لطفا منتظر باشید ...
كارنامه ما در محضر قرآن و عترت(ع)
سردبيراين ارتباط قرآن و عترت عليهم السلام، پيوندي شگفت انگيز است. بين آن دو، نقاط اشتراك فراوان وجود دارد كه به فهرستي از اين مشتركات اشاره مي شود:- هردو «هادي»اند.- هردو «مهدي»اند.- هردو «كريم»اند.- هردو «سفينه نجات»اند.- هردو «صراط مستقيم»اند.- هردو «سراج منير»اند.- هردو «حبل الله»اند.- هردو «مظلوم»اند- هردو «مبشّر»اند.- هردو «نذير و منذر»اند.- هردو «معصوم»اند.- هردو «مصباح هدايت» اند.- هردو «رحمت الهي» براي جامعه انساني اند.- هردو «كانون حكمت ايزدي»اند.- هردو «عامل تزكيه و تعليم» جامعه بشري اند.- هردو «شفيع»اند.- هردو «شفابخش»اند.- هردو «كلمات الله»اند.- هردو «شاهد و شهيد»اند.- هردو «مهجور»اند.- هردو «مردمي و به زبان مردم»اند.- هردو «فصل الخطاب»اند.- هردو «مجيد»اند- هردو «حكيم»اند.- هردو «عظيم»اند- هردو «كوثر» زلال الهي اند.- هردو «منادي استقلال، آزادي، عدالت»، زندگي شرافتمندانه، صلح و برادري اند.وظايف ما در برابر ثقلين
وظايف ما نسبت به قرآن و عترت عليهم السلام وظايفي مشابه و همسان است؛ همان تكاليفي كه نسبت به قرآن برعهده داريم، در برابر اهل بيت عليهم السلام نيز وجود دارد. در آيات قرآن و احاديث معصومان عليهم السلام اين مطلب، تصريح شده است.«بايدهاي مسلمانان» را نسبت به قرآن چنين مي توان برشمرد:- «اعتصام به قرآن و عترت».- «تمسّك به قرآن و عترت».- «اطاعت از قرآن و عترت».- «اتّباع و پيروي از قرآن و عترت».- «ايمان به قرآن و عترت».- «محبّت به قرآن و عترت».- «استشفاء و درمان خواهي از قرآن و عترت».- «شفاعت خواهي و توّسل به قرآن و عترت».- «استماع كلام الله و سخن عترت».- «انصات و سكوت در برابر آنان».- «پذيرش قضاوت و داوري آنان».- «تسليم بودن در برابر قرآن و عترت».- «نصرت و ياري قرآن و عترت».- «دفاع از قرآن و عترت».- «تبيين جايگاه قرآن و عترت».- «پاسداري قرآن و عترت از تحريف».آموزش، پژوهش، نگارش و اطلاع رساني در قلمرو گسترده فرهنگ قرآن و عترت، از وظايف عمومي و فراگير مسلمانان است؛ براي تك تك اين وظايف در قرآن و حديث شواهدي وجود دارد كه در اين نوشتار مجال پرداختن به تمام آن نيست و محقّقان و علاقمندان مي توانند با پژوهش هايي مستند و نگارش مقالاتي مستقل،اين وظايف را تدوين كنند.كارنامه ما در آستان ثقلين
ما فرزندان قرآن و عترت اگر بين خود و خداي خود به محاسبه نفس برخيزيم و كارنامه خويش را در برابر اين دويادگار گرانقدر نبوي مرور كنيم، شرمندگي هاي فراوان داريم بطوري كه بايد به پيشگاه قرآن و نبوّت و عترت عذر تقصير بياوريم و در جبران كوتاهي هاي خود بكوشيم. كارنامه ما در ابعاد گوناگون و از زاويه هاي مختلف شايسته بررسي است:- كارنامه فردي.- كارنامه صنفي.- كارنامه دولت.- كارنامه ملّت.- كارنامه نظري.- كارنامه عملي و...گرچه هستند چهره هاي برجسته اي كه در بخشي از وظايف موفق بوده اند و شايد در آستان قدس قرآن و نبوّت كمتر شرمساري دارند؛ ولي بسياري از ما در كارنامه فردي و صنفي و اقدامات نظري و عملي، عرق شرم بر جبين داريم و از كم كاري ها، ناتواني ها، بي برنامه گي ها، سهل انگاري ها و... بايد استغفار كنيم.در بين كارهاي خوب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، كتابي به نام «كارنامه قرآني جمهوري اسلامي ايران» وجود دارد كه مروري بر 25 سال فعاليت هاي قرآني كشور است.اين كتاب در بهمن 1383 ش. توّسط «مركز توسعه و ترويج فعاليت هاي قرآني»، زير نظر آقاي برزين ضرغامي منتشر شده است. در اين كتاب كه در حدّ خويش كاري ارزشمند و مفيد است، گزارشي از فعاليت هاي قرآني در كشور، ضمن نه فصل،ارائه شده است. و تقريباً به همه اقدامات قرآني ملّت و دولت و حوزه و دانشگاه اشاره شده است. گرچه گزارش فعاليت هاي نظري در حوزه قرآن است و از گزارش «كارنامه عملي» جمهوري اسلامي خبري نيست!