مصاحبه با استاد محقق جعفر الهادى - مصاحبه با استاد محقق جعفر الهادی نسخه متنی

مصاحبه با استاد محقق جعفر الهادى

كوثر: از فرصتى كه در اختيار مجله كوثر قرار داديد، متشكريم. استاد از زندگى فرهنگى علمى خود براى ما بگوييد.

استاد: بسم الله الرحمن الرحيم. من هم از دوستان عزيز در ماهنامه كوثر كه به آستانه حضرت معصومه(س) منتسب است، تشكر مى‏كنم و اميدوارم بتوانم مطلب مفيدى براى خوانندهايتان داشته باشم.

در نوشته‏هاى عربى به جعفر الهادى معروف هستم ولى اسم واقعيم محمد جعفر خوشنويس «فرزند عبدالهادى‏» است كه خلاصه‏اش به زبان عربى جعفر الهادى شد. اسم خودم را به اسم پدر اضافه كردم. خوشنويس هم كه همان خطاط است و ما به خانواده خطاط معروف هستيم، چون اجداد ما خوشنويسان معروف بوده‏اند و بخشى از كتيبه‏هاى بارگاههاى عتبات عاليات عراق به خط آنهاست.

در سال 1325 ه. ش در كربلا متولد شدم و سالهاى اول تحصيلى را در مكتب خانه‏اى در صحن مقدس حضرت ابوالفضل عليه السلام به مدت چهار سال گذراندم. سپس مدتى در مدارس دولتى تحصيل كردم، آنگاه روى علاقه شديدى كه به روحانيت و علوم اسلامى داشتم، در سنين‏17 - 18 سالگى وارد حوزه علميه شدم. در حوزه عراق مقدمات و سطوح عاليه را خواندم. در آن دوران به خاطر پاره‏اى از فعاليتهاى دينى و شبه سياسى مخصوصا در آغاز نهضت‏حضرت امام خمينى رحمه الله تحت تعقيب حزب بعث عراق قرار گرفتم و ناگزير شدم به ايران و از آنجا به لبنان هجرت كنم.

پس از 5 سال حضور در لبنان، نيمه‏هاى سال 54 به بحرين رفتم و بعد از9 ماه به فعاليت تبليغى در ميان ايرانيان عرب زبان به ايران و حوزه علميه قم آمدم و از خدمت اساتيد بزرگى چون محقق بزرگ حضرت آية‏الله سبحانى استفاده كردم. افزون بر شركت در درس از همان اول همكارى فرهنگى با ايشان داشتم و پاره‏اى از كتابهاى ايشان را به زبان عربى برگردان كردم و در بعضى ديگر از كارهاى فرهنگى هم با ايشان همراهى داشتم. در درس خارج آيات محترم حضرت آية‏الله گلپايگانى، حضرت آية‏الله وحيد خراسانى، حضرت آية‏الله حاج شيخ جواد تبريزى، حضرت آية‏الله حقى و حضرت آية‏الله ستوده هم شركت داشتم و اينك در تاريخ فرق و مذاهب اسلام، كلام مقايسه‏اى و تطبيقى و مسائل اختلافى فقهى ميان شيعه و اهل سنت فعاليت دارم. همچنين براى برادران و خواهرانى كه بعد از انقلاب از كشورهاى ديگر به ايران آمده، در مراكز علمى قم مشغول تحصيل علوم اهل‏بيت: هستند، به زبان عربى و فارسى تدريس دارم.

در زمينه تبليغ هم از همان دهه دوم عمر خودم; در17 - 18 سالگى سخنرانى مى‏كردم، ولى از 22 سالگى منبر را به مفهوم خاص كه همان منبر حسينى است، آغاز كردم.

در كشورهاى مختلفى به زبان عربى و فارسى و مقدارى به زبان انگليسى سخنرانى داشتم مانند: چين، مالزى، سنگاپور، لبنان، بحرين، كويت، سوريه، ايران و هم اكنون به جنوب شرق آسيا مى‏روم و در ميان شيعيانى كه بعد از انقلاب به بركت نهضت‏حضرت امام خمينى رحمه الله و قيام بزرگ ملت ايران به تشيع روى آورده‏اند، تبليغ مى‏كنم; مناطقى كه يك شيعه هم در آنجا نبود، ولى امروز شيعيان زيادى غالبا از سطوح بالاى علمى و از قشرهاى دانشگاهى و فرهنگى حضور دارند.

