موسيقي و غنا - موسیقی و غنا نسخه متنی

موسيقي و غنا

سؤال 1: لطفاً پيرامون موسيقي, غنا و راه شناخت آن توضيح بدهيد؟

جواب: در پاسخ به اين سؤال، ابتدا به تعريف غنا و موسيقي و سپس به حكم آن از نظر شرعي مي پردازيم. غنا آوازي است كه در آن صدا را در گلو مي گردانند كه به زبان عرفي چهچهه مي گويند و طرب انگيز و مناسب مجالس لهو و لعب هم مي باشد. (جامع المسائل آيت الله فاضل, ج1, ص252)

موسيقي: صداهايي است كه توسط آلات خاصي ايجاد مي شود كه اگر مطرب و مناسب مجالس لهو باشد حرام است و نيز استفاده از آلات مخصوص موسيقي حرام, جايز نيست. پس ملاك, تند و كند بودن آهنگ يا داخلي و خارجي بودن و پخش از صدا و سيما يا مجوز وزارت ارشاد نيست. بلكه ملاك حرمت مطرب بودن و مناسب مجالس لهو و لعب بودن است كه اگر در عرف متدينين آهنگي را مطرب تشخيص دهند نواختن و گوش دادن به آن حرام است هر چند براي فرد خاصي اثر نداشته باشد. خداوند متعال همه را از شرور و فتن آخرالزمان محفوظ دارد.

(ر.ك جامع المسائل آيت الله فاضل, ج1, ص254 و 255 ـ اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, ص411 و 412)

سؤال 2: خواندن با آواز اشعار حماسي در جنگ, مراثي در عزا و غزل در اعياد و جشن ها به زبان عربي يا فارسي و ... از نظر شرع مقدس چه حكمي دارد؟

جواب: اگر به نحو غنا خوانده نشود و همراه آلات موسيقي نباشد اشكالي ندارد. (ر.ك استفتائات امام (ره), ج3, ص603, س107)

سؤال 3: آيا شنيدن نوارها و ديدن فيلمهايي كه مجوز اداره ارشاد ندارد تنها به علت اينكه مجوز ندارد حرام است؟

جواب: گوش دادن به موسيقي مطرب و ديدن فيلمهايي كه شخص را در معرض فساد اخلاق و عقيده قرار مي دهد و موجب تحريك شهوات مي گردد حرام است چه مجوز ارشاد داشته باشد يا نداشته باشد.

(ر.ك استفتائات امام (ره), ج3, ص605, س115)

سؤال 4: در تشخيص موسيقي و صوت حلال و حرام ملاك مطرب بودن ذكر شده, حال به صورت دقيق بيان بفرماييد كه منظور از مطرب بودن چيست؟

آيا ترانه اي كه براي شخصي اثر منفي نداشته باشد جايز است؟

جواب: موسيقي لهوي آن است كه به سبب ويژگي هايي كه دارد انسان را از خداوند متعال و فضايل اخلاقي دور نموده و به سمت بي بند و باري و گناه سوق مي دهد و معني مطرب اين است كه حالت غير عادي از نظر وجد و نشاط به وجود آورد و مرجع تشخيص موضوع عرف است. تأثير بر روي شخصي خاص ملاك نيست بلكه اگر نوع مردم آن را لهوي و مطرب بدانند هر چند بر روي فرد خاصي اثر نداشته باشد باز هم استماع و گوش دادن به آن حرام است. (برگرفته از اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, س1130 و 1155)

سؤال 5: خريد و فروش نوار و فيلم كه از وزارت ارشاد ايران مجوز دارند ولي مورد دارد چه حكمي دارد؟

(مقلد آيت الله گلپايگاني)

جواب: اگر مشتمل بر موسيقي مطرب و يا غنا باشد خريد و فروش آن جايز نيست و مجوز وزارت ارشاد موجب حليت حرام نمي شود.
(اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, ص434, س1208)

سؤال 6: آيا گيتار جزء آلات موسيقي مطرب است؟ و آيا آموزش آن اشكالي دارد؟ (مقلد مقام معظم رهبري)

جواب: بلي آموزش موسيقي مناسب مجالس لهو حرام است و اگر گيتار جزء آلات مخصوصه موسيقي لهوي باشد و يا براي استفاده در موسيقي لهوي خريداري مي شود معامله آن باطل است.

(ر.ك ترجمه استفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, س1163 و 1150)

سؤال 7: نوارهايي كه باعث شادي معمولي انسان مي شود چه حكمي دارد؟

جواب: گوش دادن به موسيقي مطرب و مناسب مجالس لهو حرام است و مطرب آن است كه انسان را از حالت طبيعي خار, جكرده به شادي يا غم غير ارادي وادار سازد. (برگرفته از ترجمه اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, س1132)

سؤال 8: نظر حضرت آيت الله خامنه اي در مورد گوش دادن به صداي زن اجنبي در حالي كه موسيقي غير لهوي بخواند چيست؟

جواب: اگر صداي زن به صورت غنا نباشد و گوش دادن به صداي او هم به قصد لذت و ريبه نباشد و مفسده اي هم بر آن مترتب نگردد اشكال ندارد. (اجوبه الاستفتائات, ج2, ص25 ـ ترجمه استفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, س1146)

سؤال 9: آيا گوش كردن به نوار ترانه به طوري كه در جسم و روح و فكر انسان تأثير نداشته باشد چه حكمي دارد؟

جواب: گوش كردن به موسيقي مطرب و مهي, جو مناسب مجالس لهو حرام است اگر چه در شخص خاصي هم اثر فوري نداشته باشد. لازم به تذكر است كه گناه هر چند كوچك باشد تأثير خود را بر روي جسم و روح آنان مي گذارد و موجب سياهي در قلب مي شود, همان گونه كه امام صادق ـ عليه السلام ـ مي فرمايند قلب انسان مانند آينه اي است كه گناه مانند نقطه سياهي بر روي آن ظاهر مي شود و به تدري, جبا افزايش گناه همه دل سياه مي شود بنابر اين نبايد منتظر اثر فوري در همه گناهان بود اين آثار تدريجاً موجب دور شدن از معنويت و سلب توفيق نسبت به كارهاي نيك مي گردد. خداوند همه ما را در ترك گناه موفق فرمايد.

(حكم شرعي برگرفته از ترجمه استفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, س1155)

سؤال 10: استفاده از موسيقي محلي اقوام خاص همراه با رقص محلي كه به صورت سنت درآمده است در مجالس عروسي جايز است؟

جواب: اگر موسيقي لهوي باشد و به همراه آن رقص و پايكوبي باشد حرام است و فرقي بين سنتي و جديد نمي كند و عرف محل مجوز شرعي ارتكاب اين چنين اعمالي نمي شود.

(ترجمه اجوبه الاستفتائات مقام معظم رهبري چاپ وزيري, س1167 و 1180)

سؤال 11: نماز خواندن در اطاقي كه در آن صداي لهو و لعب طنين انداز است چه صورت دارد؟

جواب: نماز صحيح است اگر چه كار حرامي صورت گرفته است. (استفتائات امام (ره), ج3, ص606)