لطفا منتظر باشید ...
آثار اهل بيتي در همايش كتاب سال حوزه
محمد اصغري نژادبرگزاري همايش كتاب سال از سوي مسؤولان و دست اندركاران مراكز علمي و فرهنگي در سال هاي اخير، كاري بسيار پررونق و چشمگير شده است. با اين اقدام، پژوهشگران و نويسندگان، مورد تشويق قرار گرفته و ساختار تأليف و تحقيق و ترجمه، سازمان يافته تر مي شود. در عين حال نيز آثار برتر در زمينه هاي گوناگون معرّفي مي گردد تا محقّقان و دوستداران فرهنگ و انديشه از برگزيده هاي كتاب، سود برده و وقت كمتري هزينه نمايند.البته اينكه آيا كتاب هاي هر ارگان و مركز فرهنگي - پژوهشي واقعاً بهترين آثار هستند يا نه؟ اينكه آيا در امتيازهاي داده شده به آنها نقصاني وجود دارد يا نه؟ جاي تأمّل هست؛ يعني ممكن است خواسته يا ناخواسته، به عمد يا از روي سهو، حق كشي هايي صورت پذيرد و تبعيض هايي اعمال شود. ولي ما اصل را بر صحّت و سلامت ارزيابي ها مي نهيم و از برگزار كنندگان اين همايش ها، تشكّر و قدرداني مي نماييم و خواستارِ حدّاكثر دقّت و انصاف در ارزيابي ها هستيم.از جمله مراكزي كه عهده دار اين مهم اند، «دبيرخانه كتاب سال حوزه» است. اين ارگان در سال 1377 ش. به همّت معاونت پژوهشي حوزه علميه قم و با اهداف ذيل، تأسيس گرديد:1. گسترش و تعميق فرهنگ تحقيق و پژوهش در حوزه.2. شناسايي آثار برتر حوزويان در عرصه هاي تأليف، تحقيق و ترجمه.3. بازيابي هرم علمي آثار حوزويان.4. ساماندهي فراورده هاي علمي و شناسايي موضوعات و زمينه هاي پژوهشي.5. شناسايي و تشويق پژوهشگران جوان حوزه و تقويت انگيزه هاي تحقيق و پژوهش در آنان.اين دبيرخانه تاكنون شش دوره همايش كتاب سال حوزه را بر گزار نموده است. مجموع آثار رسيده به دبيرخانه از سال 1378 تا 1383 ش. بيش از 2700 عنوان است. تاكنون در اين همايش، 230 اثر، برگزيده و تشويق شده است. تعداد كتاب هايي كه رتبه اوّل را در اين همايش كسب نموده اند، 25 عنوان، عنوان هاي كسب شده در رتبه دوم، 85 مورد و رتبه سوم نيز 120 عنوان را به خود اختصاص داده است.(1)16 اثر برگزيده
نظر به جايگاه والايي كه اهل بيت عليهم السلام در عالم تكوين و تشريع و در فرهيختگان و دانش پژوهان و بازار علم و انديشه دارند، دفتر مجلّه كوثر در صدد بر آمد به معرفي پاره اي از كتاب هاي برگزيده همايش هاي شش ساله حوزه در موضوع فوق دست زند. در اين ميان از آثاري كه رتبه نخست را كسب كرده اند، به تفصيل ياد مي شود و از مابقي به صورت گزارشي.كتاب ها و آثار مورد نظر اين مقاله، عبارتند از:1. تحقيق و تصحيح سفينةالبحار، علي اكبر الهي خراساني، 1377 ش. (رتبه نخست).2. پژوهشي در عصمت معصومان عليهم السلام، حسن يوسفيان و احمد حسين شريفي، 1377ش. (رتبه اوّل).3. فرهنگ سخنان امام حسين عليه السلام، محمد دشتي، 1377 ش. (رتبه سوم).4. مسند فاطمةالزهراء عليها السلام، سيد حسين شيخ الاسلامي، 1377 ش. (رتبه سوم).5. العبد الصّالح موسي بن جعفر عليه السلام، محمد فاضل مسعودي، 1377 ش. (تشويقي).6. حياة اميرالمؤمنين عليه السلام عن لسانه، محمد محمديان، 