تخصص و فن هست . اما اگر نكات مهم رو بلندتر بگم ، و بعضي از نكات رو يواشتر بگم ، به دستم حركت بدم و خلاصه قوانين خطابه رو رعايت كنم اين خيلي بيشتر تأثير مي ذاره . پس اين حركات هنگام سخنراني براي اينه كه شما مطلب رو بهتر بفهميد . حالا در نماز هم اگر حركت دست رو انجام ميدي ، خم مي شي ، مي شيني و . . . در حقيقت براي اينه كه معاني نماز رو بهتر بفهمي . وقتي با اين حركت تكبير مي گي يعني هر چيزي رو غير از خدا نفي مي كني و به پشت سر مي اندازي . علماي اخلاق مي فرمايند اين تكبير الاحرام درحقيقت دوري جستن و تبري از شرك افعالي است . يعني اثبات توحيدافعالي ، در قرائت هم همين مد نظر هست . يعني قدرت مطلق خداست . همه كارها به دست خداست و هيچ قدرت ديگه اي در اين امر مؤثر نيست .

بعد به قرائت نماز مي رسيم ، حمد و توحيد ! اين حمد و توحيد و تفسير اون بسيار كار داره و من در مقام تشريح اون نيستم . در قرائت معناهاي زيادي طرح مي شه كه بعضي از اونها رو قبلاً جداگانه توضيح دادم و برخي رو هم انشاءالله بعدها توضيح مي دم . مباحثي مثل شكر ، معاد ، توكل ، صبر ، رضا و توحيد و . . . كه همه اينها در قرائت مطرح مي شن . فعلاً از اين بحث مي گذريم . مي ريم سراغ ركوع .

بعضي ها مي گن : آقا ! اين ركوع ديگه چه صيغه ايه ؟! چرا آدم رو بين زمين و هوا نگه مي دارن ؟! ببين عزيز من ! اين ركوع كه ما مسلمونها داريم بر چند چيز دلالت داره : اول اينكه آقا مسلمون پله پله جلو مي ره ، از ايستادن يه مرتبه به سجده نمي ره ، اينطوري شايد افراط باشه ، مسلمون حد وسط رو رعايت مي كنه . دوم اينكه نمازگزار با اين ادبش براي به خاك افتادن و سجده كردن ، صلاحيت پيدا مي كنه . سوم اينكه علماء مي فرمايند : با اين تعظيم و ابراز خضوع كه در حقيقت دستور قرآن هست : فسبح باسم ربك العظيم در حقيقت ما توحيد صفاتي رو اثبات مي كنيم . و مي گيم : مظهر همه خوبيها و عظمتها فقط خداست . مي فرمايند : در ركوع با اين تعظيمي كه انجام مي ديم ، مستحبه ، پشت مون رو استوار نگهداريم . يعني در خضوع هم بدون انحراف باشيم و سر رو آماده نگاه داريم . يعني با سر و جان خودمون در خدمتيم و تسليم محضيم .

بعد از ركوع دوباره مي ايستي و تكبير مي گي و ذكر : سمع الله لمن حمده رو بيان مي كني . خب چرا از ركوع به سجده نمي ريم و اول بالا مي يايم ؟ مي فرمايند : اين ايستادن به اين معناست كه بعد از اينكه در بارگاه عظمت خداوند متعال ، تعظيم كردي و خودت رو كوچك كردي ، تواضع به خرج دادي ، خدا تو رو بالا مي بره . جلوي خلق با عظمت

مي شي . من تواضع لله، رفعه الله دوباره تكبير مي گي . ( نفي شرك صفاتي ) يعني هيچ كس غير از خدا نمي تونه من رو بالا ببره .