اما كتابهايم: «قرآن در احاديث پيامبر و اهل بيت:»كه به فارسى ترجمه و 5 -6 بار هم در قاهره چاپ شد.

«مبانى كلى اقتصاد»، «الله خالق الكون‏» كتابى ديگر درباره اثبات وجود خدا به شكل جديد و ضمنا 12 كتاب از استاد سبحانى را به عربى ترجمه كردم، مثل «معالم الحكومة الاسلامية‏»، «معالم التوحيد فى القرآن الحكيم‏» و «فى ظل اصول الاسلام‏» كه درباره وهابيت است.

كتابى بسيار نفيس از حضرت آية‏الله ابراهيم امينى به نام «دروس من الثقافة الاسلامية‏» كه در آفريقا بسيار مفيد واقع شده، كتاب «فروغ ابديت‏»، كتابى در زمينه «بداء» و «سجود بر خاك‏» و «فروغ ولايت‏» را به عربى برگردان كرده‏ام.

كتابى اخيرا با ترجمه بنده چاپ شده است‏به نام «منشور عقايد اماميه‏» كه در حدود 150 اصل از عقايد شيعه در آن تنظيم شده است تا ان شاء الله از طريق شبكه اينترنت‏به جهان عرضه شود.

كوثر: با توجه به آشنايى كه با فرق اسلامى داريد، راجع به فرقه‏هاى فعال موجود اطلاعاتى در اختيار ما بگذاريد.

استاد: فرق به آن گروه اعقتادى مثل اشاعره معتزله و نظير اينها گفته مى‏شود و مذاهب بيشتر به حنبلى، شافعى، حنفى و مالكى اطلاق مى‏گردد. البته اين تقسيم‏بندى دقيقى نيست، ولى بيشتر، فرقه به گرايشهاى اعتقادى اطلاق مى‏شود شايد هم بر مسائل فقهى هم گفته شود و بالعكس. به هر حال شناخت فرق و مذاهب اسلامى، تاريخ و بستر پيدايش و علل سياسى فكرى اجتماعى آنها موضوع بسيار مهمى است كه ما از اين طريق ريشه‏دار بودن يا ريشه نداشتن اين فرقه‏ها را مى‏توانيم درك كنيم. از راه شناخت تاريخى آنان مى‏توانيم بدانيم كدام يك از اينها در كتاب و سنت و در منابع اسلامى ريشه دارند و از حقانيت‏برخوردارند، يا چنين نيستند. متاسفانه به اين علم، كمتر در حوزه‏هاى علميه ما شيعيان توجه مى‏شود. بحمدالله بعد از انقلاب اسلامى با توجه رهبر معظم انقلاب اسلامى و اساتيد بزرگ حوزه به اين علم و كتابهايى در اين زمينه نوشته شد، مثل «بحوث فى الملل و النحل‏» استاد سبحانى و ديگر سروران. كلاسهاى زيادى هم در حوزه برقرار شد. و اين بسيار جاى خوشوقتى دارد گرچه اين علم و اساسا علم كلام بطور كلى، هنوز جايگاه خود را در حوزه‏ها پيدا نكرده است.

به نظر من امروز مبارزه با انقلاب اسلامى بيشتر از طريق مسائل كلام است. ما هر روز حداقل شاهد يك كتاب جديد هستيم كه از ناحيه مخالفين ما در خارج ازكشور و در ارتباط با عقايد ما نوشته مى‏شود كه اينها شيعه را جزء باطنيه يا غلات و منحرفين مى‏دانند. در همين كتابخانه شخصى من تعداد زيادى كتاب است كه در عربستان نوشته شده و بيشتر لبه تيز و هجوم آنها روى عقايد ماست; مثلا عصمت امامان، حتى خود امامت را زير سؤال برده‏اند.

مساله بداء و رجعت را، كه از موضوعات مهم عقايد ماست، بهانه كرده و آن را مقدمه از بين بردن ساير مسائل ديگر قرار مى‏دهند.