1378 ش. (رتبه دوم).7. سيماي حكومتي امام علي عليه السلام، علي اكبر بابازاده، 1378 ش. (تشويقي).8. المعجم المفهرس لأعلام احاديث بحارالانوار، مركز مطالعات دفتر تبليغات اسلامي، 1379 ش. (رتبه دوم).9. الامام الحسين في مكّة المكرّمة، نجم الدّين مروّجي طبسي، 1379 ش. (تشويقي).10. صحيفه امام علي عليه السلام، انتشارات جامعه مدرّسين، 1379 ش. (تشويقي).11. سيره سياسي امام علي عليه السلام، سيد احمد خاتمي، 1379 ش. (تشويقي).12. سيري در سيره و جواني علي عليه السلام، سيد مجيد پور طباطبايي، 1379 ش. (تشويقي).13. دانشنامه امام علي عليه السلام، گروهي از نويسندگان، 1380 ش. (رتبه دوم).14. حاكميت سياسي معصومان عليهم السلام، محمدعلي رستميان، 1381 ش. (رتبه سوم).15. ترجمه و تحقيق ويژگي هاي اميرمؤمنان عليه السلام، فتح الله نجّارزادگان، 1382 ش. (رتبه دوم).16. سازمان وكالت...، محمدرضا جبّاري، 1382 ش. (رتبه سوم).دانشنامه امام علي عليه السلام
عناوين مجلّدات دانشنامه امام علي عليه السلام عبارتند از:ج صفر: درآمد.ج 1: حكمت و معرفت.ج 2: مبدأ و معاد.ج 3: نبوّت و امامت.ج 4: اخلاق و سلوك.ج 5: حقوق.ج 6: سياست.ج 7: اقتصاد.ج 8: تاريخ.ج 9: تاريخ.ج 10: سيره.ج 11: سيره.ج 12: مرجع شناسي.مؤلّفان و مقاله ها
جلد اوّل
رضا برنجكار (عقل و معرفت عقلي)؛ محمدتقي فعالي (قلب و معرفت قلبي)؛ سيد محسن ميرباقري (فطرت و معرفت فطري)؛ محمدباقر سعيدي روشن (وحي و معرفت وحياني)؛ علي نقي خداياري (قرآن شناسي)؛ محمد مرادي (روش تفسير قرآن)؛ رضا داوري اردكاني (تاريخ و معرفت تاريخي)؛ حميد پارسانيا (هستي شناسي)؛ احمد عابدي (خلقت)؛ حسنعلي علي اكبريان (حقيقت دنيا) و نيز (دين و دنيا).جلد دوم
محمد محمدرضايي (برهان هاي اثبات وجود خدا)؛ سيّد جعفر سيّدان (توحيد)؛ محمدتقي سبحاني (اسماء و صفات خداوند)؛ امير ديواني (ايمان)؛ علي ربّاني گلپايگاني (هدايت و ضلالت)؛ علي افضلي (قضا و قدر)؛ حسن طارمي (بداء)؛ محمد بياباني (جبر و اختيار و عدل الهي)؛ هادي صادقي (خير و شرّ)؛ زين العابدين قرباني (معاد).جلد سوم
حسن يوسفيان و احمد حسين شريفي (بعثت و نبوّت)؛ عبدالحسين خسروپناه (قلمرو دين)؛ محمد بياباني (امامت و خلافت)؛ سيد كاظم طباطبايي نژاد (ادلّه و نصوص امامت علي عليه السلام)؛ سيد محمود طباطبايي (حُبّ امام علي عليه السلام)؛ مهدي علي زاده (موعود جهاني)؛ حسن يوسفيان (علم غيب امام عليه السلام)؛ نعمت الله صفري فروشاني (غلوّ).جلد چهارم
عبدالله جوادي آملي (حيات عارفانه امام علي عليه السلام)؛ احمد ديلمي (مباني و نظام اخلاق)؛ سعيد بهشتي (تربيت عقلاني)؛ محسن جوادي (سعادت)؛ محمدحسين ساكت (كرامت انسان)؛ سيد محمدعلي مدرّسي (عبادت و عبوديّت)؛ علي نصيري (دعا)؛ محمدعلي سادات (تقوا)؛ هادي مسعودي (نفاق)؛ محمدعلي حاجي (آسيب شناسي تربيت ديني).جلد پنجم