بعد از آن به خاك مي يوفتي . اين سجده نزديكترين حالت ارتباطي بين خدا و مخلوق و مقام بعد از ركوع هست . در سجده از نظر توحيدي به توحيد ذاتي مي پردازيم . اين مسأله كه در هر ركعت دو سجده بايد خونده بشه وهر دو با هم يك ركن هست رو حضرت علي ( ع) اين طوري توجيه فرمودند : سجده اول يعني از خاك بوده ام ، وقتي سر از سجده بلند مي كني ، يعني از خاك برخواسته ام . سجده دوم يعني دوباره به خاك برمي گردم و وقتي دوباره بلند مي شوي ، يعني دوباره از خاك برخواهم خواست . اوج نماز اين سجده است . تاكيد شده در سجده دعا كنيد و تضرع كنيد ، سجده هاي طولاني داشته باشيد .

مرحوم ميرزا جواد آقا ملكي تبريزي مي فرمايند : از استادم مرحوم آخوند ملاحسينقلي همداني ، عارف جليل القدر ، سؤال كردم كه آقا چه كنيم تا نجات يابيم ؟ ( دقت كنيد ، هم سؤال كننده آدم بسيار بزرگيه و هم كسي كه جواب مي ده ، پس جوابي كه داده مي شه براي ما خيلي مفيده ) فرمودند : من در تعالي انسان و بخشش گناهان هيچ چيز را مانند مداومت بر سجده هاي طولاني و ذكر يونسيه نديده ام دقت كنيد : اول اينكه بايد بر سجده هاي طولاني مداومت داشت . نمي گم سجده هاي 2 ساعته داشته باشيد ! نه ، از پنج دقيقه سجده در شبانه روز شروع كنيد . خيلي هم سخت نيست . دوم : ذكر يونسيه ، همون ذكري كه حضرت يونس (ع) در دل ماهي به خداوند عرض كردند و نجات پيدا كردند : لا اله الا انت . سبحانك اني كنت من الظالمين يعني اينكه خدايي غير تو نيست . تو از هر بدي منزه و پاك هستي . اين من هستم كه به خودم ظلم كردم . خدايا ! تو غير از خوبي براي من نمي خواي . هرچه مي كشم از دست خودم و گناهان خودم مي كشم .

اما سلام نماز . چرا سلام ؟ مگر سفر بودي ؟ بله در حقيقت نماز يه سفره . حضرت امام ( ره) مي فرمايند : سلام نماز ، سلام انساني هست كه از سفر معراج برگشته . عرفا مي گن : تحول و بازگشت از فنا به هوشياري هست . يا مي گن : بازگشت از وحدت به كثرت هست ، خب اينها جاي توضيح داره كه الان براي شما زوده .

اولين سلام رو به پيغمبر (ص) مي دي . چرا كه خودشون فرمودند : نحن الاولون السابقون

بعد سلام بر خودت مي دي . بر خود جديدي كه حالا بعد از نماز جزء صالحين شدي و بعد سلام بر تمام حاضرين . روايت مي فرمايد : مخاطب عليكم در سلام سوم ، تمام انبياء و شهدا كه حاضرند مي باشند .

موانع به پا داشتن نماز مقبول

يعني راههاي دفع موانع حضور قلب و توجه به معاني و مسائلي كه امروز گفتيم ، ببينيد اين تشتت حواس و خيال دو دليل داره . يكي دلائل خارجي مثل محيط ، سروصدا ، راديو ، هوا و . . . و دومي پرواز خيال به جاهايي كه حواس رو پرت مي كنه . اما علاجش چيه ؟ ما دو راه علاج داريم . يكي علاج موقت و دوم علاج دائم . اما علاج موقتي : مي تونيم در جاي تاريك نماز بخونيم يا براي تمركز بيشتر چشم مون رو ببنديم . با تمرين و مهارت هم مي شه تمركز كرد به شرطي كه مايل باشيم . حتي در مسائل مادي و شيطاني ، ساحرها و مرتاض ها با تمركز به مقاماتي مي رسند .

اما علاج قطعي : اول اينكه حب دنيا رو از دل خارج كنيم . حالا اين كه حب دنيا چيه و چه طوري بايد خارج بشه رو
ان شاء الله در جاي خودش بحث مي كنيم . ديگه اينكه حب نماز رو در دل خودمون تقويت كنيم . در اين راه ياد مرگ خيلي مؤثره .