حكومت اسلامى مبتنى بر نظام امامت است اگر امامت و ولايت‏خدشه‏دار شود، اگر مبانى ما در زمينه علوم اهل‏بيت، عصمت اهل‏بيت، زير سؤال برود، جانشينى ائمه: خدشه‏دار شود، يقينا به اجتهاد ولايت فقيه و فقاهت‏سرايت مى‏كند. رهبر معظم انقلاب در آخرين تشريف فرمايى خودشان به قم فرمودند به اين مضمون كه ما 1000 نفر عالم كلام در حوزه مى‏خواهيم و در گذشته علمايى مثل شيخ طوسى چيزى شبيه درس خارج در كلام داشتند. اين كتاب شافى و تلخيص الشافى بهترين نمونه كار آنهاست‏شيخ طوسى و شيخ مفيد معروف به معلم كلام معروف بدين جهت معلم ناميده شدند كه علم كلام را باز كردند و 200 كتاب كه نوشته‏اند اكثر در علم كلام و رد شبهات اعتقادى است. مناقشات و گفتگوها با علماى اهل سنت داشتند و از عقايد تشيع دفاع كردند.

شما مى‏دانيد پايه مذهب ما اعتقادات ماست و اين اعتقادات اگر خوب ارائه نشود، نمى‏توانيم برنامه‏هاى بعدى را اجرا كنيم. لذا بزرگانى مثل علامه حلى و استادش خواجه نصير كتاب «تجريد الاعتقاد» و «شرح تجريد» مى‏نويسند. آن قدر اين كتاب مهم و زيباست كه حدود هفتاد شرح بر آن نوشته مى‏شود. حتى عالمان اهل سنت هم مثل آقاى قوشجى بر او شرح مى‏نويسد و اين كتاب «شرح قوشجى‏» در حوزه عراق بعد از «كشف المراد» خوانده مى‏شد; چون حاوى عقايد اشاعره است‏بنابراين بحث فرق كلامى على الخصوص، جنبه تاريخى آن مانند زمان پيدايش آن از نظر سياسى و اجتماعى مروجين آنها، شخصيتهايشان تحولاتى كه بر اين فرقه‏ها آمده است، موضوعات بسيار مهمى است و در محكم كردن جايگاه شيعه نقش بسزايى دارد. در بررسى‏هاست كه معلوم مى‏شود شيعه اولين فرقه است كه در كتاب و سنت و زمان پيغمبر ريشه دارد. از زمان رسول اكرم(ص) تاسيس شد و در دامن آن حضرت پرورش پيدا كرد و اتهام پيدايش شيعه به دست عبدالله به سبا افسانه‏اى بيش نيست.

ادعاى پيدايش شيعه، در زمان آل بويه يا در زمان صفويه و يا پس از شهادت امام حسين(ع) و يا پس از شهادت حضرت امير عليه السلام چون 10 - 12 نظريه ديگر از سوى خاورشناسان بى‏اطلاع يا دشمنان شيعه براى بى‏ارزش كردن و بى‏پايه نشان دادن مذهب تشيع مطرح شده است. درست‏بر عكس برخى فرق مثل خوارج مرجئه كه ادامه آنها امروز اباضيه است‏يا اشاعره و معتزله و يا ماتريديه زمانى كه شيعه تشكيل يافت اصلا حرفى از اين فرقه‏ها نبود حتى مذهب فقهاى شيعه هم همين‏طور است.

مثلا مكتب حنابله مذهب مالكيه و ظاهريه و زيديه اينها بعدها تاسيس مى‏شود در حالى كه تشيع مربوط به عصر خود پيامبر(ص) است در زمان خود پيامبر صحبت تشيع بود حتى گفته شد «التشيع و الاسلام ولدا فى زمان واحد» و از همان سال اسلام نبوى كه پيامبر دعوتشان را علنى كردند، فرمودند كيست مرا يارى كند بعد از نزول آيه «وانذر عشيرتك الاقربين‏» اسلام و امامت‏با هم اعلام شد. و رسول خدا(ص) حضرت امير عليه السلام را به عنوان برادر و جانشين خود تعيين كرد.