ابوالقاسم علي دوست (امام علي عليه السلام و فقه)؛ سيد مصطفي محقّق داماد (حقوق بشر)؛ مهدي مهريزي (حقوق زن)؛ محمود حكمت نيا (جايگاه بيعت در حكومت)؛ محمد هادي معرفت (حقوق متقابل مردم و حكومت)؛ احمد حاجي ده آبادي (جرم شناسي)؛ محمدعلي حاجي ده آبادي (پيشگيري از جرم)؛ سيد محمود ميرخليلي و محمدعلي حاجي ده آبادي (حقوق مجرمان)؛ احمد رمضاني(آيين دادرسي).جلد ششم
علي ذوعلم (امام علي عليه السلام و سياست)؛ محمد سروش (اهداف و آرمان هاي حكومت)؛ سيد صادق حقيقت (آسيب شناسي حكومت)؛ محسن مهاجرنيا (ساختار حكومت امام علي عليه السلام)؛ سيد عبّاس نبوي (جامعه آرماني)؛ حسن يوسفيان و احمد حسين شريفي (امام علي عليه السلام و مخالفان)؛ سيد حسن اسلامي (امر به معروف و نهي از منكر)؛ سيد علي ميرموسوي (عوام و خواص)؛ احمد مبلّغي (هدف و وسيله)؛ محمد حسن قدران قراملكي (جهاد).جلد هفتم
احمد علي يوسفي (مباني فلسفي نظام اقتصادي)؛ محمد مهدي كرمي و عسكر ديرباز (عدالت اقتصادي)؛ عبدالامير خادم علي زاده (دنيا و آخرت)؛ مجيد رضايي (زهد و قناعت)؛ علي اصغر هادوي نيا (فقر و غنا)؛ سيد رضا حسيني (سيره اقتصادي امام علي عليه السلام)؛ محمدتقي حكيم آبادي گيلك (دولت و سياست هاي اقتصادي)؛ سيد رضا حسيني (بيت المال)؛ سيد حسين ميرمعزّي (اصلاحات اقتصادي)؛ محمدنقي نظر پور (بازار).جلد هشتم
سيد جعفر شهيدي (زيست نامه امام علي عليه السلام)؛ عبدالرحيم قنوات (در كنار پدر (ابوطالب))؛ محمد حسين رجبي (امام علي عليه السلام در عهد پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم)؛ محمد باقر انصاري (غدير)؛ محمد دشتي (سندشناسي غدير)؛ رضا استادي (فدك)؛ سيد حسن فاطمي (سقيفه)؛ علي دواني (اصحاب امام علي عليه السلام).جلد نهم
حجّت الله جودكي (قاعدين)؛ علي ملكي ميانجي (ناكثين)؛ يعقوب جعفري (قاسطين)؛ سيد جعفر مرتضي عاملي (مارقين)؛ محمد علي جاودان (سبّ)؛ محمد حسين رجبي (كوفه)؛ علي رفيعي (نجف).جلد دهم
علي رفيعي علامرودشتي (سيره امام علي عليه السلام)؛ سيد مرتضي عسكري (امام علي عليه السلام در قرآن)؛ فتح الله نجّارزادگان (آيه ولايت)؛ رضا اسلامي (آيه مباهله)؛ محسن معيني (امام علي عليه السلام در نگاه پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم)؛ داوود الهامي (امام علي عليه السلام در نگاه صحابه)؛ علي مختاري (نام ها و لقب هاي امام علي عليه السلام).جلد يازدهم
سيد محمد راستگو (فصاحت و بلاغت امام علي عليه السلام)؛ محمد كاظم رحمان ستايش (روايات امام علي عليه السلام)؛ سيد اصغر ناظم زاده قمي (فضايل و مناقب امام علي عليه السلام)؛ رضا مختاري (مظلوميت امام علي عليه السلام)؛ علي مختاري (اوصاف منصوص امام علي عليه السلام)؛ محمد رضا كاشفي (تأثير امام علي عليه السلام بر فرهنگ و تمدّن اسلامي)؛ محمد رضا موحّدي (تأثير امام علي عليه السلام بر ادبيات فارسي).جلد دوازدهم