كارنامه نهادهاي دولتي و مردمي طوري آميخته و در كنار هم آمده است كه قصور و تقصيرهاي دولت و دولتمردان پنهان مانده است. عملكرد دولت هاي گذشته در زمينه قرآن و عترت، جاي گفتگوي فراوان دارد.آيا به راستي دولت جمهوري اسلامي به ميزان يكصدم آنچه براي ورزش، وقت و بودجه و تبليغات و امكانات گذاشته، براي قرآن و عترت سرمايه گذاري كرده است؟ آيا قرآن و عترت، كانون فرهنگ اسلامي و مهم ترين نياز فردي و اجتماعي و محور وحدت و صلح و عدالت جهاني نيست؟ راستي اگر كارهاي مردم و مردمي را از اين كارنامه 25 ساله جدا كنيم و به حساب دولت و دولتمردان نگذاريم؛ دولت جمهوري اسلامي در بُعد آموزشي، پژوهشي، چاپ و نشر، رسانه اي و توليد نرم افزارهاي قرآني به تكاليف الهي و مردمي خويش عمل كرده است؟ اقدامات فردي در درون دولت و اقدامات نهادهاي مردمي و هدايت هاي رهبري، جاي تقدير و سپاس فراوان دارد؛ ولي مجموعه نظام درباره قرآن و به ويژه عترت عليهم السلام بسيار كوتاهي كرده است.راستي دولتمردان جمهوري اسلامي از موضع برنامه و بودجه مي توانند بگويند در 25 سال گذشته براي گسترش فرهنگ عترت چه كرده اند؟ و اگر نامگذاري چند سال به نام اميرالمؤمنين و عزّت حسيني از سوي رهبري نبود، شرمساري ها چقدر بيشتر بود! و كوتاهي ها و شرمندگي ها چه ميزان افزايش مي يافت؟!درست است كه صدها هزار جلسه تلاوت قرآن در كشور وجود دارد؛ ولي «تلاوت» گام نخستين است و كاري خودجوش و مردمي؛ مديران نظام، در جهت حمايت از اين موج معنوي و تلاش مردمي چه كرده اند؟درست است كه در زمينه روخواني و روان خواني و تجويد و حفظ قرآن هم هزاران دوره آموزشي برگزار شده است؛ ولي روخواني و روان خواني با انس با قرآن و تدبّر و فهم آن فرسنگ ها فاصله دارد. و به علاوه اين كارها چقدر مورد حمايت مسؤولان نظام قرار گرفته است؟ روخواني و تلاوت و ترتيل و تجويد و مسابقات قرآني همه كارهايي خوب و مفيد است؛ ولي قرآن براي تلاوت تنها نيست؛ قرآن براي تجويد تنها نيست؛ قرآن ابزاري براي برگزاري مسابقات و رقابت هاي تفاخرآميز و خودنمايي و احياناً راهي براي دست يابي به پلوپز، دوچرخه، راديو ضبط و دوربين عكّاسي نيست. قرآن، ابزاري براي گرفتن مدرك «كارشناسي»، «كارشناسي ارشد» و «دكتري» نيست. قرآن كتاب زندگي است. قرآن كتاب «آزادي» و «آگاهي» و «استقلال» ملّت هاست. قرآن منشور «توحيد و عدالت» است. قرآن و عترت موجوداتي زميني نيستند؛ هردو آسماني و ملكوتي اند. هردو ارمغان خدا و پيامبر براي هدايت زمينيان اند. نياز به قرآن و عترت، نيازي موقّت نيست؛ تا آدميان و پريان در جهان زندگي مي كنند، به قرآن و عترت نيازمندند. تمسّك به قرآن و عترت به معناي توسّل در حوائج روزمرّه فردي نيست؛ گرچه توّسل هم نشان عقيده است. تمسّك به عترت، كاري از قبيل سفرهاي تفريحي و جهانگردي و سرزدن به مشاهد و مراقد امامان و امامزادگان و تفرّجي حلال و گَشتي تجاري - علمي نيست.تمسّك به عترت، صرف اشك ريختن و سينه زدن و مدّاحي و مرثيه سرائي و خالي كردن عقده دل به ياد امامان عليهم السلام نيست. تمسّك به عترت، آميزه اي از مودّت، معرفت، اطاعت و تلاش براي ايجاد نظام «امامت» در جهان است.نبايدها در برابر ثقلين