پس از آنكه حضرت امير عليه السلام اعلام آمادگى مى‏كند براى بار دوم پيامبر(ص) مى‏فرمايد «فايكم يوزرنى على ان يكون اخى و وصيى و خليفتى فيكم‏» حضرت امير عليه السلام لبيك مى‏گويند بعد از سه بار اعلام آمادگى پيامبر فرمود: «هذا على اخى و وصيى و وزيرى و خليفتى فيكم فاسمعوا له و اطيعوه‏» از او بگيريد مذهب‏تان و دينتان را و از او اطاعت كنيد.

تاريخ فرق خيلى مهم است. خوشبختانه كم‏كم، جايش را در حوزه پيدا مى‏كند البته نه در حد شايسته و متناسب با هجوم فرهنگى; چون تهاجم فرهنگى يكى تهاجم فرهنگى اخلاقى سياسى و تهاجم عقيدتى است كه اين بخش متاسفانه مغفول عنه است.

و اما اين كه چه فرقى فعال هستند، بايد عرض كنم ما دو سه نوع فرقه داريم برخى فرقه‏ها به نام فرق اسلامى كه در قرن دوم و سوم بود; مثل همان اشاعره معتزله و يا مرجئه كه بعضى از آنها مثل مرجئه ديگر مرده‏اند، ولى بعضى فرق مثل اشاعره ماتريديه هستند در مصر يا حتى در بعضى مناطق سنى نشين ايران ولى بعضى فرق هر چند وجود فيزيكى ندارند، ولى وجود فكرى‏شان هست، مثل فرقه معتزله كه الآن كتابهايشان در مصر چاپ مى‏شود به خاطر اينكه مكتب معتزله مكتب عقل گراست‏بسيارى از متفكرين مصرى به آن روى آورده‏اند.

فرقه‏هايى هم در اين 200 ساله اخير پيدا شد، كه به كمك استعمار بوجود آمده‏اند و از طريق آمريكا، انگليس، اسرائيل و فراماسون‏ها تقويت و تاييد مى‏شوند و اينها الآن فعالند در دنيا و مراكز مختلف حتى در كشورهاى اسلامى مثل وهابيت، بهائيت قاديانى گرى كه البته وهابيت‏بخشى از همان تفكر حنابله قديمى است كه يك مقدارى هم به آن اضافه شده است. ابن تيميه كه معاصر علامه حلى بوده، عقايدى داشت. از جمله اينكه رفتن به زيارت پيامبر(ص)، تعظيم و تكريم پيامبر و بناء قبر را شرك مى‏دانست و متاسفانه بعد از 5 قرن محمد بن عبدالوهاب اين عقايد را گسترش داد و اكنون 200 سال است كه با حمايت استعمار عقايدشان را در دنيا پخش مى‏كنند و اين دو سه فرقه اخير مثل بهائيت، وهابيت و قاديانى گرى را يا استعمار ايجاد كرده و يا استعمار از آن بهره‏مند مى‏شود.

امروز اينها در جهان اسلام فعال‏اند و به واسطه غفلت ما در ايران هم در بعضى گوشه كنارها فعاليت دارند كه حوزه بايد هوشيار باشد.

كوثر: ديدگاههاى فرق نسبت‏به اهل بيت چگونه است و كدام فرقه به تفكر اهل‏بيت نزديك‏تر هستند؟

استاد: اكثر مسلمانها تا آنجايى كه من اطلاع دارم يا مستقيم يا غير مستقيم نسبت‏به اهل‏بيت: علاقه دارند. بنده شخصا شاهد بوده‏ام در كشورهاى متعددى كه امامزاده‏هايى از اهل‏بيت: هستند مورد احترام مردمند. براى آنها نذر مى‏كنند. به زيارت آنها مى‏روند; حتى در يكى از 5 جزيره سنگاپور كه فاصله‏اش تا ايران حدود 8 ساعت‏با هواپيماست، امامزاده‏اى ديدم از اولاد فاطمه زهرا(س) كه عكس آنجا را دارم دو سه بار به آن جزيره رفتم. مقبره سيد بزرگوارى است‏بالاى تپه، اطرافش سر سبز و زيبا 80 پله بالا مى‏رود شيعه سنى و حتى مسيحى و بودائى هم مى‏روند و نذر مى‏كنند براى اينكه اولاد دار شوند و بارها حاجت‏هاشان برآورده شده‏است.