ابوالفضل حافظيان بابلي (نهج البلاغه)؛ سيد كاظم طباطبايي (اسناد نهج البلاغه)؛ مصطفي بروجردي و علي صدرايي خويي (شرح هاي نهج البلاغه)؛ علي صدرايي خويي (مستدركات نهج البلاغه)؛ سيد محمدعلي ايازي (مصحف امام علي عليه السلام)؛ مهدي مهريزي (ديوان امام علي عليه السلام)؛ ناصرالدين انصاري قمي (غررالحكم و دررالكلم)؛ محمد صحّتي سردرودي (احقاق الحق)؛ علي صدرايي خويي (صحيفه علويه)؛ محسن معيني (عبقات الانوار)؛ علي ابوالحسني «منذر» (الغدير)؛ رسول جعفريان (غديريّه نگاري در جهان اسلام).علي صدرايي خويي، محسن معيني، علي اصغر حقدار، محمود طيّار مراغي، علي رضا هزار، ابوالفضل حافظيان بابلي، سيد جعفر حسيني اشكوري، علي رضا هزار، علي رضا هزار، محمدكاظم محمودي، علي رضا هزار، محمود طيار مراغي، محمود طلوعي، محمد باقر انصاري، علي رضا هزار، محمود طيار مراغي، علي صدرايي خويي، محمد كاظم رحمان ستايش، محمد كاظم رحمان ستايش، ابوالفضل حافظيان بابلي، ابوالفضل حافظيان بابلي، عبدالهادي مسعودي، ابوالفضل حافظيان بابلي و محسن معيني (تحت عنوان كلّي «مرجع شناسي» به معرّفي كتاب هاي: اثبات الوصيه، الجمل، الغارات، الغدير في التّراث الاسلامي، المسترشد في الامامة، المعيار و الموازنة، المناقب، اليقين، خصائص اميرالمؤمنين عليه السلام، دستور معالم الحكم، عمدة عيون صحاح الاخبار، غايةالمرام، كتاب سليم بن قيس، كفايةالطالب، مأة كلمة، مسند علي بن ابي طالب عليه السلام، مسند الامام علي عليه السلام، مشارق انواراليقين، مناقب علي بن ابي طالب عليه السلام، موسوعة الامام علي عليه السلام، نثر اللآلي و وقعة صفّين، پرداخته اند).تعداد صفحات مجلّد:
ج صفر: 536 / ج 1: 472 / ج 2: 440 / ج 3: 432 / ج 4: 464 / ج 5: 456 / ج 6: 448 / ج 7: 560 / ج 8: 576 / ج 9: 544 / ج 10: 400 / ج 11: 432 / ج 12: 536.اين مجموعه ارزشمند، زير نظر استاد علي اكبر رشاد، توسّط «پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي» و با حمايت «ستاد بزرگداشت سال امام علي عليه السلام» و از سوي مركز نشر آثار پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي، (تهران، 1380 ش.) در 3000 نسخه، به چاپ رسيده است.در آمدي بر درآمد
در جلد صفرِ دانشنامه امام علي عليه السلام برنامه ها و ساختار «دانشنامه» به تصوير كشيده شده كه اهم مطالب آن، عبارت است از:الف) ديباچه اي در پنج بند از علي اكبر رشاد در مكانت غير قابل توصيف امام علي عليه السلام و پيشنهادهايي از سوي ايشان در راستاي زدودن غبار غربت و مهجوريت از آن امام و جايگاه دانشنامه امام علي عليه السلام و رويكردهاي سازمان دانشنامه و فراز و نشيب هاي آن و سير تدوين دانشنامه از ابتدا تا انتها به قرار ذيل:1. تهيه طرح نخستينه؛2. مدخل گزيني؛3. ساختار دهي مدخل ها؛4. تدوين شيوه نامه پژوهش، نگارش و ويرايش؛5. تنظيم نصابنامه (جدول امتيازدهي)؛6. شناسايي و توجيه مؤلّفان؛7. نگارش مقاله ها؛8. ارزيابي چند باره علمي هر مقاله؛9. اعمال اصلاحات پيشنهادي در گروه هاي تخصّصي يا به دست مؤلّفان؛10. اعراب گذاري آيات و روايات؛11. بازنگري و گاه بازنگاري ترجمه ها؛12. وارسي پانوشت ها؛13. يكدست سازي ارجاعات؛14. سامان دهي كتابنامه؛15. ويرايش ادبي و صوري؛16. تجديد ويرايش و رفع نواقص بازمانده؛17. حروف زني؛18. مقابله و تصحيح؛19. بازبيني واپسين و تأييد مؤلّف؛20. چكيده نگاري؛21. سازماندهي نهايي مجموعه مدخل ها و مجلّدها؛22. نمايه پردازي؛23. تهيه فهرست هاي اجمالي و تفصيلي؛24. صفحه آرايي.