جبران نماز :

امام صادق (ع) در جمعي فرمودند : از هر نمازي آن مقدار كه قبول مي شود ، بالا مي رود اصحاب پرسيدند آقا پس ما هلاك شديم ؟ حضرت فرمودند : خير ، بلكه بر شماست كه با مستحبات و نماز هاي مستحبي و نوافل اين كمبود ها را جبران كنيد .

ما بايد اين نماز هامون رو به مستحبات زينت بديم . ذكرهاي اضافي ، قنوت طولاني ، تسبيحات حضرت زهرا (س)كه در روايت اون رو برتر از هزار ركعت نماز مستحبي مي دونن . و البته سرّش اينه كه مربوط به حضرت زهراست ، گرچه كمه . نمازهاي نافله در كتب فقهي و اخلاقي و مفاتيح اومده . اما دو تا نماز نافله است كه من روش تأكيد زيادي دارم : يكي نماز وتيره ( دو ركعت نماز نشسته بعد از نماز عشاء كه بسيار ساده و مختصر هست و مثل نماز صبحه ) و نافله ديگه اي كه خيلي تاكيد شده و حتي براي پيامبر (ص) واجب بوده ، نماز شب هست .

نماز شب :

به نيمه شب كه همه مست خواب خوشند من و خيال تو و ناله هاي درد آلود

امام صادق (ع) مي فرمايند : ان روح الايمان ثلاثه : التهجيد با لليل و الافطار الصائم و لقاء الاخوان

ايماني كه با شهادتين جاري مي شه روحي داره كه از سه قسمت تشكيل شده . ( يعني اگر اين روح نباشه ، ايمان جسم مرده اي بيشتر نيست ) اول : التهجيد بالليل ( شب زنده داري ) الافطار الصائم ( افطار روزه دار ) و لقاء الاخوان

( ديدار برادران ) بايد از حال همديگه خبردار باشيم . انسان باشيم ، نه اينكه مثل حيوون ها ، فقط در رفع حاجات از هم استفاده كنيم . به درد يكديگه برسيم . مونس و غمخوار هم باشيم .

اما قسمتي كه مورد بحث ماست : التهجيد بالليل ، شب زنده داري . نماز شب ! يعني : وجه افتراق بين مؤمن و عاشق . يعني : تجلي نور عشق در دل تاريكي شب . نماز شب يعني : خلوت دلخواسته با معشوق . نماز شب يعني : نجواي شبانه با خالق . نماز شب يعني : درد دل كردن هر تنهايي با مونس خود . يعني : ملاقات عاشقانه دل و دلدار .

هر كس در تاريخ بشريت در معنويت به جايي رسيده ، حتماً انسي با مناجات نيمه شب داشته . به قول حافظ : هر چه
مي دهند ، در سحر مي دهند و به قول يكي از بزرگان اگر دنيا مي خواهي نماز شب بخوان ، اگر آخرت را هم مي خواهي نماز شب بخوان .

اونقدر روايت و تاكيد بر نماز شب داريم كه اگر بخوايم بهش بپردازيم خودش كتابي جداگانه مي شه . دواي همه دردها و غصه ها وغم ها و اوج سبك باليها در همين مناجات شبانگاهي است .

دقت كنيد در اين روايت :

قال الصادق (ع) : ابغض الخلق الي الله : جيفه بالليل و ابطال بالنهار .

مي دونيد خدا در جهان از كداميك از بندگان بيشتر بدش مي ياد ؟ الله اكبر ! چقدر عجيبه ! امام صادق (ع) مي فرمايند از كساني كه روزهاشون رو به بطالت و وقت گذراني مي گذرونند و شبها هم مثل حيوانات و لاشه مرداري در بستر
مي يوفتن .

خدا ما رو ببخشه . چقدر روايت داريم در مورد خوابيدن در زير خاك و تاريكي قبر و فقط همين نماز شبه كه ما رو از همه اينها نجات مي ده . آيا اين چند ساله اي كه مهلت داريم كار مي كنيم ؟ اگر من و توي شيعه اثني عشريِ انقلابي و حزب اللهي توي جمهوري اسلامي به اين روايت ها عمل نكنيم ، پس كي عمل كنه ؟! اينها رو براي كي آورده اند ؟ !

