راويان امام صادق(ع) - راویان امام صادق (ع) نسخه متنی

راويان امام صادق(ع)

علامه محمد حسين مظفر - صفحاتي از زندگاني امام جعفر صادق(ع)

در حدود بيش از چهار هزار نفر از امام صادق - عليه السلام - حديث روايت كرده‏اند.

مرحوم شيخ مفيد مي‏نويسد: عالمان حديث، اسامي راويان موثق را كه با اختلاف در رأي و اعتقاد از امام حديث شنيده و يا روايت كرده‏اند، گردآوري نموده‏اند كه تعدادشان بالغ بر چهار هزار نفر مي‏باشد.

ابن شهر آشوب مي‏نويسد: گردآوردنده نامهاي راويان امام، شخصي بود به نام ابن عقده و ديگران هم گفته‏اند: اين عقده براي هر يك راوي، حديثي نيز نقل كرده است.

همچنين طبرسي در «اعلام الوري» و محقق در «معتبر» به شماره آنان اشارت داشته و شيخ طوسي در كتاب «رجال» اسامي همه‏شان را هم ذكر فرموده است.

البته كثرت راوي فضيلتي براي امام محسوب نمي‏گردد، بلكه اين روايان هستند كه بوسيله روايت از امام، فضيلت و منزلت پيدا كرده‏اند. آري، كثرت روايت از امام دليلي است برفراواني علوم و دانشهاي امام و نشانه آن است كه همه دانشجويان و طالبان علم و فضيلت با اختلاف در مذهب و گرايشهاي فكري و عقيدتي، به امام صادق - عليه السلام - توجه داشته و از خرمن علم و دانشش توشه‏ها گرفته‏اند.

راويان امام از برزرگان اهل سنت‏

عده‏اي از پيشوايان و سرشناسان اهل سنت همانند شاگردي در مكتب امام صادق - عليه السلام - دانش اندوخته‏اند و در اين فراگيري بر امامت و سيادت و جلالت شأن او، اقرار و اعتراف داشته‏اند، چنانكه شيخ سليمان قندوزي در «ينابيع الموده» و نووي در «تهذيب الاسماء و اللغات» به اين معني اذعان دارند و حتي شافعي در «مطالب السؤل» مي‏نويسد: شنيدن حديث و تعلم و فراگيري اين بزرگان از محضر امام صادق - عليه السلام - شرافت و منقبتي است براي خود آنان.

اينك به شرح حال مختصري از علما و بزرگان اهل سنت كه از امام صادق - عليه السلام - دانش اندوخته‏اند، مي‏پردازيم:

ابو حنيفه

ابوحنيفه نعمان بن ثابت از موالي (يعني غير عرب) و اصلاً اهل كابل مي‏باشد كه در كوفه زاده شده و در آنجا پرورش يافته است. او در كوفه حوزه درسي داشته و سپس به بغداد انتقال يافته و در سال 105 ق در همان شهر درگذشته و قبرش در بغداد معروف است. او پيشواي يكي از مذاهب چهارگانه اهل سنت و مشهورتر از آن است كه به بيان شرح حالش بپردازيم.

تلمذ او نزد امام صادق - عليه السلام - نيز معروف است. شبلنجي در «نورالابصار» ابن حجر در «صواعق» ، قندوزي در «ينابيع الموده» و ابن صباغ مالكي در «الفصول المهمه» به اين معني اذعان و تصريح كرده‏اند.

آلوسي در كتاب «مختصر التحفه الاثني العشريه» ، ص 8 مي‏نويسد: ابوحنيفه كه در ميان اهل سنت داراي مقام و موقعيتي است، با صراحت تمام گفته: «لولا السنتان لهلك النعمان» كه منظورش همان دو سالي است كه در حضور امام صادق - عليه السلام - زانو زده و دانش اندوخته است.