وظايف ما در برابر قرآن و عترت، دو رويه بايد و نبايد دارد. مواضع و برخوردهاي ما با ثقلين، گاهي خواسته و يا نخواسته، دانسته و ندانسته در قلمرو «نبايدها» قرار مي گيرد و مشكلات فرهنگي و سياسي و اقتصادي جوامع اسلامي ناشي از اين برخوردها و موضع گيري هاست:- انكار جايگاه و ارزش هاي قرآن و عترت.- تكذيب قرآن و عترت.- تحريف لفظي و معنوي قرآن.- تحريف لفظي و معنوي احاديث اهل بيت عليهم السلام.- تحريف سيره و مواضع معصومان عليهم السلام.- استفاده ابزاري از جايگاه قرآن و عترت.- اعراض و بي توجهي به پيام قرآن و حديث.- غفلت و فراموشي پيام خدا و پيامبر و اهل بيت عليهم السلام.- تحقير و كوچك شمردن قرآن و عترت.- محو كردن و تخريب آثار قرآن و عترت.- عصيان و مخالفت عملي با قرآن و عترت.- پذيرش بخشي از قرآن و انكار و ردّ بخشي ديگر.- پذيرش برخي از معصومان عليهم السلام و انكار برخي ديگر.- اتّهام جمود و جنون و شعر و ساختگي بودن به سخن خدا و پيامبرصلي الله عليه وآله وسلم و متّهم كردن عترت به نداشتن «سياست»، «تخصّص» و نعوذ بالله «رياست طلبي» يا «فريب خوردگي».- سرگرم شدن به واژه هاو حروف و اعراب و موسيقي و بي توجّهي به محتوا و پيام قرآن و عترت.اين مواضع و رفتارها، همه ابعاد و انواع و اشكال گوناگون محروم سازي خود و جامعه از «فرهنگ ثقلين»است. قرآن و انديشه عترت بايد بر ذهن، زبان، قلب، زندگي شخصي، احزاب، تشكّل ها، نهادها و ادارات، مجلس، دولت، فرهنگ و بهداشت، هنر و ورزش، دفاع و سياست، حاكم باشد.تلاوت قرآن در مجالس و محافل بايد سمبل حاكمّيت قرآن بر تمام انديشه ها و مواضع جلسات باشد و در سراسر زندگي، قرآن و عترت عليهم السلام حضور داشته باشند.بايد به جاي شبي با قرآن و عصري با عترت عليهم السلام، عمري را در سايه قرآن و عترت زندگي كنيم. آغاز برنامه هاي صدا و سيما با نام خدا و يا تأسيس يك شبكه قرآن و راديو قرآن، در عين حال كه كارهايي ارزشمند است، كافي نيست. مهم آن است كه قرآن و عترت روح حاكم بر همه شبكه ها و همه كانال ها باشد، نه چيزي در كنار ديگر شبكه ها و برنامه ها!به تعبير مولايمان علي عليه السلام «قرآن، نوري است كه بايد بدان اقتدا كرد، آن را به گفتار واداريد، ولي هرگز خودش سخن نمي گويد. من، شما را از گفتار او آگاه مي كنم. هان بدانيد! كه دانش آينده ها و داستان گذشته ها و داروي دردها و قانون كارها، در آن است!»(1)قرآن آموزي،قرآن شناسي،قرآن پژوهي،قرآن خواني،قرآن نگاري،قرآن ستايي،قرآن آرايي،قرآن درماني،قرآن گرائي،قرآن گستري،قرآن فهمي،قرآن مداري،«قرآن محوري» و «قرآن سالاري» همه و همه، كارهايي قرآني است.تمسّك به قرآن به معناي دست يابي به قلّه هاي بلند «قرآن فهمي» و «قرآن مداري» و «قرآن سالاري» در زندگي فردي و اجتماعي است كه مهم ترين وظايف فرزندان قرآن و پيامبرصلي الله عليه وآله وسلم است.تدبّر در قرآن،ترتيل قرآن،عمل به كتاب الله،اقامه احكام الله،عدم تعدّي از حدود الهي،حلال شمردن حلال الهي، تحريم محرّمات قرآني،و تلاوت قرآن - حقّ تلاوت آن - و پاسداري از معروف ها و ستيز با منكرات اجتماعي - محور كارهاي قرآني عترت عليهم السلام است، چيزي كه امروز سخت بدان محتاجيم و كارنامه امروز ما در اين زمينه - اجراي قرآن و اهداف عترت عليهم السلام - بسيار ضعيف و غم انگيز است!اميدواريم همزمان با فرارسيدن بهار قرآن (رمضان 1426 .ق.) و طلوع دولت مكتبي در افق مديريت جمهوري اسلامي،« قرآن و عترت» جايگاه خويش را در نظام برنامه ريزي و مديريت كشور پيدا كند و «دو ستاد» تحت عنوان «ستاد فعاليت هاي قرآني» و «ستاد فعاليت هاي ولايي» شكل گيرد و با شناخت وظايف، كارهاي انجام شده، كارهاي ناقص و در دست اقدام، گامهايي بلندتر در ترويج فرهنگ قرآن و عترت بردارد. باشد كه اين يادگار نبوي صلي الله عليه وآله وسلم از مهجوريت خارج شود و زمينه اجراي اهداف بلند قرآني فراهم گردد.ان شاءالله1. نهج البلاغه، ترجمه مرحوم محمّد دشتي، خطبه