از دو يا يك ميليارد و نيم مسلمان، حداقل 95 درصد آنها دوستدار اهل‏بيت هستند. اينها علاقه دارند به اهل بيت. آفريقا معركه است نسبت‏به محبت اهل بيت. خيلى‏ها بچه‏هايشان را حسن، حسين، فاطمه نام مى‏گذارند. در مصر در جنوب شرق آسيا اكثر نام فاطمه روى دخترها مى‏گذارند.

در همين قم الآن جوانهايى داريم از كشورهاى ديگر كه اسمهاى مركب مى‏گذارند. حسين كاظم، على جعفر، اسمهايى كه حتى خود ما شيعه‏ها نمى‏گذاريم. اسم مركب گاهى سه اسم را بغل هم مى‏گذارند «خديجه فاطمة الزهرا» اسم يك نفر است و از اين بالاتر اخيرا من كشف كردم كه اينها به شخصيتهاى ايرانى ما علاقه دارند مثلا ما جوانى داريم به نام حزب‏الله محمد حسين بهشتى، محمد تقى جعفرى، جوانى من الآن كپى شناسنامه‏اش را دارم به نام محمد على رجائى. اينهاعجيب شديدا به ايران و تشيع علاقه دارند البته اهل سنت‏خيلى به اهل بيت علاقه دارند و واقعا اين يك كارى است كه شايسته است آستانه مقدس انجام بدهد و گروهى تحقيقى به نام ريشه‏يابى محبت‏به اهل بيت در كشورهاى اسلامى بگمارد. خيلى نمونه‏ها دارد. خود من موارد زيادى را شاهد بوده‏ام. ما خيلى به دل مردم مسلمان نزديكتر هستيم و پل خوبى داريم براى قلوب مسلمين جهان.

من جلساتى در كردستان با علماى اهل سنت دارم در سنندج و در لبنان در اردن در سوريه در سريلانكا كه سفرى به آنجا داشتم، دو سه سال قبل با علماى اهل سنت ديدم اينها چندتن از معصومين(ع) ما را خوب مى‏شناسند، يكى حضرت فاطمه زهرا(س) يكى امام حسن(ع) و امام حسين(ع)، يكى امام زين‏العابدين(ع) به عنوان زاهد عابد. ما خيلى زين‏العابدين‏در ميان آنها داريم يكى هم امام صادق(ع) (اخيرا در روزنامه جمهورى اسلامى تاريخ 12/4/1377 نوشته بود در كشور تاجيكستان كتابى تحت عنوان امام جعفر صادق(ع) به قلم يك نويسنده سنى مذهب نوشته شده و به چاپ رسيده كه بيانگر عمق اعتقاد و گرايش مردم اين مرز و بوم به اهل‏بيت: است.

در بخشى از اين كتاب آمده است در ناحيه شورآباد شهر ختلان واقع در جنوب تاجيكستان روستايى با چشم‏انداز بسيار جذاب كه بر سر در ورودى آن روستا، نام مبارك امام صادق(ع) جلب توجه مى‏كند.

اينها سرمايه‏هاى بزرگى است كه در اختيار ماست، يعنى ما مى‏توانيم راهكارهايى را كشف كنيم كه از طريق اينها بقيه ائمه: را هم بشناسانيم.

كوثر: در همين رابطه خاطره‏اى اگر داريد، بفرماييد.