ياد كنيم روزهاي تنهايي رو ، روزهايي رو كه محتاج اين نمازها هستيم ، ياد كنيم روزهاي تاريكي و حسرت رو . كاري كنيم كه فردا كمتر حسرت بخوريم . امام صادق (ع) مي فرمايند : بياد آور وقتي كه بند از بندت در زير خاك جدا مي شود و دوستاني كه اينقدر سنگشان را به سينه مي زني از نزد تو مي روند وتو را تنها ميان خاكها رها مي كنند . بياد آور كه كرمها از بيني ات خارج مي شوند و گوشتهايت را مي خورند .

بله ، تنها چيزي كه ما رو تنها نمي ذاره ، همين طاعات و عبادات هست . همين نماز شبه . فكر كنيد ! حتي احتمال خطر هم آدم عاقل رو به فكر مي اندازه .

اما اين نماز شب چه كارها كه نمي كنه ؟! ، من در اهميت اين مطلب فقط حديثي رو نقل مي كنم و مطلب رو تمام مي كنم .

خيلي روايت عجيبيه ، تا جايي كه من ديده ام براي هيچ عمل مستحبي اينقدر محسنات و فوائد ذكر نشده . هر جايي كه بگي اين نماز شب به درد مي خوره . به حديث دقت كنيد :

قال الصادق (ع) : صلاه اليل الوجه و تحسن الخلق و تطيب الريح و تدر الرزق و تقضي الدين و تذهب بالهم و تجلو البصر
صلاه اليل مرضاه للرب و حب الملائكه و نور المعرفه و اصل الايمان و راحه البدان و كراهه الشيطان و واجبه الدعاء و قبول الاعمال و شفيع بين صاحبها و بين الملك الموت و سراج في قبره و فرش تحت جنبه و جواب علي منكر و نكير و مونس و زائر في قبره الي يوم القيامه .

فاذا كان يوم القيمه كانت الصلوه ظلا فوقه وتاجا علي راسه و لباسا علي بدنه و نورا يسمعي بين يديه و سترا بينه و بين النار و ثقلا في الميزان و جوازا علي الصلوه و مفتاحا للجنه .

صورت را زيبا و نو راني مي كند . اخلاق را نيكو مي گرداند . ( اينها يعني محبوبيت دادن به انسان ) روزي را زياد مي كند . ظاهرت را آراسته مي كند و فقر را از تو دور مي گرداند . قرضهايت را ادا مي كند . ( يعني كمك اقتصادي هم مي كنه ) ناراحتيها را بر طرف مي كند . ( مگر غير از اين است كه رفعت و محبو بيت دست خداست ؟ روزي دست خداست و بر طرف كننده غمها خداست . خدا مي گه : راهي كه اينها رو انجام بدم نماز شبه )

در ادامه حضرت مي فرمايند : نماز شب موجبات رضايت خدا را فراهم مي كند . نمازشب باعث مي شود كه انسان در ميان ملائكه هم به جايگاهي از شهرت و محبوبيت برسد . ( حتي ديگه ملائكه هم دوستش دارند ) معرفت را به انسان
مي بخشد . ( يعني خدا شناسي رو از راه محبت ) اصل ايمان است و موجب فراري دادن شيطان است . نماز شب موجبات استجابت دعا را فراهم مي كند . نماز شب واسطه ايست كه اعمال ديگر انسان را هم قبول كنند .

( تا اين جا كارهايي هست كه نماز شب براي دنياي ما انجام ميده . اما از لحظه مرگ و در اوج تنهايي ها تازه كارايي نماز شب بيشتر مي شه ) حضرت مي فرمايند : نماز شب در موقع جان دادن ، در نزد عزرائيل ما رو شفاعت مي كنه تا آسون جان بديم . وقتي سنگ لحد رو چيدن و قبر تاريك شد ، نماز شب چراغي روشن براي قبر ماست ، فرشي و بستري است در قبر براي آرامش ما . خب اين از اول قبر . بعد چي ؟ هنوز هم نماز شب بدرد مي خوره ! جواب نكير و منكر رو هم اون مي ده . تا روز محشر در قبر مونس و پر كننده تنهايي ماست .