ب) مقدّمه اي پيرامون ساختار و هندسه دانشنامه (كه دانشنامه امام علي عليه السلام مشتمل بر 110 مقاله و رساله علمي در دوازده جلد و يك درآمد است و در آن از ده موضوع سخن به ميان آمده)؛ج) شيوه نامه دانشنامه؛د) فهرست تفصيلي مقالات دانشنامه؛ه) چكيده مقالات دانشنامه؛و) كتابنامه دانشنامه (و اينكه دو هزار مأخذ دارد)؛ز) نمايه دانشنامه.معرّفي كتاب المعجم المفهرس لأعلام احاديث بحارالانوارالمعجم المفهرس لأعلام احاديث بحارالانوار (3 مجلّد). التحقيق: مركز الابحاث والدّراسات الاسلامية قسم معجم احاديث الشيعه، الناشر: مركز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، چاپ اوّل، 1420 ق. / 1378 ش. 2174 ص.«بحارالانوار» دايرةالمعارف فقه به معناي عامّ آن است كه به بركت علاّمه محمد باقر مجلسي (1037 - 1110 ق.) سامان يافته و شامل بر علوم اسلامي در موضوعات: فقه، حديث، حكمت، اخلاق، تاريخ، ادب و غير آن است.(2)نظر به اهميت و جايگاه خاصّي كه بحارالانوار داشته، از ديرباز مورد توجّه اهل تحقيق و دانش پژوهان قرار گرفته است. و به دليل اينكه مطالب و موضوعات متنوّعي را دربردارد، راه يابي خوانندگان به احاديث و آيات و اسامي اشخاص، قبايل، بت ها و نظير آن بسيار دشوار مي نمود و هزينه هاي وقتي فراواني را از دانشمندان و پژوهشگران مي گرفت. خوشبختانه با شروع عمليات معجم نگاري الفاظ احاديث بحارالانوار و سامانه آن از سال 1418 - 1413 ق. و در 14 جلد توسّط دست اندركاران و محقّقان دفتر تبليغات اسلامي، بخش قابل توجّهي از نيازمندي هاي اهل پژوهش برآورده شد؛ اما جاي يك طرح و عمليات مهمّ باقي ماند و آن، استخراج «اعلام احاديث» اين دايرةالمعارف گرانسنگ بود كه به ياري حق و عنايات اهل بيت عصمت و طهارت عليهم السلام در سال 1378 ش./ 1420 ق. جامه هستي پوشيد و به بازار كتاب عرضه شد.المعجم المفهرس لأعلام احاديث بحارالانوار نام مجموعه اي است در سه جلد كه به كمك ده ها تن از پژوهشگران حوزه علميه قم، (2174 صفحه، در قطع وزيري) منتشر شده است. مسؤول بخش معجم احاديث شيعه، آقاي مهدوي نژاد، درباره ضرورت تفكيك اعلام احاديث از ساير الفاظ احاديث، مي گويد:«هرچند در كتاب معجم [الفاظ احاديث بحارالانوار] صيغه هاي مختلف از يكديگر تفكيك شده و براي بعضي از مواد گاه تا چهارصد مدخل و در پاره اي موارد از آن هم بيشتر انتخاب شده بود كه اين خصوصيت، كارايي را بالابرده، به سرعت دست يابي افزوده و كار تحقيق را بسيار آسان نموده است؛ ولي اعلام با ويژگي خاصّ خود... اگر در مجموعه واژگان [الفاظ احاديث ] قرار مي گرفت، سبب نوعي سردرگمي و يا موجب خستگي و هدر رفتن وقت براي جستجوگر مي شد. كاربرد اعلام در ارائه اطلاعات موضوعي، بسيار بيشتر از واژگان است... اعلام، كاربردهاي ديگري از بُعد تاريخي و رجالي دارد... از طريق اعلام... پژوهش هاي تاريخي، كلامي، فقهي و اصولي را مي توان سامان داد... مجموع اين جهات بود كه ايجاب كرد تا فيش هاي اعلام را از مجموع قريب به دو ميليون واژه (كه در حقيقت تبديل به دو ميليون فيش شده بود) جدا و به صورت مجلّداتي جداگانه عرضه گردد.»(3)گسترده معجم نگاري بحارالانوار
