سلوك سبزعبدالرحيم حجتىسوختن هم ادب و آدابى دارد، شمع، مىسوزد و «روشن مىكند كاشانهاى را»، ققنوس - مرغ آتش - مىسوزد و از خاكستر خويش، افسانهوار برمىخيزد و پر مىگشايد و شهيد نيز مىسوزد و «شمع محفل بشريت» مىشود، پس سوختن داريم تا سوختن، اكنون سخن از چگونه سوختن در آتش غم اهل بيت پيامبر(ص) است. سوختن هماهنگ با آسمان و ملكوت و همآوا با فرشتگانى كه خاكآلود و پريشان «يا لثارات الحسين(ع)» مىگويند. به راستى اشكى كه از انقلاب روحى و عشق معنوى مىتراود، با زلال كوثر پيوند مىخورد.«كوثر در برابر اشك» تعبيرى است كه از لبان «آفتاب صداقت» شنيدهاند:«ما من عين بكت لنا الا نعمتبالنظر الى الكوثر و سقيت منه»امام صادق(ع) فرمود: هيچ چشمى نيست كه براى ما گريه كند مگر اينكه دو نعمتبه آن داده مىشود: نگاه به كوثر و نوشيدن و سيراب شدن از آنبلور اشك تو را مىبرند دستبه دست هنوز اين همه آئينهدار، دارى تومحمدجواد غفورزاده (شفق)
جايگاه ستايشگران
در اين مجال، ما در پى بيان جايگاه ثناگستران اهل بيت(ع) نيستيم چون نه مطلب مبهمى است و نه موضوعى مورد نياز جامعه اسلامى بلكه بيشتر به نكاتى مىپردازيم كه اگر مورد توجه قرار نگيرد، مشكلآفرين خواهد شد، البته روشن است كه مداحى و فضيلتخوانى در صورتى كه برابر با ملاكهاى مكتب باشد، پيروزى بزرگى است و آن تسخير دلهاى پاك است (در اينجا سرودن و خواندن شعر، هر دو مورد نظر است). بنابراين; آيا از اين زيباتر قابل تصور است كه امام معصوم(ع) دستور بدهد خانوادهاش هم جمع شوند و بعد بگويد مداح با آهنگ محلى برايش بخواند؟ اين يعنى قرار گرفتن قلب و عواطف امام در اختيار هنر مديحهسرايى و مرثيهگويى.مداحى آلالله(ع)، ادب و آدابى دارد كه با استفاده از رهنمود دليلهاى راه آنها را فهرست مىكنيم:1- تقوا و طهارت2- طاعت و اطاعت3- قصد قربت4- توجه به آخرت5- پرهيز از غلو در محبتعلاوه، آنچه باعث جاودانه شدن اين آثار نورانى، مىشود قوى بودن آنها از نظر قالب، محتوا، پيام و ابتكار است، به طور مثال، كارهاى آينهدارانى چون سيد حميرى، دعبل و كميت را نگاه كنيد.«دعبل و كميت اسدى و سيد حميرى، هنرشان را در محبت اهل بيت(ع) به اوج رساندند.»اينها از نظر سطح كار شعرى نيز در اوج بودند، نه اينكه شاعران متوسطى باشند بلكه لطف قضيه در اين است كه با ارائه كار ادبىقوى، آينهدارى آفتاب مىكردهاند، رهبر انقلاب اسلامى مىگويند:«شعراى زمان حميرى مىگفتند اگر سيد حاضر بود از تشهد و عقيده به تشيع قدم پايين بگذارد و به در خانه خلفا بيايد ديگر به ما نان نمىرسيد!»
قالى و غالى!