اما در روز محشر . نماز شب مانند تاجي از نور بر سر مؤمن مي درخشد و او را زبان زد مي كند . در هنگام ميزان يكي از اعمال سنگين ومورد قبول در كفه ترازوي اعمال ماست . و اين مورد كه مربوط به بحث ما هست : جواز كار رو هم
مي گيره و به قول معروف كار رو تموم مي كنه . مفتاحا للجنه كليد بهشت است .

مي بينيد ؟! از دنيا تا بهشت همه و همه رو نماز شب كمك مون مي كنه . با همه اين اوصاف ، حيف نيست اوقاتمون رو اين طوري به غفلت بگذرونيم ؟حيف نيست اين هديه الهي رو به اين شكل مطرود و فراموش شده رها كنيم ؟

واقعاً چقدر خدا اين بحث شب زنده داري و نماز شب رو براي ما آسون گرفته ! كيفيت نماز شب رو به اين شكل فرمودند : چهار تا نماز دو ركعتي به نيت نماز شب ، دقيقاً مثل نماز صبح هست . بعد از اون دو ركعت نماز شفع كه ركعت اول سوره فلق و ركعت دوم سوره ناس ، به جاي توحيد خونده مي شه ، وقتي نماز شفع تمام شد ، يك نماز يه ركعتي به نام وتر ، خونده مي شه به اين نحو كه حمد و سه سوره قل هوالله ، فلق و ناس رو مي خونيم و در قنوت هفت بار مي گيم :

هذا مقام العائذ بك من النار ( يعني : اينجا مقام ـ جاي ـ كسي است كه از آتش جهنم به تو پناه آورده ) بعد ، 300 بار
الهي العفو 70 مرتبه استغفر الله و بعد براي چهل نفر مؤمن طلب آمرزش مي كنيم و بعد هم دعاها و حاجاتمون رو مي گيم و به ركوع مي ريم ، بعد هم سجده و سلام نماز . كلاً اين نماز شايد نيم ساعت طول بكشه . تازه مي توني در قنوت نماز وتر اينها رو هم نگي كه طولاني نشه . آسون تر اينه كه فقط سه ركعت بخوني . يعني دو ركعت شفع و يك ركعت وتر رو و باز هم آسون تر اينه كه اگر حال نداري فقط از خواب بلند بشي و وضو بگيري و دوباره بخوابي ! حتي از اين هم آسونتر اينكه فقط نيمه شب توي رختخواب بيدار بشي و يك يا الله بگي و يا طلب عفو كني و بخوابي !

خلاصه ارتباط شبانه ات قطع نشه . حالا هر كه بامش بيش ، برفش بيشتر !! شما هم اگر مي خوايد شروع كنيد از كم شروع كنيد تا ان شاء الله خدا توفيق بده و عشق و محبت شما رو بيشتر كنه . خلاصه كلام اين كه : مواظب باش ! جيفه بالليل نشي ! همين . خدا ان شاء الله ما رو از مصلين قرار بده . ما رو از محبين قرار بده و خودش ما رو توفيق بده .

خاتمه : تمام اينها رو گفتم . در آخر بايد يه تذكر هم بدم ، اون هم اينكه اينها باعث كبر و غرور تو نشه . با يه شب نماز شب خوندن توقع نزول ملائكه رو نداشته باشي ! ما عمل رو براي خدا انجام مي ديم نه براي رسيدن به دنيا . فكرنكن ديگه با نماز شب خوندن از فردا مثل قرص ماه مي درخشي ! نه . ما فقط وظيفه كوچيك خودمون رو عمل مي كنيم . اين كه چي بشه ديگه كار خداست .

والسلام .

وصلي الله علي سيدنا محمد و آل محمد