معجم نگاري بحارالانوار به مجموعه چهارده جلدي المعجم المفهرس لألفاظ احاديث بحارالانوار و مجموعه سه جلدي المعجم المفهرس لأعلام احاديث بحارالانوار خلاصه نمي شود؛ بلكه شامل معجم اشعار المعصومين (مطبوع به سال 1378 ق.) و دليل الآيات المفسّرة و اسماء السّور في احاديث بحارالانوار (مطبوع به سال 1412 ق.) هم مي شود.دورنمايي از المعجم المفهرس لأعلام احاديث البحار
المعجم المفهرس شامل اعلام: اشخاص (از ص 3 تا 1655)، اماكن (از ص 1664 تا 1839)، قبائل و امم (از ص 1843 تا 1908)، كتب و رسائل (از ص 1911 تا 1961)، نجوم و كواكب و ماه ها (از ص 1965 تا 2000)، ايّام و وقايع و جنگ ها (از ص 2003 تا 2034)، حيوانات و حشرات (از ص 2037 تا 2040)، ادوات جنگي و نظامي (از ص 2043 تا 2045) و اعلام بت ها (از ص 2049 تا 2051) مي شود.نظر به اينكه ممكن بود محقّقانِ نا آشنا به روش معجم، نتوانند از محتويات اين اثر استفاده درست ببرند، دست اندركاران تهيه معجم، در پايان جلد سوم اين كتاب، به تهيه فهرستي از اعلام به شكل اصلي و دقيق آن (از ص 2055 تا 2174) اقدام نموده اند كه مراجعه كنندگان مي توانند از طريق آن به جايگاه دقيق كلمه در اين معجم سه جلدي دست يابند.در پايان، از تمامي پژوهشگراني كه با توليد اين اثر گرانبها، خدمت شايسته اي به دنياي علم و دانش كرده اند، تقدير و تشكّر فراوان مي نماييم. اجركم عندالله.فرهنگ سخنان امام حسين عليه السلام
فرهنگ سخنان امام حسين عليه السلام، محمد دشتي، مؤسّسه تحقيقاتي اميرالمؤمنين عليه السلام، قم، چاپ اوّل، 1377 ش، 751 ص، همراه فهرست آثار منتشر شده مؤسّسه تحقيقاتي اميرالمؤمنين عليه السلام.درباره امام حسين عليه السلام پژوهش هاي بسيار زيادي شده است؛ ولي چنان كه در برخي از احاديث اشاره شده، جز «معصوم»، معصوم را نمي تواند بشناسد و احاطه علمي به او پيدا كند؛ به همين علّت هركس به ميزان وسعت وجودي خويش به معرّفي «حُجج الهي» پرداخته است. و به عبارت ديگر: اگر تا روز قيامت هم در باره انوار الهي و امامان شيعه سخن بگوييم و كتاب بنويسيم، حقّ آنان را ادا نكرده ايم.از جمله آثاري كه در اين باره عرضه شده، فرهنگ سخنان امام حسين عليه السلام است. اين اثر جزء مجموعه اي تحت عنوان مجموعه روايي نهج الحياة است و شامل سخنان پيامبران الهي عليهم السلام و پيامبر اسلام صلي الله عليه وآله وسلم و حضرت فاطمه عليها السلام و امامان عليهم السلام مي شود.تاكنون فرهنگ سخنان حضرت فاطمه عليها السلام، فرهنگ سخنان امام حسن عليه السلام و فرهنگ سخنان امام حسين عليه السلام به چاپ رسيده و مابقي آنها در حال چاپ يا تحقيق نهايي، تدوين، بازنگري و يا پژوهش و نگارش است.