استاد: همانطور كه مى‏دانيد، سنگاپور جزيره بزرگى است‏به وسعت هزار كيلومتر در جنوب مالزى و حدود سى سال پيش استقلال يافت. خواستند آن را بازسازى كنند تا يك جزيره نمونه بشود و از جمله بر آن شدند تا خيابان عريضى را از شرق تا غرب بكشند. در مسير به قبر سيدى برخوردند كه صد سال پيش از اندونزى به سنگاپور آمده بود حالا يا به جهت فرار از دست مخالفين و يا براى تبليغ. خلاصه خواستند صخره‏هاى اطراف قبر اين سيد را با بلدوزر و حتى با مواد منفجره يك جورى بردارند و بعد قبر سيد را با احترام از آنجا برداشته، به جاى ديگر ببرند تا خيابان مستقيم باشد; اما هيچ چيزى كارگر نشد و اين در اندونزى و مالزى و سنگاپور شايع شد لذا دولت مجبور شد آن خيابان بسيار عظيم و زيبا را به صورت هلالى دور قبر ايشان بچرخاند. بنده هر سال كه مى‏روم قبر ايشان را زيارت كنم و اين قبر در آنجا مثل يكى از همين امامزادگان خودمان است فقط ضريح ندارد ولى قبر خيلى خوب زيبا همراه با عمامه سبز و شجره نامه ايشان كه تا به امام صادق(ع) مى‏رسد.

من از آن شجره‏نامه عكس گرفته‏ام و برخى دوستان فيلم ويدئويى دارند. اخيرا هم نمايندگى جمهورى اسلامى ايران در سنگاپور دو سه تا قالى نفيس به آن مقبره اهدا كرده است.

كوثر: ايشان از علماء بوده‏اند.

استاد: بله، از علماء و از سادات بوده‏اند.

كوثر: اين مزار شريف مورد توجه غير مسلمانها هم هست؟

استاد: مى‏دانيد در مالزى و اندونزى، مسيحى، بودايى، هندو، سنى و شيعه وجود دارد. از وقتى كه اين كرامت را ديده‏اند، همه اين فرقه‏ها به اين مرقد احترام مى‏گذارند و براى دعا و نيايش به آنجا مى‏آيند. سال گذشته خود من داماد و عروسى را ديدم كه بودايى بودند و به همان سبك بودايى در آنجا دعا مى‏كردند.

در سريلانكا هم مشابه اين وجود دارد. در شرق سريلانكا شهرى است كه در آن مقبره تعدادى از سادات اهل بيت: به نام «مقبرة الشرفاء» آنجاست. براى ديدن رفتم، حدود بيست تا سيد در آنجا مدفونند. روى قبرها عمامه سبز با پارچه سبز گذاشته شده است. اين مقبره نيز مورد توجه مردم است. شنيدم بچه‏هايشان وقتى متولد مى‏شوند، اول مى‏آورند اين جا و مى‏گذارند روى قبر تا متبرك شوند.

اين‏ها ساداتى هستند كه حدود پانصد سال قبل به اينجا مهاجرت كرده‏اند و فرزندان آنها نيز مورد احترام مردم‏اند. اگر مى‏خواهند خانه بسازند نوعا سيدى را مى‏آورند تا كلنگ خانه‏شان را بزند و يا نوزادان دخترشان را اول براى تبرك نام فاطمه زهرا(س) را مى‏گذارند بعد نام محلى خودشان را. بنده با چند تا از خانواده‏هاى سادات آنجا ملاقات و گفتگو كردم. شجره‏نامه‏شان را ديدم و عكسى هم از آن گرفتم، معلوم شد به يكى از فرزندان امام صادق(ع) مى‏رسند.

در اندونزى نيز سنديكايى هست‏به نام سنديكاى سادات و براى اين سيدها گذرنامه مخصوصى دارند. اين نشان دهنده جايگاه عظيم سادات اهل‏بيت: در ميان مردم مسلمان دنياست.

خاطره ديگرم مربوط مى‏شود به سه سال قبل كه با آية‏الله واعظ زاده خراسانى و يكى دو نفر از طلاب قم تصميم گرفتيم با «بن‏باز» رهبر مذهبى وهابيها ملاقات كنيم و از نزديك شبهات و ايراداتى را كه به شيعه دارند، پاسخ دهيم و يك گفتگوى علمى داشته باشيم. قرار ملاقات گذاشتيم و رفتيم آنجا جلسه مباحثه و گفتگوى علمى خوبى بود. نكته قابل توجه اين بود كه وهابيان چنانكه مى‏دانيد تبرك جستن را جايز نمى‏دانند و آن را شرك مى‏دانند ولى ما به چشم خودمان ديديم كه ميهمانان آقاى بن‏باز چگونه به ظرف غذاى باقى‏مانده ايشان هجوم آوردند و به عنوان تبرك از آن مى‏خوردند. چون ايشان در آن جلسه از ما براى صرف نهار دعوت كرد و مهمانان ديگرى هم داشت كه از جاهاى مختلف براى ديدن ايشان آمده بودند و آن روز همه ما بر سر يك سفره نشسته بوديم البته آنجا غذاى ما با خود ايشان جدا بود. پس از صرف غذاى ايشان تمامى ميهمانان به عنوان تبرك قدرى از مانده غذاى او را خوردند!!