بحث گل اندود كردن خورشيد (انكار فضايل) و از طرفى، افراط در ستايش; غلو، از لغزشگاههاى طريق ستايشگران اهل بيت(ع) است كه بايد، ظرافت و دقت آن را در نظر داشته باشند; حضرت اميرالمؤمنين(ع) مىگويند: «هلك فى رجلان: محب غال و مبغض قال» يعنى در وادى من دو طايفه، نابود شدند: 1. عاشق و شيداى خارج از حد و مرز. و كينهتوز جنجالآفرين. مدتى است در مجالس مذهبى، بدعتهايى ديده مىشود كه موضوع استفتاى مؤمنان از مراجع تقليد شده است مثل گفتن اين تعابير براى امامان(ع): ... هر چه بادا باد، على پرستم من و يا عبارات اهانتآميز و كوچهبازارى سبتبه ساحت قدس آن پاكجانان، جملههايى چون (بهتر است تصريح نكنيم; در مولوديههاى سالهاى اخير از اين اسائه ادبها فراوان است)
صراط مستقيم
امامان معصوم ما خود، صراط مستقيم و حد و مرز اين مسائل را روشن كردهاند، نگاه كنيد به اين رهنمود كه چقدر كاربردى و زيباست:«اياكم و الغلو فينا، قولوا انا عبيد مربوبون و قولوا فى فضلنا ما شئتم»امام، اميرالمؤمنين(ع) مىفرمايند: بپرهيزيد از زيادهروى غلط در مقام ما; اين را بگوييد كه ما بندگان پرورده رب متعال هستيم و سپس در برترى ما بر ساير افراد هر چه مىخواهيد بيان كنيد.اينك، «بايستهها و نبايسته»هايى «معروفها و منكرها» در قلمرو كار مداحان و مرثيهسرايان اهل بيت(ع) فهرست مىكنيم:
بايستهها معروفها
همدلى با آلالله(ع) در غم و شادى (يحزنون لحزننا و يفرحون لفرحنا)اخگر قتل الحسين(ع) را در قلب نگهداشتن و سوختن (ان لقتل الحسين حرارة ...)گريستن و چشمى گريان داشتن. (اسوهگيرى از امام سجاد(ع) و امام عصر«ع»)برپايى مجلس و شعائر حسينى(ع) در خانه، مدرسه، مسجد و همه جا.سرايش شعر و آفرينش آثار هنرى عاشورايى و آلاللهى و البته در اوج.
انس داشتن با محافل عاشقان عترت(ع)
عزادارى برخاسته از جان و به دور از تقليد و تصنع.تبليغ، ترويج و پخش ارزشهاى اخلاقى و فضائل اهل بيت(ع)احياى تعهد و حماسه و سوز دينى و انقلابى
نبايستهها منكرها
1- ريا2- دروغ3- اسراف4- تندخويى با محبان آل رسول(ص)5- رقابتشركآميز6- تفاخر و تعصب جاهلى7- خرافات8- عوامزدگى9- مقدم داشتن مستحبات بر واجبات10- ايجاد زحمت و تكلف براى افراد11- بىمحتوايى و صرف وقتبيهوده12- خواندن مطالب غير صحيح و غير مستند13- غلو (اعتقاد به عقايد غلط در باره بزرگان دين)14- دفاع غلط و غير منطقى از فضيلتها و صاحبان آنها.و موضوعاتى ديگر كه در اين مجال نمىگنجد و اميدواريم با پژوهشى گستردهتر بايسته و نبايستههاى اين سنت مكتبى و فرهنگ عمومى را به نقد و نظر بنشينيم.
مطالعه كنيم
در پايان، براى آشنايى با روش ستايش و اخلاق عزادارى آل رسول(ص) و استفاده صحيح از اين مكتب سازنده، توصيه مىشود اين كتابهاى را بخوانيم:1- ستودگان و ستايشگران / برگرفته از سخنان مقام معظم رهبرى با مداحان و شاعران اهل بيت(ع) / چاپ حوزه هنرى سازمان تبليغات اسلامى. (اين كتاب بايد متن درسى سرايندگان و ذاكران باشد)2- لؤلؤ و مرجان / از محدث نورى (ره)3- چهل حديث عزادارى / از نويسنده محترم آقاى جواد محدثى4- تحريفات عاشورا (از حماسه حسينى) از استاد شهيد مطهرى (ره)5- تبيان عاشورا (رهنمودهاى موضوعى رهبر راحل، امام خمينى«ره» پيرامون عاشورا) / چاپ مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام«ره»6- مبلغان و مسؤوليت نگرش جامع به عاشورا / مقاله چاپ شده در روزنامه جمهورى اسلامى / 15/2/76 / ص 15.7- سرود جهشها / اثر استاد محمدرضا حكيمى.والسلام، هودر (حومه طبس)، محرمالحرام،1417ه-
لطفا منتظر باشید ...