فرهنگ سخنان امام حسين عليه السلام جلد ششم از اين مجموعه گرانسنگ و مشتمل بر 440 حديث است. عنوان هاي ترجمه شده احاديث امام عليه السلام طبق الفباي فارسي تنظيم و طرح شده است؛ البته متن اصلي حديث و مأخذ يا مآخذ آن هم در پانوشت ها عنوان گشته است.در ترجمه احاديث، كوشش گرديده اهداف حديث در قالب عبارات فارسي گنجانده شود تا تقيّد به عبارات عربي، مشكلي در فهم آنها ايجاد ننمايد.پيش از آوردن هر حديث، در چند سطر، علّت صدور، مكان و زمان روايت و هدف امام عليه السلام از آن حديث، روشن شده تا مطالعه كننده به آساني به اهداف سياسي - عقيدتي امام عليه السلام دست يابد. در اين رابطه از روش شهيد مطهري در كتاب داستان راستان رهنمود گرفته شده است و سعي شده در كنار هر روايت، نتيجه هاي لازم ذكر گردد و اهداف آموزشي آن مشخّص شود.در جمع آوري احاديث امام حسين عليه السلام گزينشي برخورد شده و ملاك هايي مورد نظر قرار گرفته است تا مخالف با موارد ذيل نباشد:1. قرآن.2. سنّت رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم.3. عقل (مستفاد از قرآن و حديث).4. اجماع علماي شيعه.5. اصول مسلّم اعتقادي.6. صفات و ويژگي هاي معصومان عليهم السلام (علم غيب، عصمت و...).براي اينكه پژوهشگران به راحتي بتوانند به احاديث دلخواه خود دست يابند، «فهرست موضوعي احاديث» و نيز «فهرست موضوعي منابع تحقيق»، تنظيم و در پايان كتاب گنجانده شده است.از مؤسّسه تحقيقاتي اميرالمؤمنين عليه السلام - به ويژه حجّةالاسلام والمسلمين حاج شيخ محمّد دشتي قدس سره - كه به سبك و شيوه جالب و دلنوازي به اين مهم پرداخته اند، تشكّر و تقدير فراوان كرده و از خداي متعال براي پژوهشگران مؤسّسه، موفّقيت و براي آن دانشمند فقيد نيز علوّ درجه و پاداش بزرگ الهي را خواستاريم.صحيفه اي در صحيفه امام علي عليه السلام
صحيفه امام علي عليه السلام، ترجمه و تنظيم: جواد قيومي اصفهاني، دفتر انتشارات اسلامي، قم، چاپ اوّل، 1378 ش، 3 ج (ج 1: 587 ص؛ ج 2: 700 ص؛ ج 3: 618 ص).صحيفه امام علي عليه السلام مجموعه اي است از مناجات ها و دعاهاي اوّلين پيشواي معصوم، اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب عليه السلام كه از منابع مختلف گردآوري شده و با ترجمه فارسي به علاقمندان تقديم گرديده است. دفتر انتشارات اسلامي، وابسته به جامعه مدرّسين حوزه علميه قم، اين كتاب و نوشتار را پس از بررسي و اصلاحات به زيور طبع آراسته و عرضه نموده است.نيايش ها و ادعيه آن حضرت
اين مجموعه شامل يك فصل (نيايش ها و ادعيه آن حضرت) و بيست و سه بخش به قرار ذيل است:اوّل: ثناي الهي و درخواست حوائج از او؛دوم: مناجات با خداوند؛سوم: تضرّع به سوي خدا؛چهارم: طلب رحمت و بخشش از خدا؛پنجم: طلب اخلاق نيك و دوري از مذامّ آن؛ششم: مدح و مذمّت افراد (پايان ج اوّل)؛هفتم: آنچه به كتاب طهارت ارتباط دارد؛هشتم: آنچه به كتاب نماز ارتباط دارد؛نهم: آنچه به كتاب حج ارتباط دارد؛دهم: آنچه به كتاب جهاد ارتباط دارد؛يازدهم: آنچه به كتاب نكاح ارتباط دارد؛دوازدهم: آنچه به كتاب تجارت ارتباط دارد؛سيزدهم: آنچه به كتاب اطعمه و اشربه ارتباط دارد؛چهاردهم: ادعيه آن حضرت در بعضي از آداب (الف: در خواندن قرآن و ختم آن؛ ب: در خواب و ملحقات آن؛ ج: در پوشيدن لباس؛ د: در سفر و ملحقات به آن).