كوثر: حضرت عالى براى بهتر و بيشتر آشنا شدن ديگر فرقه‏هاى مسلمان با شيعه و اهل بيت: چه پيشنهادى داريد؟

استاد: به نظر من راههاى زيادى وجود دارد و ما زمينه‏هاى فراوانى داريم اگر درست از آنها استفاده كنيم يكى همين بارگاههاى ائمه: و امامزادگان است. بخصوص بارگاهى كه ما در ايران داريم و بويژه دو بارگاه مقدس امام رضا عليه السلام و حضرت معصومه(س) كه امروزه مورد توجه جهانيان است ما مى‏توانيم از طريق برگزارى كنگره‏هايى در خارج از كشور درباره امام رضا عليه السلام و حضرت معصومه(س) اينها را به جهانيان معرفى كنيم.

ديگرى استفاده از شبكه اينترنت كه شبكه اطلاع رسانى جهانى است و امروز اكثر مردم دنيا از آن استفاده مى‏كنند. ما مى‏توانيم با معرفى شيعه و امامان و عقايد آنها از اين طريق بهره زيادى ببريم. متاسفانه در يكى از سفرهايى كه به خارج داشتم، ديدم، اسماعيليها، صوفيها، قاديانيها و حتى بهائيها اطلاعات فراوانى را در جهت معرفى مذهب و مرام خود به اين شبكه داده‏اند، ولى درباره شيعه اطلاعات خيلى كم و آن هم توسط افراد ضعيف وارد شده بود كه خيلى باعث تاسف است.

راه ديگر ايجاد نمايشگاههاى دائمى در كنار اين اماكن مقدسه است در موضوعات مختلف آثار تاريخى، فرهنگى و علمى شيعه معرفى بزرگان و فقهاى نامدار شيعه و خدماتى كه در زمينه‏هاى مختلف انجام داده‏اند تا آنهايى كه به زيارت مى‏آيند از اين فرصت در جهت آشنايى بيشتر خود استفاده كنند.

در مالزى من نمايشگاهى را ديدم درباره تاريخ اسلام از تمامى جنگهاى اسلام و مقاطع حساس تاريخى آن، كه توجه هر بيننده‏اى را به خود جلب مى‏كرد.

و همچنين ايجاد نمايشگاههاى بزرگ كتاب در كنار اين اماكن مقدس و در معرض رفت و آمد و ديد زائران همراه با كتابهاى متنوع در سطوح مختلف عرضه شود تا بينندگان را وادار به خريد و مطالعه كتاب نمايد.

راه ديگر برگزارى مسابقات بين‏المللى مقاله نويسى و كتاب نويسى درباره امامان شيعه هر وقتى يكى از امامان: به مسلمانان و حتى غيرمسلمانان معرفى شود و درخواست‏بهترين مقاله يا كتاب درباره آن امام عزيز بشود، با تعيين جوايز سنگين براى برترينها كارى كه ما در عراق راجع به حضرت امير عليه السلام و حضرت زهرا(س) چند سال پيش انجام داديم و خيلى هم خوب بود. مقالات و كتابهاى بسيار نفيسى نوشته شد حتى غيرمسلمانها نيز نوشتند كه اتفاقا دو اثر خوب آن مربوط به سليمان كتانى مسيحى بود. يكى راجع به حضرت امير عليه السلام و ديگرى راجع به حضرت زهرا(س) نوشت.

مثلا راجع به حضرت زهرا(س) و حضرت معصومه(س) از تمامى زنان مسلمان خواسته شود كه مقاله يا كتاب بنويسند. مدارك و منابع مورد نياز هم در اختيار گذاشته شود. اين هم راه ديگرى است‏براى معرفى اهل‏بيت:.

