[سوره التوبة (9): آيات 103 تا 105] - تفسیر نمونه جلد 8

تعبير به" عسى" در آيه فوق كه معمولا در موارد اميدوارى و احتمال پيروزى توام با احتمال عدم پيروزى گفته مى‏شود شايد به خاطر آنست كه آنها را در ميان بيم و اميد و خوف و رجاء كه دو وسيله تكامل و تربيت است قرار دهد.

اين احتمال نيز وجود دارد كه تعبير به" عسى" اشاره باين باشد كه علاوه بر توبه و ندامت و پشيمانى بايد در آينده شرائط ديگرى را انجام دهند و گذشته را با اعمال نيك خود جبران نمايند.

ولى با توجه به اينكه آيه را با بيان غفران و رحمت الهى تكميل مى‏كند جنبه اميدوارى در آن غلبه دارد.

اين نكته نيز روشن است كه نزول آيه در باره" ابو لبابه" و يا ساير متخلفان جنگ تبوك مفهوم وسيع آيه را تخصيص نمى‏زند، بلكه تمام افرادى را كه اعمال نيك و بد را به هم آميخته‏اند و از كارهاى بد خويش پشيمانند فرا مى‏گيرد.

و لذا از بعضى دانشمندان نقل كرده‏اند كه گفته‏اند آيه فوق اميدبخشترين آيات قرآن است كه درها را بروى گنهكاران گشوده، و توبه‏كاران را به سوى خود دعوت مى‏كند.

[سوره التوبة (9): آيات 103 تا 105]

خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَكِّيهِمْ بِها وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (103) أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ يَأْخُذُ الصَّدَقاتِ وَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ (104) وَ قُلِ اعْمَلُوا فَسَيَرَى اللَّهُ عَمَلَكُمْ وَ رَسُولُهُ وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ سَتُرَدُّونَ إِلى‏ عالِمِ الْغَيْبِ وَ الشَّهادَةِ فَيُنَبِّئُكُمْ بِما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ (105)