پانزدهم: مهمّات و شدائد؛شانزدهم: قضاء حوائج؛هفدهم: طلب روزي و اداء دين؛هجدهم: پوشيده ماندن از دشمن؛نوزدهم: شفا از بيماري ها و آنچه به آن مربوط است؛بيستم: تعويذ براي ساير امور (پايان ج دوم)؛بيست و يكم: ايّام هفته؛بيست و دوم: روزهاي ماه؛بيست و سوم: امور متفرقّه.در پايان جلد سوم، فهرست مصادر ادعيه به طور مفصلّ، همراه با مطالب و فوائد ارزشمندي (از ص 505 تا 613) عنوان شده است.در مجموع، بالغ بر 532 دعا از اميرالمؤمنين علي بن ابي طالب عليه السلام در مجموعه سه جلدي صحيفه امام علي عليه السلام ذكر شده است.سازمان وكالت و نقش آن در عصر ائمّه عليهم السلام
سازمان وكالت و نقش آن در عصر ائمّه عليهم السلام، محمد رضا جبّاري، مؤسّسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، قم، چاپ اوّل، 1382 ش، 2 ج، 764 ص.امامان شيعه عليهم السلام با لحاظ نمودن مقتضيات و ضرورت هاي عصر خويش، اقدام به تشكيلاتي نمودند كه بدان وسيله، با سهولت بيشتري بتوانند با شيعيان خود در دورترين نقاط جهان اسلام مرتبط باشند. اين تشكيلات كه از نيمه دوم عصر امامت؛ يعني از عصر امام صادق عليه السلام به بعد، آغاز به كار نمود، رفته رفته داراي نظم، گستردگي و هماهنگي بيشتري شد تا جايي كه در عصر عسكريين عليهما السلام و سپس عصر غيبت امام مهدي(عجّ) به اوج خود رسيد.در اين سازمان كه به ظاهر براي جمع آوري و تحويل وجوه شرعي و هداياي شيعيان تأسيس شده بود، انجام وظايفي كه يك وكيل و نماينده امام معصوم عليه السلام بايد عهده دار باشد، (همچون: ابلاغ راهنمايي هاي ائمّه به شيعيان در زمينه هاي سياسي و ديني و معرّفي امام معصوم عليه السلام جديد - بعد از رحلت امام پيشين - و رفع منازعات ميان شيعيان)، صورت مي گرفت.كتاب سازمان وكالت به طور مفصّل به مباحثي كه پيرامون سازمان و تشكيلات امر نيابت وكالت است، پرداخته و اين مهم را از زواياي گوناگون مورد بحث قرار داده است.اين كتاب مشتمل بر يك مقدّمه و مباحث مقدّماتي و 9 فصل به قرار ذيل است:اوّل: زمينه ها و عوامل تشكيل و گسترش سازمان وكالت توسّط امامان عليهم السلام؛دوم: محدوده زماني و سير فعاليت سازمان وكالت از آغاز تا انجام؛سوم: قلمرو فعاليت سازمان وكالت؛چهارم: ساختار و شيوه عملكرد سازمان وكالت؛پنجم: وظايف و مسئووليت هاي سازمان وكالت؛ششم: ويژگي هاي كارگزاران سازمان وكالت؛هفتم: معرّفي باب ها و وكلاي معصومان عليهم السلام؛هشتم: بررسي موارد انحراف و خيانت در سازمان وكالت؛نهم: مدّعيان دروغين وكالت و بابيّت.در ضمن فهرست هاي گوناگون كتاب (منابع، اعلام، مكان ها و فِرَق و مذاهب) زينت بخش صفحات پاياني اين مجموعه گرانسنگ است.1. ششمين همايش كتاب سال حوزه، ص 11.2. ر.ك: بحارالانوار، مجلّد صفر، ص 34.3. آقاي مهدوي نژاد درباره ضرورت تفكيك فوق، مطالب ديگري هم گفته است. (ر.ك: المعجم المفهرس لأعلام احاديث بحارالانوار، ج 1، ص 22 و 23.)