راه ديگر كه البته جنبه خصوصى‏تر دارد، شناسايى سادات كل جهان است. الآن كه بحمدلله در راس رهبرى اين كشور سيدى از سادات اهل بيت: قرار گرفته است، بسيار مناسب است الآن حدود 40 ميليون سيد وجود دارد ما اگر بتوانيم اينها را شناسايى كنيم و حتى بزرگانى كه از دنيا رفته‏اند و داراى نام و نشانى هستند كه فراوانند در هند، پاكستان، جنوب آسياى شرقى و ... يك تشخص به اين مجموعه بدهيم و اينان بدانند كه جزء يك شجره هستند و همگى به پيامبر اكرم(ص) مى‏رسند و از اهل‏بيت هستند. خود همين انتساب مى‏تواند انگيزه‏اى براى آشنا شدن آنان با خاندان پيامبر گردد و آنها را به اهل‏بيت پيامبر نزديك سازد و اين خيل عظيم را كه بيشترشان غير شيعه هستند، آماده براى شنيدن سخنان ائمه: و معارف اهل بيت نمايد. مشابه كارى كه سيد مرتضى و سيد رضى براى سادات زمان خود انجام دادند همه سادات را در يك جا ثبت نام و به امور آنان رسيدگى مى‏كردند. در حقيقت‏سنديكايى براى سادات تشكيل داده بودند. لذا سيد رضى سمت نقيب الاشراف را داشت.

ضمن آن كه با اين كار مصداق اين آيه شريف را به همه جهانيان نشان داده‏ايم كه «انا اعطيناك الكوثر» فخر رازى ذيل اين آيه شريفه مى‏نويسد «كوثر معناى زيادى دارد سومين معناى آن فرزندان رسول خدايند كه واقعا هم از نظر كمى و هم از نظر كيفى زيادند با آن كه بنى‏اميه از سادات كشتند هنوز تعدادشان فراوان است و از نظر كيفى هم در ميان آنان باقر است و صادق است و سجاد است و نفس زكيه.»

خلاصه آنكه اين مجموعه اگر يك ارتباط معنوى با هم پيدا كنند آثار و بركات فراوانى دارد. الآن در آفريقا و شمال آفريقا; تونس، الجزاير، مغرب حدود 4 ميليون سيد است ولى متاسفانه عاشورا را به خاطر ناآگاهى جشن مى‏گيرند و نمى‏دانند كه شهادت جدشان است. شخصى چندى پيش كتابى نوشته بود بنام «فاجعه كربلا» و براى عده‏اى از اينان فرستاده بود آنها پس از اطلاع با آنكه هر سال عاشورا برايش تبريك مى‏فرستادند از آن به بعد معذرت‏خواهى كردند و بجايش تسليت مى‏گفتند. اين نشان دهنده روحيه آمادگى است‏براى دفاع از اجدادشان و اين‏ها عده كمى نيستند.

كوثر: از اين كه وققتان را در اختيار ما گذاشتيد متشكريم. در پايان اگر لازم مى‏دانيد مطلبى بفرماييد، ما آماده شنيدن هستيم.

استاد: بنده هم از فرصتى كه به من داديد تشكر مى‏كنم و خواهشى داشتم از مسؤولان فرهنگى آستانه كه عرض مى‏كنم. خوب است ترتيبى داده شود تا زائران به هنگام نماز به جاى زيارت به نماز جماعت مشغول شوند، علاوه بر ثواب نماز جماعت و اهميت نماز اول وقت از نظر روايات با توجه به اين كه الآن غير شيعيان هم به زيارت مشرف مى‏شوند بخصوص گاه شخصيتهاى علمى و فرهنگى از كشورهاى اسلامى مى‏آيند، براى اينان ديدن چنين صحنه‏هايى شگفت‏انگيز است و آنان را نسبت‏به عملكرد ما شيعيان بدبين مى‏سازد كه هنگام نماز جماعت عده‏اى مشغول زيارت باشند به هر حال نماز چيزى است كه همه مسلمانان به ديده عظمت‏به آن مى‏نگرند و بى‏اهميتى به نماز از هيچ كس شايسته نيست و از ما شيعيان بخصوص در اين مكان مقدس انتظار بيشترى است.